Yaşlılarda Ev Kazalarına Dikkat

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ GEBAM MÜDÜRÜ PROF. DR. KUTSAL: -”BANYODA KULLANILAN SUYUN ISISI TERMOSTAT İLE AYARLANMALI” -”MUTFAKTA KOL AĞIZLARI DAR VE KISA GİYSİLERLE ÇALIŞILMALI” -”ACİL DURUMLAR İÇİN HEMEN ULAŞILABİLECEK YERDE TELEFON BULUNDURULMALI”

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi (GEBAM) Müdürü Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, yaşlılarda görülen yaralanmalarda ev kazalarının önemli bir yer tuttuğunu belirterek, alınabilecek basit önlemlerle bunların önlenebileceğini bildirdi.
Prof. Dr. Kutsal, Yaşlılar Haftası dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, gelişmiş ülkelerde ortalama insan ömrünün 80 yaşın üstüne çıktığını, Türkiye’de de yaşlı nüfus sayısının her geçen yıl arttığını belirtti. Kutsal, Türkiye’de ortalama yaşam süresinin erkeklerde 70, kadınlarda ise 72’ye ulaştığını bildirdi.
Yaşlanma ile ortaya çıkan işitsel ve görsel algılamadaki yetersizliklerin, koordinasyon ve dengedeki bozuklukların ve kuvvet azalmasının, yaşlıların çevresel tehlikelerle karşı karşıya kalmalarını kolaylaştırdığını ifade eden Kutsal, özellikle ev kazalarına dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
Kutsal, kazalardan korumak için önlemlerin alınması ve ev ortamının güvenli hale getirilmesi gerektiğini belirterek, banyo ve tuvaletlerde havalandırmanın yeterli olması gerektiğini dile getirdi. Baca çekişi yeterli olmayan mekanlarda zehirlenme riskinin yüksek olduğuna dikkati çeken Kutsal, elektrikli aletlerin kullanılmadıkları zaman kapalı tutulması, ıslaklığın elektrik akımının geçirgenliğini artıracağı için elektrikli aletlerin ıslak alanlardan uzakta bulundurulması gerektiğini kaydetti.
Acil durumlar için hemen ulaşılabilecek bir yerde telefon bulundurulmasının önemli olduğunu, yerlerin kaygan olmayan bir malzeme ile kaplanması gerektiğini belirten Kutsal, ev içinde alınabilecek diğer önlemleri şöyle sıraladı:
”Banyoda kullanılan suyun ısısı termostat ile ayarlanmalı. Çünkü, çok sıcak suya maruz kalan yaşlılarda haşlanma ve yanıklar meydana gelebilir.
Banyo ve tuvalet yanında sağlam tutamaklar olmalı. Duş veye küvette kaymayan tabure bulundurulmalıdır.
Mutfakta çalışırken uygun kıyafet kullanılmalı. Kol ağızları dar ve kısa olmalı, uzun, sarkan giyecekler tercih edilmemeli.
Ocak düğmelerinin açık-kapalı konumu kolayca fark edilecek şekilde işaretlenmeli.
Kullanılan elektrikli araçların kabloları lavaboya veya ocağa yakın olmamalı. Aksi halde kablolar kolayca hasar görür ve elektrik çarpması riski artar.
Yeterli aydınlatma sağlanarak tezgah üzerinde yiyeceklerin kesildiği, soyulduğu alan iyi ışıklandırılmalı ve kesilerin oluşması önlenmeli.
Ocak veya fırının yanında kolay tutuşabilecek malzemeler bulundurulmamalı.
Yere dökülen sıvılar hemen temizlenmeli.”

-MERDİVENLER MUTLAKA AYDINLATILMALI-

Ev içindeki merdivenlerin de ev kazalarında önemli yaralanmalara neden olabildiğini ifade eden Kutsal, merdiven başlarında aydınlatma ve açıp kapama düğmesi olması gerektiğini söyledi.
Kutsal, merdiven kaplamalarının iyi durumda olması, kenarlarının kalkması halinde mutlaka yapıştırılmasının önemine değinerek, basamak kenarlarına kontrast renk veya fosforlu bant yapıştırılması, merdiven kenarlarında trabzan bulunması, basamakların eşit, uygun genişlikte ve mesafede olması ve mümkün olduğunca merdivenlere eşya konulmaması gerektiğini dile getirdi.
Elektrik ile ilgili olarak da çok dikkatli olunması gerektiğini belirten Kutsal, uyumadan önce ısıtıcılar ve elektrikli battaniyelerin yanık veya elektrik çarpması gibi durumlara neden olmaması için mutlaka kapatılmaması gerektiğini bildirdi.
Kutsal, elektrik kablolarında aşınma, zedelenme varsa değiştirilmesinin ihmal edilmemesi, elektrik fiş ve prizlerin kolayca görülebilecek şekilde ışıklı olması, acil durumlarda ortamın hemen aydınlatılmasının kolay sağlanmasının önemine değindi.
Elektrik düğmelerinin kolayca açılıp kapatılabilen türden seçilmesi, kolay ulaşılabilir şekilde yerleştirilmesinin de çok önemli olduğunu ifade eden Kutsal, şunları kaydetti:
”Elektrik kabloları takılmaya neden olacak şekilde ortada bırakılmamalı, evde kullanılan sigorta sistemin kapasitesine uygun olarak seçilmeli. Tel sarılanlar tehlikeli olduğu için tercih edilmemeli, acil durumlarda hemen atarak devreyi kesecek olanlar kullanılmalı.
Bunun dışında sık kullanılan eşyalar kolayca ulaşılabilecek raflarda bulundurulmalı. Çünkü, yüksekteki eşyaya ulaşmak için kullanılan merdiven, sandalye gibi eşyaların kullanımı düşme riskini artırır.”

-”İLAÇLAR KENDİ KUTULARINDA SAKLANMALI”-

Kutsal, kaçma, kurtulma gerektiren acil durumlarda kapıların içerden kolayca açılabilmesi, önüne çıkışı engelleyecek şekilde eşya konmaması gerektiğini belirterek, ”Tehlike anında kolayca ev dışına çıkabilmek için, ayakkabıyı kolay giymeyi sağlayan uzun çekecek ve antrede bir el feneri bulundurulmalı. Kapı kolları kolay açılabilmeli” dedi.
İlaç kullanımında da dikkatli olunması gerektiğini anlatan Kutsal, ilaçların kullanımı ile ilgili detaylı bir plan-takvimin görülebilecek bir yere asılması, her ilacın kendi kutusunda tutulması ve birbiriyle karıştırılmaması, doktor önerisi dışında ilaç kullanılmaması gerektiğini söyledi. Şifalı bitkilerin de ilaçlarla ya da başka hastalıklar ile olumsuz bir etkileşimin yapabileceği için doktora danışılması gerektiğini bildirdi.
Evde çabuk buharlaşan uçucu, parlayıcı ve patlayıcı maddeler bulundurulmaması uyarısında da bulunan Kutsal, yaşlıların ani ısı değişikliklerinden olumsuz etkilendikleri için etkin ısıtma sağlanması gerektiğini bildirdi.
Kutsal, kesinlikle yatakta sigara içilmemesi, sigara içimi engellenemiyorsa derin kül tablaları kullanılması ve içine biraz su konulması önerisinde bulundu.

-GÜNLÜK AKTİVİTELERDE UYULMASI GEREKENLER-

Kutsal, günlük aktiviteler içinde de dikkatli olunması gerektiğini belirterek, şu tavsiyelerde bulundu:
”Sırtınızı rahatça dayayıp oturabileceğiniz ev eşyası alınız.
Birkaç dakikadan fazla ayakta durarak iş yapmanız gerekiyorsa, ayağınızın birini bir basamağa koyunuz ve sonra ayak değiştiriniz.
Ağır yük kaldıracaksanız kollarınızı vücudunuza yakın tutup bel kemiğinizi koruyarak yükü alınız ve dizlerinizi bükerek yere bırakınız.
Ayakkabı ve çorap giyerken eğilmede zorlanıyorsanız ayağınızı bir tabureye koyup bel-sırt eğrilerinizi bozmadan ayakkabıyı bağlayınız.
Öksürürken, hapşırırken elinizle belinizi destekleyiniz, aniden öne doğru eğilmeyiniz.
Yatağa yatıp kalkarken önce oturunuz, yan tarafınızın üzerine uzanınız ve her iki ayağı aynı zamanda yukarı yatağa çekiniz, daha sonra dönerek sırt üstü uzanınız. Kalkarken nefes alınız, bir tarafınıza dönünüz, bir elinizi kullanarak gövdenizi kaldırınız, bacaklarınızı yatağın kenarından sarkıtınız. Ayağa hemen kalkmayınız, bir süre yatağın kenarında oturunuz.” (AA)