Yasak kapıda ama Türkiye duman altında

İşyerleri dahil çeşitli alanlarda sigara içilmesine yasak getiren düzenlemenin uygulamaya girmesine 1 ay kala, Türkiye’de her gün ortalama 15 milyon paket sigara içildiği belirlendi. Son 10 yılda ülkede 1 trilyon 224 milyar 100 milyon adet sigara üretildi. 1998 yılında 123 milyar adet olan yıllık sigara üretimi, 2007 yılında 125,9 milyar adete ulaştı. Buna karşılık, 1998-2007 döneminde ülkede 1 trilyon 95 milyar 700 milyon adet sigara tüketildi.

Devletin resmi verileri, ekonomik kriz yıllarında sigara tüketiminde belirgin bir artış meydana geldiğini ortaya koydu.

1998 yılında 108,6 milyar adet olan yıllık sigara tüketimi, Türkiye’nin ekonomik krize girdiği 1999 yılında 114,4 milyar adete yükseldi. 2000 yılında 111,7 milyar, 2001 yılında 111,8 milyar, 2002 yılında da 110 milyar adet olan yıllık sigara tüketimi, 2003 yılından itibaren düşme trendine girdi.

Söz konusu yıl 108,2 milyar adet olarak tespit edilen yıllık tüketim, 2004’de 108,9 milyar adet, 2005’de 106,7 milyar adet, 2006’da 107,9 milyar adet, 2007’de ise 107,5 milyar adet oldu.

GÜNDE 45 MİLYONU HAVAYA ÜFLÜYORUZ
Resmi verilere göre, 2007 yılı itibariyle ülkede kişi başına yıllık 1.523 adet, bir başka ifadeyle 76,1 paket sigara içiliyor.

Bu şekilde günlük sigara tüketimi de kişi başına 4,2 adet olarak belirleniyor.

Türk halkı, sigaraya her gün ortalama 45 milyon 205 bin YTL ödüyor. Kişi başına da yılda ortalama 233,8 YTL harcanıyor.

Buna karşılık, sigara tüketiminin de olumsuz etkilediği sağlığımız için sadece devletin günlük harcaması 18,1 milyon YTL’yi aşıyor. Söz konusu rakam, kişilerin kendi sağlık harcamaları ile özel sağlık sigortaları ve diğer kurumların harcamaları ile katlanarak büyüyor.

VATANDAŞ, UCUZ SİGARAYA YÖNELDİ
Öte yandan TAPDK Başkanı Kazım Çalışkan, AA’ya sigara sektöründeki son gelişmeleri değerlendirirken, son dönemde düşük gelir grubundaki vatandaşların, ucuz sigaralara yöneldiklerini bildirdi.

Sigara satışlarının 2007 yılında da aşağı yukarı, 2006 ve 2005’deki düzeyini koruduğunu kaydeden Çalışkan, “Ama son 3 yıldaki nüfus artışı dikkate alındığında, kişi başına sigara tüketiminin düştüğünü söyleyebiliriz” dedi.

Çalışkan, fiyat grupları itibarıyla bakıldığında ise özellikle bu yılın Ocak ve Şubat aylarında 2,5 YTL’nin altında satılan düşük fiyat grubundaki sigara satışlarında ciddi bir yükseliş görüldüğünü ifade etti. Ocak ayında bu gruptaki sigaraların satışı yaklaşık 450 milyon adet olduğuna dikkat çeken Çalışkan, bu rakamın Şubat ayında 630 milyon adede yükseldiğini belirtti.

Orta ve üst fiyat grubunun sigara satışlarında ise düşüş gözlendiğini anlatan Çalışkan, şöyle konuştu:
“Eğer satış miktarları düşmüyorsa, belli bir fiyat artışı olmasına rağmen satışlar azalmıyorsa, gelir düzeyi düşük olan tüketicilerimiz, daha çok bir alt fiyat grubuna kayıyorlar. Kendini o şekilde koruyorlar. Son dönemde yaşanan bu. Segmentler arasındaki geçiş, düşük gelirli insanların, genelde daha alt fiyat grubundaki ürüne yönelmesi şeklinde ortaya çıkıyor.”

Çalışkan’ın verdiği bilgiye göre, günümüzde Türkiye’de içilen sigaraların yüzde 54,9’unu ucuz ve düşük fiyat grubundaki sigaralar oluşturuyor.

Sigara satışlarında üst fiyat grubundaki ürünler yüzde 18,5, orta fiyat grubundakiler yüzde 26,6, ucuz fiyat grubundakiler yüzde 43,7, düşük fiyat grubundaki ürünler de yüzde 11,2’lik bir paya sahip bulunuyor.

TAPDK, 4,5 YTL ve daha pahalı satılan sigaraları üst, 3 ve 4,5 YTL arası grubu orta, 2,5 ve 3 YTL arası grubu düşük, 2,5 YTL’nin altını da ucuz fiyat grubu olarak tanımlıyor.

KT&G DE ÜRETİM HAZIRLIĞINDA
Bu arada TAPDK Başkanı, sektörün son durumu hakkında da bilgi verdi.

Tütün Mamülleri piyasasında halen 6’sı sigara, 1’i sigara ve diğer tütün mamulleri, 1’i puro, 4’ü de nargilelik tütün mamülü olmak üzere 12 firmanın faaliyet gösterdiğini kaydeden Çalışkan, daha önce Türkiye’de fabrika kurma izni almış olan Kore Tütün Firması Korean Tobacco And Ginseng’in (KT&G) üretim izniyle ilgili işlemlerin hemen hemen tamamlandığını bildirdi.

Çalışkan, aynı şekilde fabrika kurma izni verilen 2’si nargile, 2’si de sarmalık kıyılmış tütün üretiminde bulunacak 4 firmanın üretim izni işlemlerinin de sürdüğünü ifade etti.

YILLAR İTİBARİYLE SİGARA ÜRETİM VE TÜKETİMİ
Tekel Genel Müdürlüğü ile Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) verilerine göre, son 10 yılda ülkemizdeki sigara üretim ve tüketim rakamları şu şekilde belirlendi:

YILLAR ÜRETİM TÜKETİM (Milyar Adet)
———— ———- ————-
1998 123,0 108,6
1999 119,0 114,4
2000 122,0 111,7
2001 125,0 111,8
2002 130,0 110,0
2003 120,9 108,2
2004 117,9 108,9
2005 114,6 106,7
2006 125,8 107,9
2007 125,9 107,5