Yanıklara İlk Müdahale Nasıl Olmalıdır?

Sıcak bir içeceğin dökülmesi, ütü yanığı, buhar yanığı, yağ sıçraması veya sıcak olan bir şeye dokunmak gibi küçük ev kazalarında anında müdahale etmek çok önemlidir. Eğer az bir miktarda kaynar bir sıvı cilde temas etti ise anında yapılacak uygulamalarla yanığın büyük boyuta gelmesi engellemiş olunur. Öte yandan acı da dindirilmiş olur. Daha büyük yanıklarda da vakit kaybetmeden ilk yardım uygulamak hastaneye kadar hem zaman kazanmış olmak hem de yanığın boyutunu aza indirgemek için gerekendir.

Halk arasında yaygın bir bilgi olan yanan yere yoğurt, diş macunu tatbik etmek aksine durumu daha da kötüleştirir. Nitekim bunların şimdiye kadar bilimsel bir açıklaması da olmadığına göre her duyulana inanıp körü körüne denemek doğru değildir. Aynı zamanda yanan bölgeye buz uygulamak veya zeytinyağı sürmek de yapılan bir diğer yanlıştır. Buzun zaten cildi yakıcı bir özelliği vardır. Aynı zamanda buz yanıkları da olduğu da bilinmektedir. Üstelik bu gibi kulaktan dolma uygulamalarla yanık olan yerin enfeksiyon kapma olasılığı yüksektir. Yanan bölgenin hiç vakit kaybetmeden musluk suyunun altında 10 dakika tutarak hem acı dindirilmiş hem de yanığın derinlere inmesi engellenmiş olur. Bunun haricinde yanığa temas edecek hiçbir ürün sürülmemelidir.

Bu tür yanıklar oluştuğunda anında müdahale ile daha ileri bir boyutun engellenmiş olması ilk yardımın gerektirdiğidir. Eğer kişinin üstüne kaynar su döküldüğünde üzerinde giysi varsa hemen çıkarılmalı ve yanan yere su tutulmalıdır. Giysi çıkarmak zor ve zaman alacaksa giysi ile birlikte yanan bölgenin suya tutulması gerekir. Burada önemli olan zamanı geçirmemek ve yanığın derinlere nüfuz etmesini önlemek olmalıdır. Yanığa su tutulduktan yanığın üzeri temi bir bezle kapatılmalı, bölge hijyen tutulmalıdır.

Yanmanın derecesine göre bir sonraki aşama değişir. Hafif yanıklarda bölgeyi temiz tutmak, herhangi giysi veya ayak yandıysa ayakkabının bir müddet temas etmemesi ve eczaneden alınacak yanık merhemi ile iyileşme sağlanabilir. Ancak derin bir yanık oluştuysa örneğin kişinin üzerine bir çaydanlık devrildiyse mutlaka hastane ortamında tedavi olmalıdır. Bu gibi büyük yanıklarda tedavi birkaç hafta sürecektir.