Hazırlayan :Doç.Dr. Arzu Erel
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim Dalı
Uyuz mikroskopla görülebilen ve sadece insan derisinde yaşayabilen bir parazittir.Bulaşma insandan, insana ve yakın temasla olur. Birlikte uyumak, aynı evi paylaşmak en sık görülen bulaşma yollarıdır. El sıkışmak, dansetmek gibi kısa süreli temaslarla bulaşma daha nadirdir.
Uyuzun ilk belirtisi özellikle geceleri artan şiddetli kaşıntıdır. Ancak bu belirti ortaya çıkmadan önce de kişi uyuz olmuştur ve bunu başkalarına bulaştırabilmektedir. Kaşıntı el parmak araları, göbek, koltuk altı gibi bazı bölgelerde sık görülür. Aynı evi, ortamı paylaşan kişilerin şikayetleri olmasa da tedavi edilmeleri gerekir. Yine bu kişilerin tedaviye aynı zamanda başlamaları çok önemlidir.
Uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlar krem şeklindedir. Tedavi başlamadan önce banyo yapılması önerilir. İlacın kullanımından sonra kaynatılmış, temiz eşyalar giyilmelidir. İç çamaşırları, çarşaf, yastık kılıfı gibi eşyalar kaynatılmalıdır. Bu eşyaların otomatik çamaşır makinelerinde 90°C ‘de yirmi dakika kaynatılması yeterli olacaktır. Battaniye, saat, mont ,tarak gibi kaynatılamayacak eşyalar ise bir poşetin içine konup ağzı sıkıca bağlanıp , en az bir hafta süre ile bekletilmelidir.Parazit, insan vücudu dışında bu süreden daha uzun yaşayamadığı için bu eşyalardan temizlenmiş olur.
Uyuz olduğunuzdan şüpheleniyorsanız ilacı kendi başınıza alıp kullanmayın. Mutlaka bir doktora muayene olun. Aynı belirtilere sahip başka hastalıkların olabileceğini unutmayın.
Ayrıca uyuz ilaçlarının kullanımı çocuklarda, erişkinlerde, yaşlılarda ve hamilelerde farklılık göstermektedir. Yanlış kullanımı zarar verebilir. Doktorunuzun önerdiği ilacı, kurallarına uygun olarak kullanırsanız bu hastalıktan kısa sürede kurtulabirsiniz. Tedavinin başarılı olmaması genellikle bu kurallardan birinin ihmali ile ortaya çıkmaktadir.