Üreme Sağlığı Hizmetleri ve 15-49 Yaş Kadın İzlemlerinin Önemi

Üreme sağlığı hizmetleri ve 15-49 yaş kadın izlemi hizmetlerinin amacı gebelik ve doğumla ilgili komplikasyonların en sık ortaya çıktığı 15-49 yaş nüfusta kişilerin sağlıkla ilgili gerekli izlemlerinin yapılmasını sağlamaktır. Üreme sağlığı sorunları ve hizmetleri süreklilik ve bütünlük içinde ele alınmalıdır.

Üreme sağlığı hizmetleri çeşitli dönemler altında ele alınmaktadır. Adölesan dönem (10-19 yaş arası dönem), doğurganlıkla ilgili olayların en yoğun yaşandığı üreme dönemi, postmenopozal ve yaşlılık dönemlerinin kendine özgü sorunları mevcuttur ve hizmetlerin bu sorunlara paralel düzenlenmesi gerekmektedir.

Üreme Sağlığı Hizmetlerinin Kapsamı Nedir?

• Sorumlu üreme ve cinsel davranış, sorumlu ebeveynlik için bilgilendirme iletişim
• Yaygın aile planlaması hizmetleri, aile planlamasında bilgilendirme-eğitim-iletişim ve danışmanlık
• Etkin ana sağlığı hizmetleri, güvenli annelik, doğum öncesi bakım, sağlıklı doğum, doğum sonrası bakım, emzirme
• Genital yol enfeksiyonlarının etkin kontrolü
• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların önlenmesi, ve AİDS ile mücadele,
• İnfertilitenin önlenmesi ve tedavisi
• Güvenli olmayan düşüklere son verilmesi ve düşüğe bağlı sonuçlara gerekenin yapılması
• Üreme sağlığı organlarının malignensinin (kanser) önlenmesi ve tedavisi
• Beslenme
• Bebek ve çocuk sağlığı
• Adölesan sağlığı ve cinselliği
• Sağlıklı yaşam biçimi
• Çevresel faktörlerin düzenlenmesi
• Sosyal, kültürel ve davranışsal faktörlerin düzenlenmesi oluşturmaktadır.

Üreme Sağlığı Hizmetleri Hangi Sıklıkta Yapılmalıdır?

Bu kapsamda aile sağlığı merkezleri tarafından verilmekte olan izlemlerden; 15-49 yaş kadın izlemlerinin yılda en az 2 kez aile sağlığı merkezleri ya da Toplum Sağlığı Merkezi üreme sağlığı birimleri tarafından yapılması gerekmektedir.

Gebelik Açısından Risk Oluşturan ve Daha Sık İzlem Gerektiren Durumlar Nelerdir?

• Yaşı 18’den küçük olanların
• Yaşı 35 ve daha fazla olanların
• 5 veya daha fazla sayıda doğum yapanların
• Son doğumu yapalı 2 yıldan az olanların
• Sistemik hastalığı olanların (Tansiyon, şeker, romatizmal hastalıklar vb.)
• Sorunlu gebelik veya doğum öyküsü olanların
• Eşiyle akraba olanların
• Tekrarlayan düşük ya da ölü doğum yapanların

1. basamak sağlık hizmeti sunucuları tarafından daha sık ve yakından izlenmesi gerekmektedir.

Üreme Sağlığı Hizmetleri Kapsamında Aile Sağlığı Merkezlerinde ve Toplum Sağlığı Merkezinde Hangi Konularda Danışmanlık Hizmeti Verilmektedir?

Toplum Sağlığı Merkezi’ne bağlı üreme sağlığı birimleri tarafından ASM’lerde ve TSM’de başvuran kişilere yönelik

• Ergen danışmanlığı,
• Evlilik öncesi danışmanlığı,
• Gebelik öncesi danışmanlığı,
• Gebelik danışmanlığı,
• Anne sütü ve emzirme danışmanlığı,
• Kanser taraması danışmanlığı
• Kendi kendine meme muayenesi danışmanlığı,
• Menapoz danışmanlığı,
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar danışmanlığı,
• Beslenme danışmanlığı,
• Genel aile planlaması danışmanlığı
• Yönteme özel aile planlaması danışmanlığı

Hizmetleri sunulmaktadır.

Üreme Sağlığı Danışmanlığı Hizmetlerini Almak İçin Başvuru Aşamasında Sıra Bekleyecek Miyim?

Üreme sağlığı danışmanlık hizmetleri aile sağlığı merkezlerinde oluşturulmuş birimler aracılığı ile sunulmakta olup, bu amaçla başvuran kişilerin sıra beklemeden hizmet alması için gerekli önlemler alınmaktadır.

Çalışan Kişiler Bu Konudaki Danışmanlık Hizmetlerinden Nasıl Faydalanabilirler?

Çalışan ve bu nedenle mesai saatlerinde sağlık kurumlarına başvuramayan kişilere yönelik olarak üreme sağlığı ve 15-49 yaş kadınları izlemleri konusunda eğitimler düzenlenmektedir. Bu konuda bilgilendirme, eğitim ve danışmanlık hizmeti almak isteyenlerin Toplum Sağlığı Merkezi’ne başvurması gerekmektedir. Üreme sağlığı danışmanlığı ile ilgili her türlü konuda Toplum Sağlığı Merkezi üreme sağlığı birimi ile iletişim kurulabilir.

Uz. Dr. Süleyman ÖNAL
İl Sağlık Müdürü

Kaynak: Hastane.com.tr