Ultraviyole Gunes Isınlarinin Deriye Zararlari

Ultraviyole güneş ışınlarıyla zarar görme, Güneş Işınlarının Zararları

Güneş geniş bir dalga boyu aralığında devamlı enerji gönderir, ama konu deri olunca sadece UV ışınların çok daha büyük önemi vardır. Üç UVR segmenti bilinir: UVA (320-400 nm), veya uzun dalga UV ışın­lar; UVB (280-320 nm) veya orta dalga UV ışınlar; UVC (250-280 nm), veya kısa dalga UV ışınlar. UVC’nin çoğu ozon tabakadan filtre edilir ve sadece ozon tabakası ciddi bir şekilde yok olduğunda biyolojik olarak önemli hale gelebilir.

UVB (özellikle 290 nm civan) güneş yanıkları, bronzlaşma ve deri kan­seri için sorumludur ama diğer dalga boyları da bu durumların patogenezinde rol oynar. UVB epidermisin bazal tabakasına kadar gidebilir ama, etrafa dağılmış olan keratinositlerin (güneş yanığı hücreleri) ölümüne neden olur ve diğer hücrelere zarar vererek sitokin ve mediyatörlerin salını-mına neden olur. Bu maddelerin salımmıyla ödem, vazodilatasyon ve su-bepidermal yangısal hücre birikimi olur. UV ışınlara bağlı hasardan 1-2 gün sonra melanin sentezinde artış olur. UV ışınlara bağlı epidermal hasar olmadan bronzlaşma oluşturmak muhtemelen imkansızdır. Güneş yanığı kızarıklıktan dolayı kolay tanınır ve şiddetli olduğunda ödem ve büller gö­rülür. Bilinmeyen sebeplerden dolayı, güneşlenilen bölgede keskin hatlar­la sınırlıdır. Etkilenen bölge çok hassastır, büllü veya yaygın ise kişiyi kendini kötü hissetmesine neden olur ve hatta termal yanık olarak hasta­nın tedavisini gerektirir.

Güneşin UV ışınlarına karşı hassasiyet en çok deri pigmentasyonuna bağlıdır, ama bazı kalıtsal metabolik faktörlerde bunda etkili olabilir. Du­yarlılık “Güneşte bronzlaşıyor veya yanıyor musun?” sorusuna verilen ce­vaba göre derecelendirilir.

Tip I Her zaman yanarım, hiçbir zaman bronzlaşmam
Tip II Her zaman yanarım, bazen bronzlaşırım
Tip III Bazen yanarım, her zaman bronzlaşırım
Tip IV Hiçbir zaman yanmam, her zaman bronzlaşırım
Tip V Asya kökenli kahverengi derili insanlar
Tip VI Afrika kökenli siyah derili insanlar

UVA 1000 kat daha az eriteme neden olmasına güneş ışığında büyük oranda mevcuttur ve dermişe kadar ilerleyebilir. Solar elastoz olarak bili­nen dermal dejenerasyonun, derinin yaşlı görünümü ve deri kanseri olu­şumuna etkisi olduğu düşünülmektedir. UVA aynı zamanda fotosensitivite reaksiyonları için spektrumun başlıca sorumlu kısmıdır.