Tundra (Kutup Çölleri) Kuşağı, Tundra İklim Bitki Örtüsü
Tundra otsu ve bodur çalılarla karakterize edilen, dolayısıyla enlemsel olarak doğal ağaç sınırının üstündeki vejetasyon bölgeleridir.
Tundra çayırlar, sazlar, karayosunları ve likenlerin hâkim olduğu düzlüklerdir.
Aslında tundralar özellikle boreal (kuzey) bölgeye aittir, güney yarım kürede 45° enleme, kuzey yarım kürede 60° kuzey enleme kadar yayılır (Alaska ve Labrador). Sibirya’da 72. enleme kadar yayılır.
Vejetatif devrenin kısa oluşu (60 gün) ve yazın sıcaklığın düşük olması (daima 10°C’m altında) başlıca sınırlayıcı faktörlerdir.
Tundra bitkileri düşük sıcaklıklara, güçlü rüzgârlara ve düşük nem oranına dolayısıyla susuzluğa karşı adaptasyonlar geliştirmek zorunda kalmışlardır.
Düşük sıcaklıklardan korunmak için toprak altında ya da kar örtüsü altında saklanarak dondurucu soğukları geçirmeye çalışırlar. Dolayısıyla tundra vejetasyonunda kriptofitler çoğunluktadır.
Tundra bitkileri antosiyanin biriktirirler. Antosiyanin klorille birleşerek çok koyu kırmızı bir renk oluşur bu sayede daha fazla güneş emilerek sıcaklık arttırılmaya çalışılır. Tundra bitkileri ayrıca kalın beyaz tüyleri sayesinde sıcaklıklarını arttırır ve gece ısı kaybını engellerler
Yıllık ortalama yağış 200 mm’den daha az olup nispi nem düşüktür.
Kış mevsiminin uzun sürmesi ve sıcaklığın bu mevsimde çok düşük olması nedeniyle “permafrost” olarak adlandırılan tundra toprakları, altta daimi olarak donmuş durumdadır, dolayısıyla geniş alanlarda drenajın iyi olmaması nedeniyle geniş bataklık alanların oluşmasına neden olur. Sadece yaz mevsiminde yüzeyde birkaç santimetre toprak çözünmüş durumdadır. Bu gibi bir toprak yapısı bu bölgelerde “polygonal topraklar” adı altında arktik bölgeler için özel bir toprak tipi oluşturur.
Tundra vejetasyonunda ağaç bulunmaz, sadece Betula nana (Bodur huş), Salix nana (Bodur söğüt), Arctostaphyllos sp (Ayı üzümü), gibi bir kaç çalı formuna rastlanabilir. Özellikle likenler (Cetraria ve Cladonia) ile Sphagnum1ar dominanttır.
Total canlı kütle zayıf olup yıllık üretim hektara 30 tondur.
Tundranın faunistik yapısında reptilia ve amphibia ya ender olarak rastlanır. Burada bulunan memeli ve kuşlar genellikle beyaz renklidir. Bu renk durumu avlanan hayvanlara karşı koruyucu bir özelliktir. Başlıca hayvan türleri; Ren Geyiği, Kurt, Kutup Porsuğu, Beyaz ve Kahverengi Ayılar sayılabilir.
