Travmatik Amputasyon
Travmatik amputasyon en yaygın olarak ağır tanm makinalan-nı kullanan tarım işçilerinde, motorlu araç kazalarında olur.
Amputasyon arter, ven, sinir, kas, tendon ve kemiği içerir. Başarılı bir reimplantasyonu sağlamak için hızlı hareket etmek, yara ve kopan ekstremiteyi uygun şekilde korumak önemlidir.
Acil Bakım
ABC4 uygulanır
Kanama kontrolü sağlanır
Şayet parsiyel amputasyonsa, ekstremite fonksiyonel anatomik pozisyonunda tutulur
İki geniş damar yolu açılır, % 09 sodyum klorür verilir
Kan örnekleri alınır, tam kan sayımı serum elektrolitleri kreatin, BUN, glikoz, pıhtılaşma faktörlerine bakılır
02 verilir, genellikle nazal kanül kullanılır
Bu amaçla gerekirse hasta daha ileri tedavi çalışmaları yapılıcak başka bir hastaneye gönderilir.
Vazokonstriksiyonu önlemek için oda ısısı ılık olmalıdır.
Cerrahi alana buz uygulaması yapılmaz
Kafein içeren içeceklere izin verilmez
Ampute Olan Kışımın Korunması
Hastada Kalan Kısım: Önce kanama kontrol altına alınır, sonra yara % 09’luk NaCl ile yıkanır fakat sabun, hidrojen peroksit yada diğer antiseptikler kullanılmaz. Bunlar doku hasarı yapar. Ekstremitenin kalan kısmı steril NaCl ile nemlendirilmiş gaz bezi ile sarılır sonra sabitleştirilir ve yükseltilir.
Kopan Kısım
Hasta olabildiğince çabuk hazırlanırken kopan ekstremite de uygun şekilde korunmalıdır.
Kopan kısım “4-4°C”ta hipotermik olarak tutulur. Ancak dondurulmaz bu kısma soğuk yaralanmasına sebep olacağı için direkt buz uygulaması yapılmaz. Kopan kısım nemli gaz bezine sardır. Korunması için steril bir kutuya konur. Sonra kutu içi buz dolu bir kaba yerleştirilir. Anatomik pozisyona uygun olarak tutulur.
Hastada başka yaralanma olup olmadığına bakılır ağrıyı geçirmek için IV morfin, enfeksiyonu önlemek için antibiyotik tetenozu önlemek için, tetenoz serumu ve aşısı uygulanır.
Yaradan kültür alınır, kopan ekstremitenin radyolojik incelemesi yapılır, hasta ameliyathaneye götürülür,
Amputasyonlu Hastalarda
Soğuğa intolerans, etkilenmiş ekstremitede fonksiyonlann sınırlanması.
Ağrı (% 80 fontom ağrısı olur, yaklaşık bir yıl sürer).
Duyu kaybı.
Depresyon anksiyete, hayal kırıklığı olabilir.