Tolerans Yasasi Ekolojik Tolerans

Tolerans Yasası

1911 yılında Shelford tarafından ortaya konmuştur. Bu yasaya göre, canlı varlıklar herhangi bir faktöre karşı, en iyi gelişebildikleri optimum değerlerin dışında bulunan maksimum ve minimum sınırlardaki değer­lere olan toleransları (hoşgörüleri) sayesinde hayatlarım devam ettirebi­lirler. Buna göre, bir canimin herhangi bir faktör karşısında varlığını de­vam ettirebildiği alt ve üst sınırlar arasında kalan değerlere ekolojik to­lerans denir. Ekolojik toleransın alt ve üst sınırları arasında en iyi gelişim gösterebildiği değerlerin bütünü optimum alan adım alır. Bir canlının bir faktöre karşı tolerans sınırının alt ve üst değeri arasındaki fark fazla ise o faktör açısından geniş toleranslı canlı, az ise dar tole­ranslı canlı adını alır.

Tolerans yasasına göre, herhangi bir faktöre karşı tolerans sınırı, canlı türünden türüne farklılık gösterir. Örneğin alabalık yumurtalarının sı­caklığa olan toleransları dar olduğu halde, kurbağa yumurtalarınki geniştir.

Bu yasaya göre belli bir faktöre karşı geniş toleranslı olan bir orga­nizma diğer bir faktöre karşı dar tolerans gösterebilir. Örneğin canlıların çoğu suya karşı dar tolerans gösterirken, besine karşı daha geniş tolerans gösterir.

Çoğu faktöre karşı toleransı geniş olan organizmalar, daha geniş alan­lara yayılırlar. Örneğin yurdumuzdaki turunçgiller sadece belli yörele­rimizde yetişirken, buğdaygiller hemen her yöremizde yetişirler.