Tifo Nedir
Tifoya bakterium salmonella tifo sebep olur. Hastalık etkeni özellikle belirti vermeyen portörlerin ya da aktif hastalığı olan bireylerin dışkı ve idrarı ile bulaşmış kirli yiyecekler, su.süt, pişmeden yenen sebze, meyve ve diğer besin maddelerinin yenmesi ile bulaşır. Ayrıca sinekler etkeni dışkıdan alırlar besin maddelerine mekanik taşıyarak bulaştırırlar. Yüksek mortaliteye yol açar. Kuluçka dönemi 3-40 gün arasındadır (ortalama 1-3 hafta), bu süre bireyin direnci, bakterilerin miktarı ve virulansma göre değişir.
Belirti ve Bulgular
Halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısı, öksürük, ateş, kabızlık ve gaz şikayetleri makulopapüler döküntü, diyare ve splenomegalidir. Komplikasyonlari; bakteri endotoksinlerinin neden olduğu toksik şok ve toksik miyokardit, barsak kanamaları ve tromboflebittir.
Tanı
Etken, hastalığın 1. haftasında kan ve kemik iliğinden yapılan kültürde, 2. haftasında kanda Gruber VVidal aglütinasyon testi pozitifliği ile(l/160’m üstü pozitif kabul edilir), 3. haftasında ve daha sonraları hastanın idrar ve dışkısında üretilir.
Tifo Tedavi ve Bakımda
Özellikle akut dönem tedavisi hastanede yapılır. Antibiyogra-ma göre antibiyotik, antipiretikler ve B kompleks vitaminleri verilir. Hastada deliryum tablosu varsa karyola kenarları kaldırılır, hasta yastıklarla desteklenir. Hastalığın akut döneminde her 2-4 saatte bir yaşam bulguları alınır, ateş yüksekse soğuk uygulama yapılır. Beden ısısında düşme, nabız sayısında artma, kan basıncında düşme, barsakta kanama veya delinme olduğunu gösteren bulgulardır. Hasta dikkatli olarak izlenir ve dışkıda kan olup olmadığı gözlenir. Hastada konstipasyon varsa, barsak perforasyo-nuna yol açmamak için rektal yol ile 50-100 mi nötr zeytinyağı veya gliserinli supozatuvarlar uygulanır. Hastanın uygun elektrolit ve sıvıları alması sağlanır.
Tifo Korunma
Hastanın dışkı kültürü en az üç kez (-) gelinceye kadar hasta izole edilir, el yıkamaya dikkat edilir ve koruyucu olarak aşılar kullanılır.