Tansiyon yükselmesi Tansiyon yükselmesi Tansiyon yükselmesi Tansiyon yükselmesi.
GENEL BİLGİLER: Kalp kasının kasılması sırasında kanın damarlara uyguladığı kısınca tansiyon denir. Normali, her insan için, 100 artı yaşının toplamıdır (mesel, ı 4r> yaşında bir insan için 100+45=145). Yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, kulaklarda uğultu, uykusuzluk, kalp bölgesinde ağrı, bazen görme bozukluğu gibi, belirlilerle ortaya çıkan yüksek tansiyon iç kanamalara hatta ölüme neden olabilir. İrsi veya kendiliğinden gelişebileceği gibi, böbrek hastalıklarından da kaynaklanabilir.
Diğer önemli sebepleri arasında merkezi sinir sistemi hastalıkları, stresli yaşam ve çalışma ortamı, egzersiz eksikliği, uzun süreli ilaç kullanımı, yanlış beslenmeyle alınan fazla tuzlu besinler sayılabilir. Başlangıçta değişken değerlerdedir. Aterosk-Irroz, kalp yetmezliği, böbrek bozuklukları, sinir sistemi hastalıkları vs. komplikas-yımlara yol açabilme özelliği olan yüksek tansiyon ciddi ve titizlikle uygulanan di-yel gerektirir.
UYGUN GIDALAR
• Süt ve süt ürünleri: Süt ve yoğurt, diyet lor, taze beyaz peynir, tuzu alınmış [peynir, krem peynir, sütlü kremler.
• Et ve et ürünleri: Dana, kuzu, tavşan, keçi, tavuk, balık (tüm etlerin yağsız jolnuısı gerekir).
• Un ve unlu mamuller: Beyaz ekmek, galeta, bisküvi, makarnalar, pirinç, l>uj;day, irmik, yulaf ezmesi, kek ve pastalar.
• Şeker ve şekerli ürünler: Şeker, reçel, tatlı, bal, tahin helvası, puding, jöleler.
• Yağlar: Ayçiçek yağı, zeytinyağı, mısırözü yağı, sınırlı miktarda tereyağı ve jk.ıymak.
• Sebzeler: Patates, domates, havuç, taze fasulye ve bezelye, domates, laba-
• Meyveler: Olgun meyve ve kuruyemişler, bal kabağı,
• Baharatlar: Maydanoz, dereotu, domates püresi, limon suyu, nane, kekik, j.ıt ısız loz kırmızı biber, sirke.
• İçecekler: Taze hazırlanmış meyve suları, kuşburnu, ıhlamur, papatya, nançayları, leblebi kahvesi, hafif kahve ve kakao
YASAK GIDALAR
• Süt ve süt ürünleri: Tuzlu beyaz peynir, kaşar peyniri.
• Et ve et ürünleri: Tuzlu et ve balık konserveleri, salam, yağlı etler, pastırma, sızdırma, havyar, tütsülenmiş balık.
• Un ve unlu mamuller: Mısır unu ile hazırlanmış ürünler.
• Şeker ve şekerli ürünler: Diyette önerilen ürünlerin dışında hepsi.
• Yağlar: Uygun görülen yağlar dışında hepsi.
• Sebzeler: Tuzlu turşular, alabaş, turp, çok fazla soğan (kuru soğan, pırasa, sarımsak) ve mantar, kuru fasulye, mercimek, bezelye.
• Meyveler: Olgunlaşmamış ve büyük miktarda olmamak şartı ile her tür meyveye izin verilir.
• Baharatlar: Acılı toz kırmızı biber, acılı biberler, karabiber.
• İçecekler: Her tür alkollü ve gazlı içecek, sigara.
GIDALARIN HAZIRLANMASI VE KULLANIMINDA GENEL KURALLAR
• Esas pişirmeden önce hulasanın bertaraf edilmesi için etler 3-5 dakika kaynatılır; ilk su atılır ve ancak bu işlemden sonra haşlanır, fırınlanır, buğulanır veya hatta hafif kızartılır.
• Yemekler ılık yenmelidir.
• Yemekler 5-6 öğün olmalı ve besinler iyi çiğnenmeiidir.
ÖRNEK MENÜ
KAHVALTI: 1) Süt, yoğurt,
2) Ihlamur, Papatya, kuşburnu çayları,
3) Taze beyaz veya kaşar peyniri, diyet lor, tuzsuz peynir.
4) Tereyağı veya yağ oranı düşük kaymak. •
5) Bal, jöle, tahin helvası, reçel.
6) Bisküvi, kruvasan, poğaça,
II. KAHVALTI-1) Taze veya fırınlanmış meyveler (elma, ayva, kabak) 2) Sütlaç^sütlü irmik, meyveli muhallebi, elmalı ştrudel.
ÖĞLE YEMEĞİ: Çorbalar: Sütlü irmik veya pirinç çorbası, sebzeli irmik çorbası, patatesli pirinç çorbası,
NOT: Söz konusu çorbalar yarımşar porsiyon olmalıdır. Onların yerine taze (domates, marul) veya haşlanmış (patates, havuç) sebze salatası veya garnitür (patates, havuç püresi, pirinç lapası, kumpİr) kullanılabilir.
Yemekler: Pirinçli musakka, dolma, dana etli köfte, patatesli dana eti, patates öğreten, pirinçli kabak, peynirli pirinç, taze fasulye yahnisi.
Garnitürler: Taze ve haşlanmış sebze salataları.
Desert: Komposto, taze ve fırınlanmış meyveler (elma, ayva, kabak).İKİNDİ KAHVALTISI: Meyve suları, meyve püreleri, taze meyveler, irmik helva, börek.
AKŞAM YEMEĞİ: Yemekler: Lor lapası, tuzsuz peynirli biber dolması, lor ve IMl.ıliîs köfteleri, fırında sebzeli omlet, menemen, peynirli ve domates soslu közlenmiş biber, fırında patates, lahana musakkası, haşlanmış tavuk, beşamel soslu tavuk, balık ızgara.
Desert: Yoğurt, meyveli yoğurt, meyve, meyveli sütlaç, yumurta akı ile krem
vanilya,
