Su Çiçeği Hastalığı

Annelerin, günlük bakım sırasında bebeklerinde en kolay fark ettikleri değişikliklerden biri ateş, diğeri de döküntüdür. Yenidoğanın ilk günlerinden itibaren, ciltte görülen her değişiklik, dikkatli annenin gözünden kaçmaz. Biz çocuk hekimleri açısından da önemli sayılabilecek bir bulgudur döküntü. Ciddi hastalıkların habercisi olabileceği gibi, o gün ilk kez verilen bir gıdanın (yumurtanın, balın, sütün) ya da kullandığımız basit bir ateş düşürücü ilacın, öksürük şurubunun neden olduğu basit bir alerjik tepki de olabilir. Hangisi olursa olsun, bu durumu, doktorunuzla görüşmelisiniz.

SU ÇİÇEĞİ

Hemen her yaştaki çocuklarda sık görülen döküntülü hastalıklardan birisi olan suçiçeği, döküntü dışında ateş, hafif baş ağrısı, iştahta azalma ve halsizlik ile kendisini belli eder. Sağlıklı çocuklarda çok daha hafif seyreden hastalık, aşı ile önelenebilir.

Suçiçeği, varicella virüsünün neden olduğu bir bulaşıcı hastalıktır. Tek enfeksiyon kaynağı insandır. Daha çok okul çağında görülmekle birlikte, her yaşta görülebilir. En iyi bilinen bulgusu döküntüdür. Döküntü, başta ve sırtta başlar, 3-4 gün içinde hızla yayılarak tüm vücudu kaplayabilir.

Döküntünün 3 evresi vardır:

v Önce küçük kırmızı, kaşıntılı kabarcıklar oluşur,

v Ardından her bir kabarcığın içi şeffaf bir sıvıyla dolar,

v Kabarcıklar büyür, kabuklanır ve dökülür. Her bir kabarcık kabuklanıncaya kadar çocuk bulaştırıcıdır. Bu da, döküntünün başlangıcından itibaren yaklaşık 10 günlük bir süreye karşılık gelir. Döküntünün, saçlı deride, ağız içinde ve genital organlarda da çıkması, çocuğu çok rahatsız edebilir. Döküntü dışındaki bulguları şöyle sıralayabiliriz: Ateş, hafif baş ağrısı, iştahta azalma, halsizlik. Kimi çocuklarda suçiçeği çok hafif seyreder ve hastalık süresince çocuk kendini çok iyi hisseder.

SUÇİÇEĞİ OLAN ÇOCUĞA NASIL BİR BAKIM GEREKLİDİR?

Kaşıntının Önlenmesi: Kaşıntı, özellikle akşamları artar ve çocuğu en çok rahatsız eden bulgudur. Yaşına uygun bir anti-histaminikle belirgin, rahatlama sağlanabilir (Benadryl, Tavegyl, Atarax, Zyrtec gibi ilaçlardan doktorun seçeceği biri).

Losyon kullanımı: Kaşıntının önlenmesinde yarar sağlarlar.

Ateş kontrolü: İlk seçilecek ilaç, çocuğun kilosuna göre parasetamoldür (Calpol, Termalgine, Tylol, Tamol vb). Aspirin suçiçeğinde kesinlikle kullanılmamalıdır.

Yeterli sıvı verilmesi: İştah azalmasına bağlı olarak su kaybı olabilir. Bunu önlemek için, çocuk olabildiğince sıvı ağırlıklı hafif gıdalarla beslenmelidir. Acılı, baharatlı yiyecekler ve karbonatlı içeceklerden kaçınılmalıdır. Çocuğu, ağrı kesici sonrasında ağrıları azaldıktan sonra beslemek daha kolaydır.

Döküntünün mikrop kapmasının önlenmesi: Öncelikle su dolu keseciklerin patlatılmasını önlemeye çalışmak gerekir. Küçük çocuklarda geceleri pamuklu eldiven giydirmek yararlı olabilir. Suçiçeği döküntüsü, ciltte 6-12 ayda kaybolan koyu renk bir iz bırakır. Yeterli özen gösterilmeyen ve mikrop alan kabarcıklar, kalıcı iz bırakabilir.

Kıyafet: Hafif giydirmek ve sık kıyafet değiştirmek, çocuğu rahatlatır.

Bulaşıcılık: Suçiçeği, çok bulaşıcı bir hastalıktır. Öksürük ve yakın temasla, hava yoluyla bulaşır. Hastalık bulaştıktan 10-21 gün sonra belirtiler ortaya çıkar. Döküntüden 1-2 gün önce de, bulaştırıcılık başlar. Sağlıklı çocuklar suçiçeğini genellikle hafif atlatır. Nadir de olsa, menenjite varan ciddi komplikasyonlar görülebilir. Suçiçeğinin aşısı vardır ve 12. ayda tek doz aşı koruyuculuk için yeterlidir. Ülkemizde suçiçeği aşısı, Okavax ve Varilrix adlarıyla piyasada bulunmaktadır. Daha önceden suçiçeği geçirmemiş ve suçiçeği ile temas etmiş hamileler, kalp, böbrek, şeker hastalığı olanlar ve bağışıklık sistem hastalığı olanlar, temas sonrası hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdırlar.

NE ZAMAN DOKTORU TEKRAR ARAMALI?

v Döküntülerin etrafında kızarıklık, şişlik, hassasiyet, iltihaplanma olursa,

v Dehidratasyon (su kaybı) bulguları görülürse,

v Dalgınlık, uykuya eğilim, kolayca uyandırılamama, halüsinasyonlar görülürse,

v Ciddi baş ağrısı, ense sertliği/ağrısı ve sırt ağrısı başlarsa,

v Tekrarlayan kusmalar olursa,

v Çocuğa yeterli sıvı verilemezse,

v Nefes alma güçlüğü, sık nefes alıp verme, göğüs ağrısı, hırıltılı nefes alma, şiddetli öksürük varlığında,

v Dengesiz yürüyüş ve güçsüzlük/halsizlik gelişirse,

v Ateş 4. gün hala düşmemişse,

v Gözlerde kızarıklık, ağrı, görme bozukluğu olursa,

v Çocuk hastalık başlangıcına göre daha “hasta” görünüyorsa.
Dr.Bingül Pektaş