stokholm sendromu

STOKHOLM SENDROMU

1973 yılının bir Ağustos sabahında,cezaevi kaçkını bir mahkum İsveç’in başkenti Stokholm’de bir bankaya girdi ve dört banka çalışanını rehin aldı.Tam 131 saat süreyle rehineler ile kanun kaçağı aynı banka kasasında kaldılar.Rehin alma olayı sonlandığında çok ilginç gelişmeler oldu.Bütün yaşadıkları zor ve korku dolu anlara rağmen, rehineler kanun kaçağına karşı kötü hisler beslemediklerini söylediler ve hatta daha da ileri giderek,olay sırasında polisten kendilerini rehin alanlara göre daha fazla korktuklarını açıkladılar.Psikologlar bu olaya Stokholm sendromu adını verdiler.Bu davranış şeklinin üç özelliği bulunuyordu;rehinelerin, kanun adamlarına karşı olumsuz hisler taşıması,rehin alana karşı sempati ve karşılığında da rehin alanın rehinelere karşı sempati duyması.Ancak aradan geçen 35 yıla rağmen bu tür olayların çok ender olduğu,aslında rehinelerin polisi kurtarıcı olarak,rehin alanı ise problemin asıl kaynağı olarak gördükleri bilinmektedir.Bunun sonucunda da genellikle rehineler kendi hayatlarını tehlikeye atan davranışlardan kaçınmaktadırlar.

Bu tür davranışların doğuracağı kötü sonuçlardan korunmak ve rehine olaylarını en az hasar ve travma ile atlatmak için aşağıdaki önerilere uymakta yarar vardır.

1.Hava korsanlarının son derece sinirli ve en az sizin kadar korkmuş olacaklarını hatırlayın.Sakin görünseler de mantıklı davranmaları beklenmemelidir.Bir yanlış hareket ortalığı savaş yerine çevirebilir.Soğukkanlı kalın ve etrafınızdakilerin de böyle davranmasını sağlayın.

2.Korsanlara karşı sözlü veya fiziksel direnç asla göstermeyin.Söylediklerini yapın.Yüzdeyüz emin olmadıkça kavga etmeye veya kaçmaya kalkışmayın.

3.Ateş açılırsa başınızı eğin veya yere yatın.

4.Tek bir korsan olduğunu sanabilirsiniz,ancak unutmayın bilerek diğerleri saklanıyor olabilirler.

5.Uzun zorlu saatler için kendinizi psikolojik olarak hazırlayın.

6.Diğer yolcularla beraber hareket edin.Korsanlar ile göz temasından kaçının.Ani sözlü veya fiziki hareketler yapmayın,kötü kötü bakmayın!

7.Soru sorulursa sakin cevaplayın,politika yapmayın.

8. Pasaport veya kişisel eşyalarınızı saklamaya yeltenmeyin.

9.Yaralılara yardım ederken dikkat edin.Bu tür işleri tercihen kabin ekibine bırakın.

10.Alkol almayın.Az miktarda yemek yiyin ve için.

11.Pozitif düşünün,karamsarlığa kapılmayın.Unutmayın varlığınız korsanlar için de kıymetlidir,sizi sağlam ve sağ tutmak onlar için de önemlidir.

12.Karşı saldırıya sadece ve sadece son çare olarak başvurun ve bu durumda diğer yolcularla toplu hareket edin.

13.Son olarak,birkaç ender olay hariç,uçak kaçırma ve rehin alma olaylarının olumlu ve can kaybı olmadan sonuçlandığını hatırlatalım.

Dr. Metin Okucu