Protistalar heterojen, tek hücreli bir canlı türüdür. Zarla çevrili çekirdek ve diğer hücre organelleri olan protistalar bir hücreliler ve bazı alglerden meydana gelirler. Bakteriler de protist olarak kabul edilmiştir. Bakterilerin neden olduğu sıtma üşüme, titreme ile baş gösteren bulaşıcı bir hastalıktır.
Sıtma nedir, sıtmanın bulaşma yolları, sıtmanın belirtileri nelerdir?
Sıtma günümüzde eskisi kadar etkili olmayan, sivrisineklerin (anofel) neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Kanında hastalığa neden olan parazit taşıyan kişiler sıtma parazitini sivrisinekler ile diğer insanlara bulaştırırlar. Başlangıçta akut seyirli olan sıtma, tedavi edilmezse kronikleşme eğilimi gösterir.
Etken ve Bulaşma Yolları
Sıtma hastalığının etkeni, protozoa grubundan plasmodiumdur. Sıtmaya neden olan plasmodium türleri şunlardır:
-Plasmodium Vivax (p.vivaks)
-Plasmodium Ovale (p.ovale)
-Plasmodium Falciparum(p. falsiparum)
-Plasmodium Malaria (p. malarya)
Sıtmaya neden olan protist türleri
Sıtma artık nadir rastlanan hastalıklar arasında yer almaktadır. Sıtmaya neden olan ülkemizde en yaygın olarak görülen protist türü Plasmodium Vivaxtır. Anofel cinsi sivrisinekler aracılığıyla insanlara bulaşır. İnsandan direkt bulaşma olmaz. Ancak anofelin sıtmalı insandan emdiği kanı taşıması, kan nakli ya da kontamine enjektörlerle geçişi mümkündür. Sıtma paraziti plesenta ile fetusa geçer.
Sıtmanın Belirtileri
Sıcak bölgelerde daha çok rastlanan sıtmada oluşan klinik tablo parazitin türüne göre değişiklik göstermektedir. En önemli belirti akut sıtma nöbetidir. Yüksek ateş, üşüme, titreme, bol terleme ile karakterizedir. Ayrıca baş ve karın ağrısı, bulantı-kusma ve ileri derecede halsizlik de görülebilir.