Sık Görülen Hastane Enfeksiyonları
1-İdrar Yolu Enfeksiyonları
En sık görülen hastane enfeksiyonudur. %80 üretral katater kullanımı söz konusudur. Wn sık görülen etken E. colidir.
Katater sisteminin bütünlüğü iki noktada kırılabilir:
aİrigasyon veya örnek alma gibi nedenlerle tüp birleşim yerinden
b.Periyodik olarak idrar boşaltma esnansmda drenaj tüpünden nazokomiyal üriner
enfeksiyonlarda korunmada en önemli faktör, mümkünse kataterizasyondan kaçınmaktır.
Katater konmuş ise sistemi kapalı tutmak ve mümkün olduğunca erken çıkarmak amaç
edinilmelidir.
2-Cerrahi Yara Enfeksiyonları
Hastane enfeksiyonlarının %22’sini oluşturur. Cerrahi yaralarda en sık enfeksiyon nedeni, stophylococcus aureus ve gram (-) bağırsak bakterileridir. Operasyondan sonra 30 gün içinde gelişen enfeksiyonlar cerrahi alan enfeksiyonu olarak nitelenmektedir. Total eklem protezi ameliyatlarında hava yolunun önemli olduğu, özel ventilasyon sistemleriyle elde edilen ultra temiz hava içeren ameliyathane odalannda enfeksiyon oramnm önemli boyutta azaldığı görülmüştür.
Cerrahi enfeksiyonu önlemek için çok tedbir alınması gerekir. Cerrahi için yapılan tüm hazırlıklar bu amaca yöneliktir (Sterilizasyon, paketleme, depolama, özel giyim, havalandırma) yaraların temiz, kontamine, kirli enfekte olması yara enfeksiyonunun gelişmesinde önemli kriterlerdir. Ayrıca ameliyat bölgesinin traşlanması ve temizlenmesi, ameliyat süresi, yararın kapatılma şekli enfeksiyon gelişmesiyle yakından ilişkilidir.
3-Pnömaniler
Görülme oranı düşük olmakla birlikte en tehlikelisidir. Hastane enfeksiyonlarının %15’ini oluşturur. Gram (-) bakteriler en önemli etken olup, Pseudomanas, Klepsiella ve E. Coli ilk sırayı alırlar. Staph-aureus en sık gram(-) etkendir.
Risk faktörleri yaşlılık, altta yatan akciğer hastalığı, göğüs cerrahisi, hastanede uzun süre yatma, geniş spekturumlu antibiyotik kullanma, entübasyon-trakeostorni, mekanik ventilasyon ve imminosüpresyondur. Önlemek için steril araç gereç ve solisyonlann bakımları, el temizliği hasta bakımında eldiven kullanımı ve havanın temizlenmesi önem taşır. Hastanenin su kaynaklan yılda bir kez Legionella açısından taranmalıdır.
4-Bakteriyemiler
Hastalara damar içi uygulama çok sık yapılmaktadır. Bu işlem, mikropların da kana girişini ve enfeksiyonu kolaylaştırır. Bakteriyemi bakterinin kana geçmesi ve yayılması demektir. Damarda takılan her türlü alet yerinde kaldığı sürece, bakteriyemi riskini arttırır. Korunmak için aletler steril olmalı (disposable) aseptik teknikle uygulamalı, uygun alet ve yer seçimi yapılmalı, kullanım süresi zorunlu olmadıkça 48-72 saati geçmemelidir.
Sepsis: Bakteri veya toksinlerinin etkisiyle vücut ısısının yükselmesi veya düşmesi, titreme, hiperventilasyon ve sonrasında solunum alkolozu, deri değişiklikleri gibi klinik belirtilerin ortaya çıkmasıdır.
Hastane Enfeksiyonlarının Kontrolü ve Korunması
Hastane enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrolünde yapılması gerekenler:
-Sürveyans: düzenli veri toplanılması, verilerin analizi, yorumlanması ve ilgili birimlere
dağıtılması işlemlerine denir.
-Eğitim: Hastane enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrolünde en etkin faaliyetlerden biridir.
-Antibiyotik kullanımı politikalanmn oluşturulması: antibiyotik enfeksiyon kontrolünde en
kolay ve en etkin bir yöntemdir. Ancak, gelişi güzel kullanılmaları mikroorganizmalann
direncini arttmr. Bu yüzden antibiyotik kullanım politikaları oluşturulmalıdır.
Dezenfeksıyon, Antisepsi, Sterilizasyon, Aseptik tekniklerin oluşturulması
Dezenfeksiyon: duvar, mobilya, araç gereç gibi cansız ortamdaki mikroorganizmaların sporlu
tüm formlannın yok edilmesi yöntemidir.
Antisepsi: kimyasal dezenfektanlann canlı doku üzerindeki mikroorganizmalann üremelerini
durdurmak veya öldürmek amacıyla yerel olarak uygulanmasıdır.
Sterilizasyon: Sporlar dahil, hertürlü canlı mikroorganizmanın yok edilmesidir.
Aseptik teknikler: Enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolünde belli prensip ve işlemleri kapsar.
Amaç enfeksiyon zincirinin bir veya birkaç yerden kınlmasıdır.