“Ben Bağımlı Değilim” Diye Düşünmeyin!
Alkol ve sigara… Bu iki bağımlılık yapıcı madde, birlikte kullanıldıklarında ayrı ayrı yaptıkları kötü etkilerin yanı sıra; sinerjik (aynı yönde) etki de göstermektedirler. Bunun nedeni, birbirlerinin keyif verici etkilerini artırmaları ya da birbirlerinin istenmeyen etkilerini hafifletmeleri olarak gösterilmektedir.
Alkol İle Sigara İyi Gidiyor Düşüncesi Sizi Kansere Götürebilir
Beyne ulaşan nikotin, “nikotin reseptörleri” adı verilen bazı protein yapıda alıcıyı uyarır. Bu proteinler, bazı fizyolojik fonksiyonları düzenler. Sonuç olarak, beynin özel bir bölgesinden nikotin etkisiyle “dopamin” adı verilen bir madde salınır. Mekanizması tam olarak anlaşılmasa da, alkol kullanımı ile de dopamin salgısı artmaktadır. Dopamin, bağımlılıkta rolü olan sinirler arası bir ileti maddesidir.
Küçük doz alkol bile, nikotinin keyif verici etkisini güçlendirir. Bu nedenle sigara içen kişiler, alkol aldıklarında daha da çok sigara içme eğilimindedir.
Alkol dozu arttıkça, sigara içme isteği de artar. Bir maddenin ya da ilacın uzun süreli kullanılması sonucu aynı etkiyi yaratmak için daha yüksek doz kullanılmasına gerek olması durumuna “tolerans” adı verilir. Hayvanlarda yapılan deneylerde, uzun süreli nikotin kullanımının alkolün bazı etkilerine karşı tolerans oluşturduğu, yine benzer şekilde, uzun süreli alkol kullanımının nikotine karşı tolerans geliştirdiği bulunmuştur.
Bu iki yönlü etkileşim nedeniyle, aynı haz duygusuna ulaşmak için, kişiler giderek artan dozda alkol ve sigaraya ihtiyaç duyabilirler.
Alkolün nikotin bağımlılığı gelişmesini kolaylaştırdığı düşünülmektedir. Sigaranın neden olduğu sinirlilik gibi bazı tatsız belirtiler, alkolün yatıştırıcı etkisi nedeniyle rahatlayabilir. Bunun tersine, nikotin, alkolün dikkati ve hafızayı baskılayıcı ve dengeyi bozucu etkisini geçici olarak azaltabilir. Zamanla nikotinin bu etkisine karşı tolerans gelişir.
Alkolün sigara içme davranışını, sigara içmenin alkol almayı etkilediğinden daha çok artırdığı düşünülmektedir.
Alkolün vücutta yıkıldığı ilk madde olan “asetaldehit”, toksik bir maddedir ve “kanserojen”, yani kanser yapıcı etkisi vardır. Sigara dumanında da pek çok başka kanser yapıcı maddenin yanı sıra; asetaldehit bulunur ve sigara içme sırasında tükürüğe geçer.
Tükürükteki asetaldehit yutkunmayla yemek borusu ve mideye ulaşır. Asetaldehit, üst gastrointestinal sistemde kansere neden olabilir. Bazı kişilerde genetik nedenlere bağlı olarak asetaldehit oluşumu daha fazla ya da asetaldehitin vücuttan temizlenmesi daha yavaştır. Bu bireyler, uzun süreli ve yoğun alkol kullanırlarsa, hatta bir de bunun üzerine sigarada bulunan diğer kanserojenler eklenirse, kanser riski daha da artar.
Kaynak: Hastane.com.tr