Şeker hastalığı (Diabetes mellitus), pankreasın insülin salgılayan kısımlarının enetik veya geçirilen enfeksiyonlar sonucu yeterli çalışmaması sonucu ortaya çıkan ve hayat boyu diyeti gerektiren bir hastalıktır. Çok su içme, çok idrara çıkma, aşırı yemeğe rağmen kilo kaybı şeklinde hastalık seyrini sürdürür.
İslam dünyasının ünlü âlimlerinden İbni Sînâ, Diyaskumas, Feramis, Devvâre, Dolab, Zilk’ul-Mecar ve’l-Meber, Zilku-Kulya gibi adlarla anılan şeker hastalığının böbreklerin bozukluğu veya idrar yollarının genişlemesi sonucu çok su içme ve çok idrara çıkma şeklinde seyrettiğini belirtmektedir.
Hastalığa neden olan etkenler arasında soğuk su içmek, dondurucu soğuğa maruz kalmak yer alır. Bu durumda böbrekler ciğerlerdeki fazla suyu çekerek idrar yoluyla atar ve zamanla hasta erir.
Hastalığın tedavisi ise şu şekilde yapılır: Hastalık sıcak tabiatta olduğundan hastaya soğuk özellikler taşıyan maddeler (ekşi ayran, kabak suyu, hıyar suyu, ekşi nar, dut, erik, yoğurdun suyu) içirilir; sirkede bekletilmiş yumurta; yoğurt suyu ile arpadan yapılmış boza; Arap akasyası, kızıl gül, narçiçeği, Arap yelimi, kitre veya tebeşir, mühr, nehir yengeci kombinasyonları kullanılır .
XIV. yüzyılın büyük hekimlerinden Hacı Paşa Müntehab-ı Şifâ adlı eserinde şeker hastalığının böbreklerden kaynaklanan bir hastalık olduğunu belirterek tedavide soğuk tabiattaki şerbet, balsam ve merhem kullanılmasını tavsiye eder
2- Şeker hastalığının tedavisi için bilye büyüklüğünde tohumluk cevizlerden her gün beşer tane yutulur. Bu uygulama sonucunda şeker hastalığı bir yıl boyunca ilerleme kaydetmez.
3- 100 gram çam sakızı, 100 gram çörek otu, 100 gram arpa ve buğday, 4 fincan su ile kaynatılıp karışımın suyu dört gün boyunca içilir.
3- Lif kabağının çekirdeğinden her gün bir tane çiğnenip yutulması da şeker hastalığına iyi gelmektedir.
4- Şeker hastalığını tedavi etmek için sabahları aç karnına kaynatılmış bir litre su içilir. Yumurta, mercimek, kuru fasulye gibi yiyecekler tüketilmemelidir.
Kekik kandaki şeker miktarının azalmasını sağlamasıyla şeker hastalığının tedavisinde kullanılan şifalı bitkilerdendir .
Meyvesi nişastalı ve yağlı olan ceviz ağacının ise yaprakları ve meyvesi kanı temizleme ve kan şekerini düşürücü özelliğinden dolayı şeker hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır.
Şeker hastalığının tedavisi için, hasta perhiz uygulamalıdır. Kırk gün boyunca hasta ayran, ıspatan ve çavdar ekmeğinden oluşan diyeti uygulamalı ve başka hiçbir şey yememelidir.