Sarı Nokta Hastalığı’nda yaş faktörü
Okuma güçlüğü, kırık, çarpık, dalgalı görme ile kendini belli eden rahatsızlıkta en önemli risk faktörü yaş…
Halk arasında Sarı Nokta Hastalığı’ olarak bilinen bu hastalık gerçekte görme fonksiyonlarının en önemli rol oynayan, renkli görmemizi ve görme
keskinliğimizin yüzde 90’ı gibi büyük bir bölümünü sağlayan makulayı tutan patolojileri ifade etmektedir. Makula Hastalıkları içinde en sık rastlanan
bölümü de yaşam süresinin uzamasına bağlı olarak sayıları gittikçe artan’Yaşa Bağlı Makula’ hastalıkları yani ‘Yaşa Bağlı Sarı Nokta Hastalığı’
oluşturmaktadır. Anadolu Sağlık Merkezi’nden, göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Oğuz Gülecek, daha çok yaşlılarda görülen sarı nokta hastalığı hakkında merak edilen soruları yanıtladı.
Nasıl ortaya çıkıyor?
Hastalığın ortaya çıkışında en önemli patolojınin retina tabakalarından birisi
olan pigment epitel tabakasında yaşlanma ve fonksiyonlarında azalma olduğu
bilinmektedir. Retinanın bu fonksiyonlarındaki azalma sonucu, görme işlevi
esnasında ortaya çıkan metabolik artıkların atılarak, retinanın altındaki damar
tabakası tarafından uzaklaştırılması işlemi zamanla bozulacağından retina
altında gittikçe artan birikintiler meydana gelir. Bu birikintilerin yarattığı
tablo sonucu retina altında meydana gelen anormal damar yapılı oluşumlar ve
kanamalar sonucu ortaya çıkan görme kayıpları en belirgin özellikleridir. Hasta
başlangıçta okuma güçlüğü, kırık, çarpık, dalgalı görme, renkli görmede bozukluk
gibi şikayetlerle hekime müracaat eder. İleri safhalarda ise baktığı yeri
göremediğini ancak baktığı yerin etrafını görebildiğini ifade eder.
Tedavi edilmezse
Tedavi edilmezse ileri seviyede görme kayıpları meydana gelir. Ancak
görmeyi artıracak bir tedavi yoktur. Azalmış olan görmeyi o seviyede muhafaza
etmeye yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Risk faktörleri
Hastalığı arttıran risk faktörleri incelendiğinde tartışılmayan ve
etkinliği kesin olan en önemli risk faktörü yaştır. Hastalık yaş ile doğru
orantılı olarak artmaktadır. Yaş faktörüne ilave olarak risk faktörleri
sıralandığında özellikle güneş ışığının fototoksik etkisi nedeniyle güneş
ışınına fazla maruz kalan mesleklerde çalışanlarda (denizciler, pilotlar,
çiftçiler vb) ve kadınlarda daha sık görülür. Ayrıca kişide hipertansiyon
bulunması, kan yağlarının yüksek olması ve ailevi hikayesinin olması önemli
faktörlerdir.
Açık renkli gözler
Öte yandan göz ve göze ait bazı faktörler de bu hastalığa ait riskler
taşımaktadır. Özellikle açık renkli gözler, hipermetroplar ve katarakt
ameliyatlı şahıslar öncelikli risk grubuna girerler. Oksidatif mekanizma üzerine
olumsuz etkileri nedeniyle ağır sigara içiciler önemli bir risk gurubu
oluştururlar. Sigara, serum antioksidan seviyesini düşürür ve kan akımını bozar.
Yine bu mekanizma ile vitamin A � C den zengin beslenme alışkanlığı olan ve
çeşitli nedenlerle antioksidan (çinko, magnezyum, selenyum) kullanan şahıslarda
sarı nokta hastalığı riski azalır.
Görülme sıklığı nedir?
Hastalığın görülme sıklığı yaşın ilerlemesi ile birlikte artmaktadır. 70-74
yaşları arasında görülme sıklığı yüzde 25 iken 90 yaşın üzerinde yüzde 100’e
yakın oranda görülür. Hastalık, 65 yaş üzeri şahısların yüzde 2’sine yakın bir
bölümünde görmeyi yüzde 10 ve daha altına indiren önemli bir faktördür.