Romatizma Hakkinda Sorular

Romatizmal Hakkında Sorular

24yaşında bir gencim. Son 5 aydır sabahları belimde ağrı ve tutukluk oluyor. Bir süre hareket edince kısmen rahatlıyorum. Bel fıtığından korkuyorum. Ancak belf tığının istirahatla rahatladı­ğını söylüyorlar. Benim ağrım ise istirahatle artıyor. Ne önerirsi­niz?

Ankilozan spondilit 15–25 yaşları arasındaki erkekleri etkile­yen bir romatizmal hastalıktır. Hastalığın ilk belirtileri belde ağrı ve hareketlerde sınırlılıktır. Özellikle sabahları kalkınca, bir süre istirahat ettikten sonra ve bir otobüs yolculuğunu takiben belde ağrı ve tutukluk ortaya çıkar. Bir süre hareket veya egzersiz yap­tıktan sonra beldeki ağrı ve tutukluk kısmen azalır. Özellikle genç yaştaki erkeklerde ve istirahatla artan, egzersizle hafifleyen bel ağrılarında ankilozan spondilit ve benzeri beli etkileyen romatiz­mal hastalıklar akla gelmelidir.

28 yaşında bir gencim. Yaklaşık iki yıldır belimde, kal­çalarımda ve dizimin arkasına yayılan ağrılarım oluyor. Doktor­lar bel fıtığı, siyatik şeklinde tanılar koydular. İlaç verdiler. An­cak tam düzelemedim. Son gittiğim fizik tedavi uzmanı doktor bende ankilozan spondilit olduğunu ve bacağıma yayılan ağrıla­rın bu hastalıkta olabileceğini siyatiğe de çok benzeyerek karışa­bildiğini söyledi. Acaba gerçek rahatsızlığım nedir?

Ankilozan sondilit genç yaştaki erkeklerde ortaya çıkan, bel kaslarında sertleşme, tutukluk ile diz ve kalça eklemlerinde ağn ile karakterize bir hastalıktır. Hastalığın ileri dönemlerinde kalç­alardan bacaklara diz arkasına yayılan ağrılar olabilir. Bel fıtığı ve siyatikte de bacaklara ve topuğa kadar yayılan ağrılar olmak­tadır. Ankilozan spondilitte bacaklara yayılan ağrı genellikle iki taraflı olup, diz arkasından aşağı pek inmez. Hâlbuki siyatikte genellikle tek taraflı olup ayak sırtına veya topuğa kadar ağrı ya­yılır. Sizin yaşınız ve cinsiyetinizle birlikte ağrının yayılma şekli düşünülürse ankilozan spondilit ihtimali akla gelmektedir.

Babam 55yaşında, 10 yıllık sedef hastası. Son günlerde el­lerinde, bileklerinde ve dizlerinde ağrıları oldu. Doktorumuz ağrı­ların sedef hastalığına bağlı olduğunu söyledi. Sedef hastalığı ro­matizma yapar mı?

Sedef hastalığı, cilt döküntüleri yapan inatçı ve kronik seyirli bir hastalıktır. Sedef hastalığı olanların yaklaşık % 15-20’sinde hastalığın ileri dönemlerinde özellikle elin küçük parmak eklem­leri başta olmak üzere, diz ve ayak bileği gibi eklemlerde ağrı, şişlik gibi romatizmal belirtiler ortaya çıkmaktadır. Diğer romatizmal hastalık nedenleri araştırıldıktan sonra eklem hastalığının se­def hastalığına bağlı olup olmadığına karar verilir.

40 yaşında hafif kilolu bir bayanım. Dizlerim ağrıdığı için gittiğim doktor dizlerimde kireçlenme olduğunu söyledi. 40yaşın­da kireçlenme olur mu?

Kireçlenme eklemlerde gelişen dejeneratif bir olaydır. Eklem­lerin aşınma ve yıpranması söz konusudur. Genellikle eklemler­deki aşınma 30–35 yaşlarında başlamaktadır. Eklemlerin aşırı de­recede yorulduğu kişilerde kireçlenme daha erken yaşlarda başla­yabilir. Eklemlerde kireçlenme erken yaşlarda başlamakla birlikte klinik belirtileri genellikle ileri dönemlerde ortaya çıkmaktadır. Yaş ilerledikçe kireçlenme ihtimali daha da artmaktadır. 60 yaşı civarında kireçlenme görülme oranı % 80 civarındadır.

41 yaşında bayanım. Ev ve el işlerinden sonra ellerim uyu­şuyor. Gittiğim fizik uzmanı el bileğimde ele giden sinirlerin sıkış­tığını söyledi. Acaba ilerleyici midir? Tedavisi var mıdır?

Ellerde parmaklara giden sinirler el bileğinde bir kanaldan geçmektedir. Ellerini fazla kullananlarda parmaklara giden sinir­ler el bileğindeki kanalda sıkışmakta ve el içinde uyuşma, kuv­vetsizlik ve incelme gibi belirtilere neden olmaktadır. “Karpal tü­nel sendromu” denilen bu hastalık özellikle günlük ev işlerinde el ve el bileğini fazla kullanan hanımlarda sık görülmektedir. Hasta­lığın kesin tanısı konulduktan sonra el bileğinin hareketleri bir süre kısıtlanır. Bunun için özel bilek cihazları kullanılır. Ayrıca romatizma ilaçları ve fizik tedavi uygulanır. El bileğine kortizonlu iğnelerle enjeksiyon yapılır. İnatçı vakalarda el bileğindeki kanal ameliyatla genişletilir. Çoğu zaman hasta istirahatına dikkat eder, verilen ilaçları düzenli kullanırsa hastaların şikâyetleri tamamen düzelir ve ameliyata gerek kalmaz.
53 yaşında bir erkek hastayım. Boynumda kireçlerime var. Zaman zaman ellerimde uyuşmalar oluyor.

Felç olurum diye kor­kuyorum. Boyun kireçlenmesi felç yapar mı?

Boyun ve diğer eklemlerin kireçlenmesine ileri yaşlarda çok sık olarak rastlamaktayız. Boyun kireçlenmesi olanlarda genellik­le boyunda ağrı, boyun kaslarında sertleşme ve boyun hareketle­rinde sınırlılık görülür. Zaman zamanda kollara giden sinirlerin kireçlenme ile sıkışmasına bağlı olarak ellerde uyuşmalar olabilir. Bu uyuşmalar ilerlerse ellerde kuvvetsizlik ve incelmelerde görü­lebilir. Kireçlenme genellikle belli bir sinir ve kas grubunu etki­lediği için eldeki kuvvetsizlik çok genel olmayıp hafif olmaktadır. Yani bir kol veya bacakta kireçlenmeye bağlı felç gelişmesi çok nadirdir. Bu nedenle endişelenmeniz yersizdir. Ancak hastalığın ilerlememesi için tedavinizi yaptırmanız gerekmektedir.
65 yaşındayım. Boynumda fıtık ve kireçlenme var. Zaman, zaman baş dönmesi kulak çınlaması oluyor.

Ayrıca ara sıra dü­şecek gibi oluyorum. Boyun kireçlenmesinden olur mu?

Boyun kireçlenmesinin yerleşimine ve ağırlığına göre zaman zaman boyundan başa giden damar ve sinirlerde sıkışma olabilir. Bu durumlarda “vertebro-baziler yetmezlik” denilen bir hastalık ortaya çıkmaktadır. Bu durumda beyne giden damarlarda sıkışma olduğu için baş dönmesi, kulak çınlaması ve düşme nöbetleri gibi belirtiler olabilmektedir. Ancak ileri yaşlarda benzer şikâyetleri yapabilecek birçok hastalık vardır. Bu nedenle diğer baş dönme­si, kulak çınlaması yapabilecek hastalıklar araştırıldıktan sonra mevcut şikayetlerin kireçlenmeye bağlı olup olmadığına karar ve­rilmelidir.

Annemin belinde ve dizlerinde kireçlenme var. Günlük işlerini zorlukla yapıyor. Oldukça rahatsız bana da geçer diye korkuyo­rum. Acaba annemden bana da kireçlenme geçer mi?

Kireçlenme ileri yaşlarda herkeste ortaya çıkabilecek bir romatizmal hastalıktır. Özellikle kilo ve ağır yorucu işlerde çalışan­larda kireçlenme daha sıktır. Hastalığın çok az bir kısmının ailevi geçiş gösterdiği kabul edilmektedir. Ancak kireçlenmenin çoğun­da aileden geçiş yoktur. Yani annenizin kireçlenmesi muhtemelen size geçmeyecek. Ancak aynı ortamlarda yaşayanlarda bazı olum­suz faktörler (şişmanlık, iklim, çalışma) birbirine benzediğinden benzer kireçlenmenin çocuklarda da görülme ihtimali olabilir.

62 yaşında bir bayanım. El parmaklarımın eklemleri üzerin­de küçük şişlikler oluştu. Fazla ağrısı olmuyor, ancak ellerimin görünüşü bozuldu. Romatizma diyorlar, ne tür bir romatizma, ne yapmalıyım?

Bazı romatizmal hastalıklar el parmak eklemlerini etkilerler. Kireçlenme de elde parmak eklemlerinde hafif şişlikler ve şekil bozukluğu yapmaktadır. Ancak çoğu zaman fazla ağrı ve şişlik yapmazlar. Yalnız mevcut şekil bozukluğu görünen bir eklem olan elde olması kişiyi estetik açıdan huzursuz etmekte ve hasta­lığın daha da ilerleyebileceği konusunda endişelendirmektedir. Endişe ve korku hastanın ağrı eşiğini düşürerek hastanın gerek­siz ağrılar duymasına neden olmaktadır.
Sol kalçamda üç yıldır zaman zaman ağrı oluyor. Doktorum kalça kireçlenmesi olduğunu ameliyat olmam gerektiğini söyledi. Ameliyattan korkuyorum. Kalça kireçlenmesi başka türlü tedavi edilemez mi?

Diğer eklemlerde olduğu gibi kalça ekleminde de kireçlenme ortaya çıkabilir. Kireçlenme olan eklemde ekleme komşu kaslarda sertleşme ve güçsüzlük oluşur. Kaslar zayıflayınca ekleme binen vücut ağırlığı daha da artar. Kireçlenme olan eklemde eklem hare­ketleri zorlaşır ve ağrılı olur. Kireçlenmenin tedavisi için kireçlen­meyi hafifletici, kasları gevşetici ve ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Ayrıca ekleme komşu kaslar fizik tedavi ile ısıtdır ve düzenli eg­zersiz programı ile güçlendirilirse hastanın vücut ağırlığı ekleme değil ekleme komşu kaslara taşınmış ve eklem rahatlatılmış olur. İyi bir fizik tedavi programı ile kireçlenmelerde ve kalça kireçlen­mesinde hastaların şikayetleri tama yakın azalır. Eğer şişmanlık ta varsa hasta zayıflatılır. Bütün bunlara rağmen hastanın ağrıları azalmıyorsa ameliyatla kalça eklemi çıkararak yerine metal ek­lem takdir. Ancak ameliyattan önce mutlaka hastanın kalça ekle7 mi civarındaki kaslarının fizik tedavi ile güçlendirilmesi gerekir. Yoksa hasta ameliyattan sonra kendini taşımakta güçlük çeker.