İnsan yavrusunun 28 günlük, 10 ayda, diğer bir değişle 280 gün ya da 40 haftalık bir hamilelik süresinden sonra 3-3,5 kg.’lık bir tartı ile dünyaya gelen bebeğe miyadmda, olgun (MATÜR) bebek, 40 haftadan sonra 4,5 kg.’ın üstünde doğan bebeklere gecikmiş (POSMATÜR) bebek, 37 haftanın altında doğan ve tartıları 2.5 kg.’dan az olan bebeklere de erkendoğan (PREMATÜRE) bebek adı verilir.Hamilelik süresi 37 haftanın altında doğan bebeklerin raslantısı, sosyo¬ekonomik olanaklarla bağlantılı olarak ülkeden ülkeye, şehirden şehire değişmeler gösterdiği gibi, kırsal ve kentsel yerleşim bölgelerinde de büyük farklılıklar gösterir.
Prematüre doğumları etkileyen nedenler nelerdir?
Gelir düzeni düşük olan gruruplarda prematüre bebek oranı %15-17 iken, gelir düzeyi yüksek guruplarda %5-7 oranındadır. Prematüre bebek doğurma kapsamında, anne-babanın eğitim düzeyi, sık doğumlar, annenin yaşı (16 yaşın altı, 35 yaşın üstü), annenin beslenmesi, annenin sağlık hizmetlerinden yararlanma şansı, ana sağlığını etkileyen faktörler (kalp, böbrek, yüksek tansiyon, aşırı şişmanlık gibi) sayılabilir.
Prematüre bebeğin özellikleri nelerdir?
Yenidoğan prematüre bebek, tartısı ile orantılı olarak, deri altı yağ dokusu ve kas kütlesi olarak eksik doğar. Gövdeye oranla baş büyük, bıngıldaklar geniştir.. Göğüs duvarı ince, karın şiş, üreme organları olgunlaşmamış, testisler inmemiş, ve torbalar gelişmemiştir. El ayaları, tabanlardaki deri düzdür, zamanında doğan bebeklerdeki aya ve taban çizgi-kıvrımları oluşmamıştır. Solunum, dolaşım, boşaltım ve sindirim sistemleriyle beden ısısı düzenlenmesinde yetersizlikler vardır.
Prematüre bebekleri yaşama şansı nedir?
Yapay olarak anne rahminin o muhteşem ortamı tam anlamı ile tüm teknolojik gelişmelere değin henüz yararlanmadığından, hamilelik süresi ve doğum tartılarına bağlı olarak prematüre bebek her an risk altındadır. Prematüre bebeklerin solunum, dolaşım, boşaltım ve beden ısısındaki yetersizlikleri yapay yaklaşımla anne rahmi koşullarına yaklaştığı oranda ancak prematüre bebek yoğun bakım üniteleride çok iyi özel yetişmiş personelle çok pahalı bir bakımla 1000-1500 g, arasındaki bebekler özürsüz olarak ancak %70′i yaşatılabilmektedir.
Ülkemizde bu tür bebeklerin yaşama kazandırılması, Sağlık Bakanlığı Eğitim Hastaneleri ile Üniversite Hastanelerimizin prematüre bebek yoğun bakım ünitelerinde gerçekleştirilmektedir. Bir yandan böyle pahalı ve görkemli merkezlerin sayısını arttırırken, diğer yandan da prematüre bebeklerin gezegenimize getirmeme önlemlerini, hamile anneleri ve anne-baba adaylarını eğitmeyi, ailede sık ve çok çocuk doğurmamayı, özellikle kırsal alandaki fertlerimizin sosyo-ekonomik durumun kalkındırmayı, ülke boyutunda planlamayı amaçlamak uzun vadede kaçılmaz ve daha ekonomik bir yöntem olduğunu dikkatten uzak tutmamak gerektir.
Eksik doğan bebekler prematüre-yoğunbakım ünitelerinde kuvöz (inkübatör) adı verilen ısısı, nemi, oksijen yoğunluğu belli standartlara ayarlı araçlarla yaşatılmaya çalışılmaktadır. Bütün olanaklar sağlandığı hallerde bile 1000 g. altındaki bebeklerin yaşatılabilmesi her zaman olağan değildir.
Prematüre bebekleri ev koşullarında yaşatabilmek olası mıdır?
Kırsal alanda erken doğan böyle bebeklerin, doğar doğmaz en yakın pre¬matüre yoğun bakım ünitelerine ulaştırmak en geçerli oldur. Ancak 1500-2500 g. arasındaki prematüre bebeklere ev koşullarında büyütebilmek ender hallerde müm¬kündür. Böyle bebeklerin öncelikle ısı kaybını önlemek giyim içi ısısını 32-33 C ‘ta tutmak ve enne sütünü sağarak çok dikkatle bir süre bebeği yormadan beslemek koşulu ile bir mucize gerçekleşebilir. Yine de ilk günlerde solunum düzensizliği, nefes tutma, morarmalar ve gelişecek sarılık hallerinde prematüre bebeklere hizmet verebilecek merkezlere ulaştırmak gerekecektir.
Benzer Yazılar:
PREMATÜRE BEBEKLERE NASIL BAKILIR?
Dr. Gülnihal Şarman – Prematüre bebeklere uzman bakım
Prematüre doğum neden olur?
Prematüre bebekler hızla artıyor
PREMATÜR BEBEKLERİN BESLENMESİ
Prematüre doğanlar daha nazlı oluyor
Prematüre bebeklerin korkulu rüyası: Körlük
Genç Annelere Bebek Bakımı Önerileri
Bebek gelişimi beslenmesi ve hamilelik
Prematur Bebek Beslenmesi Prematur Bebekler
