Peptik Ulser Hastaligi Tedavisi

Peptik Ülser

Peptik ülser, asit mide suyunun etkisiyle mukozada meydana gelen ve en az muskularis mukoza içine kadar uzanan sınırları belli doku kaybına denir. Peptik ülser, dünyada her ülkede, farklı özelliklerdeki kişilerde görülen bir hastalıktır. Duedonum ülseri, genç yetişkinler­de mide ülserine göre daha sık görülür.

Etyoloji

Peptik ülseri yapan tek bir etken yerine, çok sayıda faktör etkileşi­minden söz edilmektedir. Bu faktörler iki grupta toplanabilir.

Agresif (Mukozaya Saldıran) Faktörler HCI ve pepsin sekresyonu Besinsel faktörler İlaçlar (aspirin, kortikosteroid) Emosyonel stres Fizik stres (travma, ameliyat, kırık, yanık gibi) Bilinmeyen faktörler. Defansif (Mukoza Savunucu) faktörler Mukoza direnci Yenen yiyecekler Alkalen sekresyonlar

Tükürük

Bilinmeyen faktörler yer alır.
Peptik ülser, defansif faktörlerin yetersiz kaldığı durumlarda ortaya
çıkar.

Peptik Ülser Belirtileri ve Bulgular

Peptik ülserin en önemli belirtisi, 5 özelliği ile tanınan ağrıdır. Bulan­tı, kusma, regürjitasyon, hipersalivasyon ve diğer bulgulardır. Peptik ülser ağrısının özellikleri,
a. Karakteri, şiddeti: Ülserin yerine, büyüklüğüne, kişinin ağrıya olan duyarlığına göre karakteri ve şiddeti değişen ağrı, genellikle şiddetli değildir ve geçinceye kadar aynı şiddette kalır.
b. Yeri ve yayılışı: Komplikasyonsuz ülserlerde tipik olarak ağrı, ksi-foid ile göbek arasındaki orta çizgi üzerinde 2-6 cm. çapında sınırla­rı gösterilebilen alanda hissedilir.
c. Periyodisitesi: Ağrılı ağrısız periyotlar birbirini izler, ilkbahar ve sonbaharda sık görülür.
d. Ritmik oluşu; Genel olarak ağrı, yemeklerden 1-3 saat sonra oluşur.
e. Ağrı yemek yemekle ya da antiasit almakla geçer.

Tanı

Mide duedonum grafisi, gastroskopi ve biyopsi ile tanı konur.

Peptik Ülser Tedavisi

Fiziksel ve mental istirahati sağlanır. Diyeti düzenlenir. Ülserin iyileşmesini sağlamak amacıyla antiasitler, H2 reseptör an-tagonistleri ve antikolinerjik ilaçlar kullanılır.

Hemşirelik Bakımı

Hastanın ağrılı dönemlerde istirahat etmesi sağlanır. Aktivite tole­ransına göre aktivite-istirahat programı düzenlenmelidir. İstirahat ağrıyı azaltarak, iyileşmeyi çabuklaştırır. Kişinin mental istirahatini sağlayacak girişimler planlanır. Stres yaratan faktörlerin belirlenme­si ve onlarla baş etmede gerekli desteğin sağlanması önemlidir.

İlaçlarını hekim istemine göre düzenli alması sağlanır. Genellikle antiasitler yemekten bir saat sonra, antikolinerjikler ise yemekten 30 dakika önce verilir. Agresif faktör olduğu bilinen aspirin, steroid ve antıenflamatuar ilaçları almaktan sakınması gerektiği söylenir. Diyet düzenlenmesinde, hastanın ağrıya neden olan tüm yiyecekler­den uzak durması, belirlenen diyete uyması, küçük sık öğünler ha­linde yemesi sağlanır. Kafein, alkol ve sigara alması engellenir. Peptik ülserin komplikasyonları obstriksiyon, penetrasyon, perferas-yon, kanama ve malignitedir. Kanaması olan hastaya, nazogastrik tüp takılarak dekompresyon, buzlu su ya da salin solüsyonu ile mide lavajı uygulanabilir. Kanaması olan hasta dikkatle izlenmeli, hasta­nın durumuna göre yaşam bulguları, aldığı çıkardığı, tam kan sayı­mı kontrol edilmelidir. Kronik ülserin temelinde malign lezyon olasılı­ğı vardır. Bu nedenle ve diğer komplikasyonları önlemek için, ülserli hastaların iyileşme durumlarının yakından izlenmesi gerekir.