Pasif Bagisiklik Nedir

Pasif Bağışıklık

Gamma globülin ya da insan immünoglubülini, 1945’ten beri hem korunma, hem de tedavi amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Burada antikorların doğrudan doğruya dolaşıma verildiği ve nefeksiyonla mücadeleye hemen başladığı bir pasif immünoterapi söz konusudur.

Immünoglobülinler, antikor aktivitesine sahip serum glikoproteinleridir ve IgG, IgM, IgD, IgE ve serumdaki ve sekretuvar IgA olmak üzere 5 farklı gruba ayrılabilir. Bunların hepsinin yapısı, serumdaki konsantrasyonu en yüksek (litrede 12 gram) olan IgG’nin (immünoglobülin) yapısına benzer: Esnek bir Y-harfi biçiminde olan bu proteinlerin, iki fragman içerdikleri bilinmektedir.
Fc fragmanı ya da kristalleştirilebilen fragman, iki ağır zincirin terminal bölümlerini içerir. Molekülün biyolojik fonksiyonununu, hücrelere bağlanmasını, plasentadan geçişini ve kompleman bağlamasını bu fragman belirler.

2 tane olan Fab fragmanları (antijen-bağlayan fragmanlar) ise 2 ağır zincirle 2 hafif zincirin proksimal bölümlerini içerir. Gerçek antikor aktivitesi, bu fragmanlardadır.

IgG, IgD ve IgE serumda monomer şeklinde bulunur. IgM, birbirlerine Fc fragmanlarıyla bağlanmış 5 altsınıftan oluşur. Serumdaki IgA çok zaman dimer şeklindedir; sekretuvar IgA ise epitel kökenli bir sekretuvar bölümle birbirine bağlı iki monomerden oluşur.

İmmünglobülin üretimi

Standard immünglobülin, çok sayıda normal kişinin plazmasının biriktirildiği bir plazma havuzundan Cohn işlemiyle alkol ile fraksiyonasyonu yoluyla elde edilir. Bu şekilde eide edilen preparatta yalnızca IgG vardır; ayrıca eser miktarda İgA ve İgM de mevcuttur.
Standard immünglobülin, plazma ya da plasenta kökenli olabilir. Her iki durumda da HBs antijeni içerenlerden alınan materyal, kullanılmaz. Bu nedenle de terapötik gammaglobülin, hepatit B bulaşmasına neden olmaz.

Gammaglobülin ayrıca fiziksel ve kimyasal bakımdan tehlikesiz, steril ve terapötik açıdan etkili olduğunu kanıtlayan testlerden geçirilir.

Standard gammaglobüline ek olarak, hiperimmün donörlerden veya nekahat dönemindeki hastalardan alınan, antikor bakımından zengin plazmaların aynı geleneksel fraksiyonasyon tekniği ile işlenmesi sonucu eide edilen spesifik immünglobülinler de vardır.

Ticari preparatlar, Pasif Bağışıklama

Piyasada 3 çeşit gammaglobülin vardır:

1. insan plasentasından veya kanından elde edilen standard gammaglobülinler. Bu preparatta hemen hemen yalnız IgG bulunur, İgM ve İgA bulunmaz. Bu, polivalan bir gamma globülindir.
2. Tekrarlanan aşılanma işlemleri sonucu hiperimmün duruma geçen kişilerden, enfeksiyon hastalıklarından iyileşmekte olanlardan veya antikor fitrelerinin yüksek olması nedeniyle seçilen donörlerden hazırlanan spesifik immünglobülinler.
3. intravenöz kullanım için standard immünglobülinler.
İmmünglobülin spesifik olarak hücre yüzeyine bağlandığından ve agregatları antikompleman özellik taşıdığından; standard immünglobülin preparatları yalnızca intramüsküler enjeksiyonla kullanılabilir. Bu nispeten az miktarda immünglobüline ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilecek en iyi yoldur.

Ancak özellikle bebeklerde olmak üzere çok miktarda antikorların korunma ya da tedavi amacıyla pasif olarak verilmesi gerektiğinde, durum değişmekte ve uygulama, lokal reaksiyonlar ve ağrılı belirtiler nedeniyle intramüsküler olarak yapılamamaktadır. Bu gibi vakalarda intravenöz olarak kullanılabilecek, parenteral bir preparata ihtiyaç duyulması, çeşitli enzim sistemleriyle değişikliklere uğratılan gamma globülin preparatlarının yapılmasıyla sonuçlanmıştır. Bu preparatların intravenöz kullanılması, uzun süreli tedavilere olanak vermiş ve çok yüksek dozların bile iyi tolere edilmesini sağlamıştır. Preparatın biyolojik yarı-ömrü, enfeksiyonun ve immün yetmezliğin tedavisinde etkili olmasını sağlayacak kadar uzundur.

İntravenöz gammaglobülin preparatı liyofilize haldedir ve kullanılacağı zaman, bir eriticiyle sulandırılarak hazırlanır; meydana gelen solüsyon, %5 insan immünglobülin solüsyonudur. Bu şekilde hazırlanan solüsyon, serum fizyolojikle veya izotonik glikoz soiüsyonuyla seyreltildikten sonra infüzyon yoluyla kullanılabilir.

Tedavi endikasyonları

Genel pediatri uygulamasında gammaglobülin, çeşitli yerlerde kullanılır. Bu kullanım alanlarını, başlıca 4 ana grupta toplamak mümkündür:

– İmmün yetmezlikler
– Enfeksiyon hastalıkları
– Alerjiler
– Yenidoğanın hemolitik hastalığı