PANKREAS KANSERİ
Pankreası tanıyalım.Pankreasımız karın içinde derinde,mide ile omurga arasında yer alır.Etrafında karaciğer ve barsaklar bulunur.Onbeş santimetre kadar uzunluktadır ve baş,gövde ve kuyruk olarak üç bölüme ayrılır.Pankreas insülin ve diğer hormonları salgılar.Bunlar gıdalarla aldığımız enerjinin kullanılmasına veya depolanmasına yarar.
Kanser nedir?Kanser bir hastalıklar grubudur.Tümü vücudumuzun yapı taşı olan hücrelerimizde başlar.Normalde hücreler büyür,ihtiyaca göre çoğalır,yenilenir.Ölü hücrelerin yerini yenileri alır.Bazen bu düzen bozulur,ihtiyaç olmadığı halde yeni hücreler çoğalmaya başlar veya ölüp dökülmesi gereken hücreler yaşamaya devam eder.Bu hücreler çoğalıp bir grup haline geldiğinde buna tümör denir.İki tür tümör vardır;iyi huylu ve kötü huylu.İyi huylular tedavi edilebilir,hayatı tehdit etmez ve tekrarlamazken,kötü huylular büyür,yayılır ve kontrol edilemez .İşte bu kanserdir.
Pankreas kanseri,kimler risk altında?Pankreas kanserinin asıl nedeni bilinmemektedir.Neden bazılarında olurken diğerlerinde olmadığı açıklanamaz.Ancak kesin bilinen bulaşıcı olmadığıdır.Kimseden kanser bulaşmaz.Fakat bazı risk faktörlerinin pankreas kanserinin oluşmasına yol açabileceği düşünülmektedir.Erkekler ve 60 yaş üzerinde daha sıktır.Sigara içenlerde üç misli daha fazla görülür.Şeker hastalarında ve ailesinde pankreas,bağırsak veya yumurtalık kanseri olanlarda daha sık görülür.Fazla yağlı beslenme veya bazı kimyasallar da sorumlu tutulmaktadır.Yine de hatırlatmalıyım,bazı pankreas kanseri olan kişilerde yukarıda saydığım risk faktörlerinin hiçbiri bulunmazken,risk faktörü olan herkes de kanser olacak demek değildir.
Belirtiler nelerdir?Başlarda sessizdir,hiçbir şikayete neden olmaz.Ancak ilerledikçe belirtiler ortaya çıkar.Karın veya bel ağrısı,iştahsızlık,halsizlik olabilir.Bulantı,kusma ve kilo kaybı görülür.Sarılık başlar,gözler ve deri sararır,idrar rengi çay gibi olur.Ancak bu şikayetler kesin değildir,herhangi başka bir nedenle de olabilir.Bu durumlarda bir dahiliye uzmanına görünmek şarttır.Kesin teşhisi ancak bir doktor koyabilir.
Tedavisi nasıl yapılır?Günümüzde pankreas kanserinin kesin tedavisi ancak çok erken dönemde yakalandığında mümkündür.İlerlemiş durumlarda hastalığı kontrol altına alan,hayatı uzatan ve sıkıntıları azaltan yöntemler uygulanır. Bu tür ileri dönem hastalarına batıda klinik araştırmalara dahil olmaları önerilmektedir.Zira ancak bu tür araştırmalar kesin tedavilerin bulunması için bir çare olmaktadır.
Son olarak kanser hastaları için söylemek istediğim, ümitlerini hiçbir zaman kaybetmemeleridir.Çünkü tıp dünyasında en çok bilimsel araştırma,yüzlerce merkezde kanser konusunda yapılmaktadır.Ve herhangi bir gün bir kesin tedavi bulunduğunun açıklanması işten bile değildir.
Dr. Metin Okucu