MENOPOZ VE ATEŞ BASMALARI
Kadınlarda ateş basmaları o kadar tipiktir ki bir kere yaşayan asla yanılmaz.Yüzde ve vücudun üst yarısında aniden başlayan,şiddetli sıcaklık hissedilir.Beraberinde veya öncesinde hafif bir çarpıntı,terleme ve bulantı olabilir.Baş dönmesi,baş ağrısı ve halsizlik de eşlik edebilir.Bazı kadınlar daha başlamadan bir gariplik hisseder ve ateş basmasının geleceğini bilirler.Ardından cilt kızarır ve hafif bir dudak terlemesinden, su içinde kalmaya kadar gidebilen terlemeler olur.En sonunda da ürperti hissi ile biter.
Ateş basmaları neden olur?Genellikle menopozdaki hormonal değişikliklerden olur.Ancak bazı yaşam şekilleri veya ilaçlar da yapabilir.Östrojen hormonunun azalması beynimizdeki termostatı “çok sıcak”mış gibi uyarır ve bu nedenle vücudumuz bu yalancı sıcaklıktan kurtulmak için harekete geçer.Cildimiz yolu ile serinlemeye çalışırız ve yukarıda saydığımız belirtiler olur olmaz ortaya çıkar.
Kimlerde görülür?Kadınların %85’i menopoza yaklaştıkça veya menopozun ilk yıllarında ateş basmalarından yakınır.Bir kısmında uzun yıllar sürerken,genellikle yıllar geçtikçe şiddeti azalır.Birkaç dakikadan bir saate kadar sürebilir ve sıklıkla sabah 6-8 arası ve akşam 6-10 arası saatlerde olur.Doğal menopoz süreci dışında,ameliyat veya kemoterapi sonrası menopozlarda da görülür.
Ateş basmaları ile başa çıkmak.En doğru yol tabii yöntemler kullanmaktır.İlaçların faydaları kanıtlanmamıştır ve özellikle hormon kullanmanın riskleri olabilir.
Tetikleyen şeylerden uzak durun.Nelerin başlattığını farkederseniz çok önemli bir adım atmış olursunuz.Hangi zamanlarda,ne yer veya yaparken veya kendinizi nasıl hissettiğinizde başladığının bir listesini tutun.Genellikle stresin başlattığı bilinir.Çözüm strese neden olan şeylerden planlı ve sakin bir şekilde uzak durmaktır.Sigara,alkol,kafein ve baharatların da ateş basmaları yaptığı söylenir.Daha az tüketin.Sıcak duş,sıcak hava ve saunalar da şikayetlere neden olur.Aynı şekilde sıcak odalar ve yataklar da tetikler.Bunlara karşı kolayca önlem alabilirsiniz.
Ateş basmalarına karşı.Üst üste,birkaç parça giyinin,böylece ısındıkça birini çıkarırsınız.Yün,sentetik kumaşlar veya ipekli giymeyin.Boğazlı yaka giymeyin.Yakınınızda içmek için buzlu su bulundurun.Bulunduğunuz yerin ısısını azaltın.Küçük el vantilatörleri taşıyın.Pamuklu pijama veya gecelik giyin,pamuklu nevresim kullanın.Yatmadan önce serin bir duş alın.Yatak odanızı yaz kış serin tutun.Buzluğu,derin dondurucuyu ve hatta marketlerde buzdolaplarını,ateş basması sırasında serinlemek için kullanmaktan kaçınmayın!Daha hareketli olun,spor yapın.Stresten uzak durun.Bunun için masaj,yoga,meditasyon deneyin.Az yağlı yiyin,fazla kilolardan kurtulun ama çok da zayıflamayın.Bu saydıklarım işe yaramaz ise,bitkisel ürünler ve gerekirse en son çare ilaçları kullanabilirsiniz.
Ancak, bitkisel ürün, zararı olmaz diye düşünmeyin,bazı bitkisel ürünler de tabii östrojen içerir.Bu nedenle ilaç veya destek ürünleri kullanmadan önce mutlaka bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurun
Dr. Metin Okucu