Mantar Zehirlenmesi ve İlk Yardim

Mantar Zehirlenmesi ve İlk Yardım

Özel olarak yetiştirilmiş (kültür) mantarları dışında, diğer tüm mantarların be­sin maddesi olarak yenmesiyle zehirlenmeler meydana gelir. Mantar zehirlenmeleri gıda zehirlenmelerinin başında yer alır. Ayrıca mantar zehirlenmeleri toksikoloji -ze­hir bilimi- içinde muskarinik zehirler ve belirtileri olarak kendisine has özelliğinden dolayı önemli bir konu oluşturur.

Mantar zehirlenmeleri ferdi ve toplumsal öiüm vakalarını oluşturur. Halkın mantar zehirlenmeleri konusunda bilgi yönünden yetersiz oluşu da bu vakaların art­masında ayrı bir etkendir. Bunun için halka yabani mantarların zehirli olup olmadık­ları kesinlikle gözle anlaşılamayacağı anlatılmalıdır. Amanita muscaria gibi mantar türleri müthiş zehirlidir. Mantar zehirleri etki bakımından çeşitlidir. Sinir ve sindirim sistemine etki yaparlar. Sonuçta böbrek ve karaciğer yetmezliği oluşturarak ölüm ora­nını arttırırlar. Mantar zehirlenmelerinde ölüm oranı %100’e yakındır. Mantar zehir­lenmelerinde belirtiler erken ve geç belirtiler olarak ikiye ayrılır. Erken belirtiler, man­tarın yenmesinden hemen sonra yani iki saat içinde bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, dolaşım sistemi yetmezliği ve depresyon görülür. Mantar türüne göre, pupillalarda daralma, tansiyon düşmesi, nabızda yavaşlama, aşırı terleme, havale, koma ve halüsilasyon görülür. Bu tip zehirlenme yapan mantarlar daha az tehlikelidir. Geç zehirlenme belirtileri ise, mantar türüne göre değişir. Yedikten 10-18 saat sonra kusma ve ishal görülür. İshal giderek ağırlaşır ve tuz kaybına neden olur elektrolit kaybı da karaciğer ve böbrek yetmezliği oluşturarak ölümü gerçekleştirir. Ayrıca kan dokusun­da bozulma dikkati çeker. Geç zehirlenme yapan mantarlarda ölüm oranı yüksektir. İlk yardım olarak mantar zehiri yoğunluğunu azaltmak için ilk fırsatta bol su içilerek kusturulmalı. Müshil verilerek barsaklarda boşaltılmalıdır. Mide lavajı yenen mantarın atılması için en emin yoldur. Hiç vakit kaybetmeden tıbbı tedaviye başlanmalıdır.