Limbik Sistem

Limbik Sistem

Ara ve büyük beyin, anatomik yapı ve işlevleri içinde birbirlerinden tamamen ayrılmaz. Ara beynin üstlendiği bazı görevler, komşusu büyük beyince de algılanır. Büyük ve ara beyin arasındaki sınırda yer alan bu işlevsel birime LİMBİK SİSTEM denir. Muhtemelen buradan da evrimsel olarak eskiden beri uygulanan davranış şekilleri sevk ve idare edilir. Bu ise İÇGÜDÜSEL DAVRANIŞ’la ilişki halindedir. Küçük çocuklara karşı duyulan şefkat hissi, kuluçka bakımı veya seksüel davranışın çeşitli bileşenleri vardır. Bunlar büyük bir olasılıkla beynin bu bölümünden kökenlenir.

Büyük ve ara beyin oluşturduğu karşılıklı ilişkilerde, çok sıkı bir sistem mey­dana getirir. Evrimsel açıdan düşünülürse ara beyin yaşlı, büyük beyin ise gençtir.

Büyük ve Küçük Beyin Arasındaki Ortak Çalışma

Masadaki bardağı kaldıran kaslarımızın adını ve nerede bulunduklarını bileme­yiz. Bizim için önemli olan, bardağı kaldıracağımızı bilmemizdir. Bunların nasıl ola­cağı, bilinçli olayları sevk ve idare eden, büyük beyin için bilinmemektedir. Buna rağmen bardağı masadan kaldırma hareketi tüm kasların uyum ve koordineli bir şe­kilde çalışması ile gerçekleşir.

Hareket sevk ve idare edilirken ilgili kasların çalışmasından, küçük beyin so­rumludur. Masada bulunan bardağın kaldırılması ile ilgili hareketin bilinçli bir şe­kilde yapılması kararı, beynin alın kısmındaki asosiyasyon bölgesinden verilir. Bu­rası vücudun hangi bölümünün, hareketi yapması gerektiğine ait bilgiyi taşır. Bardak kaldırma hareketi ile ilgili karar, beyaz maddenin norit hattı kanalı ile kasların ta­mamı için özel sinir hücresi taşıyan motorik kabuk bölgesine iletilir. Motorik nö­ronlar ele ve kola kasılmaları için emir verir. Bu ani emirler, hareketin çok kaba ve uyumsuz bir şekilde gerçekleştirilmesine yol açar. Aynı anda ham emir orta beynin norit dallanmaları üzerinden, küçük beyne gelir. Küçük beyinde, kasların en ince ha­reketi için gereken bilgiyi depolayan programlar vardır. Bunlar yapabildiğimiz tüm hareketleri kontrol eder. Bu programlar kullanıma hazır hale getirilir ve ara beyine iletilir. Sonuçta bardağı yukarı kaldırma emri, omurilik üzerinden kol ve ele iletilir.