Kronik Alt Karın Ağrıları
Karnın alt bölümünden kaynaklanan kronik ağrılar değişik niteliklerle karşımıza çıkar. Bu ağrılar sabit, şiddetli ağrılar veya gelip giden ağrılar şeklinde olabilir. Kunt ya da keskin karakterde olabilir. Karnın alt bölümünde ve Makat çevresinde dolgunluk ve basınç hissi şeklinde olabilir. Ayrıca cinsel ilişki sırasında, dışkılama esnasında ve hatta otururken ağrıda artış görülebilir. Ağrı uzun süre ayakta durmakla da artabilir ve yatınca azalabilir.
Kadınlarda üreme organlarından kaynaklanan çeşitli problemler alt karın ağrısına neden olabilirler. Ayrıca spastik kolon ve sistit gibi hastalıklarda da alt karın ağrısı görülür. Ek olarak, psikolojik faktörlerde ağrıya katkıda bulunabilir.
Kronik alt karın ağrısının sık görülen nedenleri şunlardır:
Endometriyozis
Endometriyozis rahmin içini kaplayan dokunun (endometriyum) anormal bir
şekilde rahim dışındaki organ ve bölgelerde gelişmesidir. Her adet döneminde
rahimdeki endometriyum dokusu büyür ve gebelik oluşmadıysa adet dönemi
sonunda dışarı atılır. Kadın hastalıkları bölümünde anlatılmıştır.
Son Bağırsak (Rektum) Kanseri Ağrısı
Son bağırsak kanserlerinde akut olarak çok şiddetli ağrı gelişir. Uygun cerrahi girişim ile kanserli dokunun çıkarılmasıyla ağrı azalacaktır. İleri dönemde ise nüksler veya küçük de olsa metastazlar değişik karakterde ağrıya yol açabilirler.
Hastalığın başlangıç aşamasında, rektum bölgesindeki rahatsızlığın tek belirtisi ağrı olabilir. Hastaya ağrının niteliği sorulduğunda endişe ve korkunun ön planda olduğu, hatta kendilerini son derece umutsuz hissettikleri gözlenir. Sorunun psikolojik boyutu ve endişe hali, ağrı tedavisini güçleştiren, sosyal dengeyi bozan, hastanın hayatla bağının kesilmesine neden olan bir unsurdur.
Son bağırsak kanseri ağrısını kesebilmek için ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Sistemik ağrı kesici ilaçların yeterli olmadığı hastalarda çeşitli sinir blokajları uygulanır veya morfin pompası yerleştirilmesi yoluna gidilir.
Spastik Kolit
Kronik karın ağrısının en sık nedenlerinden biri olan spastik kolitte alt karın bölgesinde de ağrı görülebilir. Ağrıyla birlikte karında şişkinlik, kabızlık ve ishal atakları da bulunur. Spastik kolitte karnın alt bölgesinde ağrı Makat çevresinde şişkinlik ve baskı hissi yaratır.
Alt Üreme Organlarının Kanserleri
Yumurtalıklar dışındaki tüm üreme organlarının tümörlerinde başlangıçta sadece rahatsız edici boyutta olan ve zamanla artan ağrı söz konusudur.
Bu durumda yapılması gereken iki şey vardır: Birincisi ağrıyı yok etmek, ikincisi tümörün yayılışını ve gelişimini durdurarak, kitlesini mümkün olduğunca azaltmaktır.
Cerrahi girişimler, radyoterapi, kemoterapi kanseri tedavilerinin en önemli yöntemleridir. Bu işlemlerde bölgede az ya da çok ağrıya yol açar. Ağrı tedavisi için başlangıçta ağızdan ağrı kesici ilaçlar verilir. Gerekirse sinir blokları, morfin pompaları uygulanır.
Mesane Kanseri
Mesane kanserinin karın tabanına yayılmasıyla ağrı ortaya çıkar. Bu ağrı tümörün kaslara, lenf düğümlerine, kemiklere veya bölgede yer alan sinirlere yayılmasıyla oluşur.
Mesane kanserinde de ağrı kesiciler ilk seçenektir. Sinir blokları ve morfin pompası ağrı kesicilerin yeterli olmadığı ağrılarda başvurulan yöntemlerdir.
Üreme Organlarının Kronik İltihabı Hastalıkları
Kadınlarda üreme organlarında bakteri, virüs veya mantarlara bağlı enfeksiyon hastalıkları sık görülür. Özellikle cinsel yoldan bulaşan hastalılar bunların başındadır. Bu enfeksiyon hastalıklarının sürekli tekrarlaması sonucunda yumurtalıklarda, yumurtalıkları rahme bağlayan tüplerde ve bölgedeki diğer yapılarda ciddi yapışıklıklar ve sürekli bir yangı hali oluşur. Bu yangı da kronik ağrıya yol açar. Üreme organlarının kronik iltihaplarında oluşan ağrı tedaviye çok dirençli olabilir ve çok uzun süre devam edebilir. Tedavide antibiyotiklerin yanı sıra ağrı kesiciler kullanılır. Buna rağmen ağrı devam ederse sinir blokajı uygulanabilir.
Sinir Kökü Sıkışması
Omurga kanalının en alt bölümünde omurilikten çıkan sinirler bulunur. Burada oluşan disk fıtıkları bu sinirleri sıkıştırarak ağrıya neden olur. Omurga kanalında daralma veya omurlarda kayma da benzer ağrıyı ortaya çıkarır. Ağrı apış arasında ve Makat çevresinde hissedilir. Beraberinde idrar ve dışkı tutamama, erkeklerde sertleşme sorunu da bulunabilir.
Tedavide ağrı kesici ilaçlar, fizik tedavi, epidural steroid enjeksiyonu gibi girişimsel yöntemler ve cerrahi müdahaleler uygulanabilir. Seçilecek tedavi sorunun boyutuna göre değişir.
Eklem ve Kemik Hastalıkları
Kalça üstüne sert düşme, darbe alma gibi durumlarda kuyruk sokumu kemiğinde kırık oluşabilir. Bu durumda kuyruk sokumu kemiği çevresinde kırık iyileştikten sonra bile devam edebilen rahatsız edici bir ağrı oluşur. Uzun süre bisiklete binenlerde de kuyruk sokumu kemiğine kronik travmadan kaynaklanan benzer ağrı oluşabilir. Ağrı oturmakla artar. Tedavisinde ağrı kesiciler, fizik tedavi, ağrılı bölgeye steroid ve lokal anestezik enjeksiyonu uygulanır. Kuyruk sokumu kemiğinin çıkarılmasına dayanan cerrahi tedavi ağrıyı daha da kötüleştirebileceğinden sınırlı bir uygulama alanı bulmaktadır.
