”Göz tansiyonu” olarak bilinen ve körlüğün ikinci nedeni olan glokomun, Türkiye’de 1,5 milyon kişiyi etkilediği tahmin ediliyor. Ancak hastalık hakkında yeterli bilgi ve bilinç düzeyine sahip değiliz.
Türk Oftalmoloji Derneği, ”Glokoma dikkat. Kör olma riskini görmezden gelmeyin” sloganıyla toplumun glokom hakkında bilgilendirilmesi amacıyla yeni bir kampanya başlattı. Pfizer Türkiye, Merck Sharp Dohme İlaçları ve Alcon Türkiye’nin katkılarıyla düzenlenen projeyle, glokom ve yol açtığı tehlikeler kamuoyuna anlatılacak.
Kampanya kapsamında ”Glokoma dikkat. Kör olma riskinizi görmezden gelmeyin”, ”Nasıl olduğunu anlamadan görme duyunuzu yitirebilirsiniz”, ”Göz tansiyonunuzu ölçtürerek körlük riskinden kurtulabilirsiniz” gibi mesajlar verilecek.
Türk Oftalmoloji Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Nevbahar Tamçelik, glokom hakkında sorularımızı yanıtladı.
Glokom nedir?
Glokom, gördüklerimizi beynimize ulaştıran optik sinirin (görme siniri) bir hastalığıdır. Yükselmiş tansiyon görme sinirine baskı yapar ve sinir liflerinin hasar görmesine neden olur. Bunun sonucunda görme hücreleri ölür ve hastalık tedavi edilmezse körlükle sonuçlanır.
Glokom nasıl bir göz hastalığı?
Glokom erken tanı konulduğunda tedavisi mümkün olan ancak sinsi seyreden bir hastalık. Tesadüfen yakalandığında genelde görme siniri hücreleri kaybedilmiş oluyor. Çoğu kişi görme yetisi büyük bir tehlikeye düşene kadar hastalığı fark etmiyor. Teşhis edildiğinde var olan görme kaybı geri döndürülemiyor ancak hastalığın ilerlemesi durdurulabiliyor. Kaybedilen görme sinirleri düzelmiyor.
Görülme sıklığı nedir?
Tüm dünyada nüfusun yüzde 2 – 3’ünde görülen bir görme sorunu ve körlüğün ikinci nedeni. Hastalığın yüzde 90’ı sinsi seyrediyor.
Glokomun önemi neden kaynaklanıyor?
Glokom dünyada ikinci önlenebilir körlük nedenidir. Dünyada yaklaşık 70 milyon kişinin glokom hastası olduğu, glokoma bağlı 7 milyon kişinin kör olduğu ve bunların yarısından çoğunun iki gözünü de kaybettiği tahmin ediliyor.
Glokom Türkiye’de kaç kişinin sorunu?
Türkiye’de ise 1,5 milyon kişinin glokom olduğu tahmin ediliyor ancak bunun yaklaşık 300 bini düzenli tedavi almaktadır.
Bundan da önemlisi Türkiye’de özellikle doğumsal glokom, akraba evliliği nedeniyle dünya ortalamasının üstünde. Yenidoğan bebeklerde 10 bin canlı doğumdan birinde glokom görülüyor. Körlük oranı yenidoğanlarda yüksek olduğundan (yüzde 12-15) erken ameliyat yapılması çok nemli.
Kimler risk altında?
Yüksek göz tansiyonu olanlar, özellikle 60 yaş ve üzerindekiler, siyah ırka mensup olanlar, ailelerinde glokom hastalığı bulunanlar, şeker hastaları, damarsal hastalığı bulunanlar, travma veya cerrahi müdahale geçirenler, hipertansiyon ve hipotansiyon, miyop ve diğer göz hastalıkları bulunanlar glokom riski altındadır.
Glokom nasıl teşhis edilir?
Glokom yalnız göz hekimlerince teşhis edilebilir. Bunun için göz tansiyonu ölçümü, görme siniri hasarının analizi, görme alanı testi ve kornea kalınlık ölçümü yapılmalıdır.
Kaç yaşından sonra bu tetkikler yapılmalı?
45 yaş üstü ve risk faktörü bulunmayanların iki yılda bir, 45 yaş üstü ve risk faktörü bulunanların yılda bir defa olmak üzere düzenli göz muayenesi yaptırması gerekiyor.
Peki tedavisi var mı?
Glokomdan korunmanın tek yöntemi, göz tansiyonunun düşürülmesidir. Bu sayede görme sinir hasarının önlenmesiyle hastalığın tedavisi sağlanıyor. Öncelikle damla tedavisi, yetmiyorsa cerrahi tedavi, bazen de gerekli hallerde lazer tedavisi uygulanır. Erken teşhis edildiğinde glokomun tedavisi yüz güldürücüdür. Tedavide hastanın ilaçlara uyum göstermesi de önemli. Bu nedenle hastanın sürekli takibi gerekir.
Ücretsiz glokom hattı
Glokom hakkında önümüzdeki günlerde hizmete girecek 0 800 261 62 63 numaralı ücretsiz danışma hattından bilgi alınabilir. Ayrıca Türk Oftalmoloji Derneği’nin resmi hasta bilgilendirme sitesi olan www.gozsagligim.com adresinden de hastalıkla ilgili detaylı bilgiye ulaşılabilir.
Glokom riskini artıran faktörler
İlerleyen yaş
Ailede glokom öyküsü (genetik yatkınlık)
Sigara
Şeker hastalığı
Yüksek ya da düşük tansiyon
Miyop
Uzun süreli kortizon tedavisi
Göz yaralanmaları
Migren
Bu özelliklere sahip kişilerin glokom yönünden göz muayenelerini yaptırmaları uygun olur.