Kısırlık : Üremenin Erkek Fizyolojisi

Yazar:   Tarih:   Kategori: Genel Sağlık 

Erkek Fizyolojisi

Testisler skrotum (torbalar) içinde çift olarak bulunurlar, ortalama 4-5 cm uzunluğunda, 3 cm genışliğinde, 2 cm kalınlığında olup herbiri yaklaşık 40 gram ağırlığındadır. Tunica albuginea denilen bağ dokusu testisleri küçük parçacıklara böler. Bu parçacıklar içinde tubuli semineferi (tohum kanalcıkları) denilen kıvrımcıklar gösteren boru sistemleri vardır. Bu borucuklar birleşerek daha geniş sperm boşaltma kanallarını ( tubuli recti ), bunlar da birleşerek rete testis adı altında epididim (caput) oluştururlar. Bu kanal ve kanalcıklar sadece spermlerin taşındığı yerler olmayıp, içlerindeki ve etraflarındaki değişik hücreler (Sertoli,Leidig,İnterstisiyel) spermlerin oluşumu ve olgunlaşarak dişi yumurtasını dölleyebilecek hale gelmesini sağlayan oluşumlardır. Sperm hücresi gelişmesi (spermatogenez) sırasıyla permatogonie, spermatosit, sekonder spermatosit, spermatid ve spermatozoid dönemlerinden ibarettir. Anne karnında cinsiyet hücrelerinde bu gelişmeler olmaz. Bu gelişme 13-16 yaşlarında, yani ergenlik (puberte) döneminde başlar. Spermetagonez işlemimden sonra spermatozoidlerden 4 adet olgun spermium oluşur.Bu işlem yaklaşık 2 ay kadar sürer sonra spermler, seminifer tubuluslar ( ince ağsı kanalcıklar) boşluğuna geçer. Buradaki sertoli hücreleri spermleri besler ve daha sonra spermler depolanmak üzere kanallara (epididime) taşınırlar. Bu kanal, spermleri penisin ucuna taşıyan duktus deferens ile devam eder.

Erkek üreme sistemi

Şekil: Erkek üreme sisteminin şematik görüntüsü

Erkek döl hücresi
Olgun sperm hücresi baş ve kuyruktan oluşan serbest yüzebilen ve aktif olarak hareketli bir hücredir. Çekirdeğinin 2/3 ön kısımında şapka şeklinde akrozom denilen bir oluşum vardır. Bunun içinde bir çok (enzim) parçalayıcı kimyasal madde vardır ve en önemlilerinden biri akrizin olup yumurta hücresinin dış tabakasının delinmesini, kromozomların yumurta hücresinin içine girmesini sağlar.

Sperm

Şekil: Olgun bir spermin yapısı

Spermler vaginadan tüplerin en ucundaki geniş ve ucu fırçamsı kısma (ampuller) kadar sürecek olan yolculuğu kuyruk hareketleriyle yaparlar. Vagen arka kısmındaki geniş çukurlukta (arka forniks) toplanan 1 milyon spermden yanlızca 200-300 tanesi dişi yumurta hücresine (oosit) ulaşmakta ve genellikle sadece 1 tanesi yumurtaya girebilmektedir (döllenme, fertilizasyon).

Döllenmeyi takiben yumurta hücresi ortalama 3-5 günde rahim içine ulaşır. Rahim içinde 72 saat kadar kalan embryo etrafındaki zona pellucida denilen tabakasından kurtularak rahim içindeki kalınlaşmış hücre tabakasına (endometrium) ekilir.

Yumurtlama,döllenme

Şekil: Yumurtlama , döllenme ve döllenmiş yumurtanın ekilmesi

İmplantasyon denilen bu olayı takiben anne karnındaki (intrauterin) yaşam başlar. Bu olaylardaki oyuncu ve rollerindeki en küçük bir bozukluk infertiliteye neden olabilir. Spermler canlı olmayabilir, eksik veya çok sayıda kromozoma sahip olabilirler, hareketleri yavaş olabilir. Sperm kanalları geçirilmiş iltihap veya operasyon (fıtık, inmemiş testis, varikosel, yaralanmalar vb.) gibi fiziksel ve işlevsel bozuklukların yol açtığı zararlardan dolayı bloke olabilir. Erkeğin spermleri gelişmemiş bir halde dışarı atılamayıp idrar torbasına kaçıyor olabilir (Retrograd ejekulasyon). Sperm rahim ağzından geçerken fiziksel ve kimyasal engellerle karşılaşabilir. Yumurtalık kanalları tıkalı veya zedelenmiş olabilir. Sperm yumurta hücresine ulaşır ama yumurta hücresinin içine giremez. Bazan döllenmiş yumurta hücresi yumurtalık yoluna yapışık kalır ya da rahim içine ekilemeyebilir.

Doğal yollarla çocuk sahibi olmak için bekleme süresi
Genç hastalarda gebelik elde etmek için bekleme süresi iki yıla kadar uzatılabir. 30 yaşın üstünde hastalarda bekleme süresi psikolojik ve biyolojik baskılarla 6 aya indirilerek hemen araştırmalara başlanılabilir.

Kısırlık : Üremenin Erkek Fizyolojisi adlı konuya yorum yapmak ister misin? Etiketler

*

*

Yorum yapmak ister misin?

Acilservis.pro - Hakaret, imla kurallarına uymayan ve konu ile alakasız yorumlar kesinlikle onaylanmayacaktır.