Kısırlık : Araştırma Yöntemleri : Laporoskopi

Laporoskopi

Endoskopi vücut boşluklarının küçük ışık kaynakları ile aydınlatılarak gözle doğrudan incelenmesi işlemidir. Bu işlemle hastalıkların gözle veya parça alınarak tanısı konulup aynı zamanda tedavileri yapılabilir. Tıbbın tüm dallarında endoskopik uygulamalar vardır. Ancak jinekoloji bu işlemin ilk ve belki en çok uygulandığı uzmanlık dalı olmuştur. Laporoskopi göbekten açılan bir delik ile karın içerisine sokulan bir objektif ile içerisini görmeye yarayan bir alettir. İnsanda ilk kez bir optik alet kullanarak karın boşluğunun gözlenmesi 1910 yılında İsveçli Jacobeus tarafından gerçekleştirilmiştir. Zamanla optik sistem ve operasyon aletlerinin gelişmesi ile bu gün laporoskopi kanser cerrahisinde bile kullanılır hale gelmiştir. Kısırlıkta laporoskopi yumurta hücrelerinin elde edilmesi amacıyla Steptoe ve Edwards tarafından 1970 yılında kullanılmıştır. Bu araştırmacılar, 1976 yılında gonodatropinlerle (yumurtalığı uyaran hormonlarla) uyarılmış bir yumurtalıktan elde ettikleri yumurta hücresi ile ilk tüp bebeği yapmışlardır. Jinekolojik endoskopi uygulama nedenleri kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir.

Şekil: Laporoskopi ile müdahalenin yapılması

Tanısal Laporoskopi:
· Kısırlık nedenlerinin araştırılması
· İyileşmeyen bel ve kasık ağrıları
· Doğuştan var olan anormalliklerin tanısı

Tedavi amaçlı Laporoskopi:
· Tüplerin bağlanması veya açılması
· Endometriozis tedavisi
· Yumurtalık kistlerinin çıkarılması(uygun koşullarda)
· Ağrı tedavisinde LUNA ve presakral nörektomi (rahime giden sinirlerin kesilmesi)
· Miyomektomi (uygun koşullarda ise rahim dışına büyümüş myomların çıkarılması)
· Kanser tedavisinde
· İdrar kaçırma ameliyatlarında
· Kısırlık tedavilerinde (GİFT,ZİFT vb dışarda döllenmiş yumurtanın tüplere yerleştirilmesinde)
· Rahim çıkarılmasında (histerektomi)
· Dış gebelik tedavisinde
· Bazı doğumsal şekil bozukluklarının tedavisinde kullanılabilir.

Laporoskopi ameliyat tekniği:
Ameliyathane koşullarında, jinekolojik muayene pozisyonunda genel veya lokal anestezi altında karın duvarından içeriye yerleştirilen özel bir iğneyle (Verres) CO2 (karbondioksit) gazı verilerek karın şişirilir. Böylece bağırsaklar operasyon sahasından uzaklaştırılarak karın içerisine optik ve cerrahi endoskopik aletlerin yerleştirilmesi sırasında yaralanmaları önlenir. Daha sonra görüş sağlayan (genellikle 10 mm fakat 1,9 mm incelikte olanları da vardır) optik ışık ve mercek sistemi göbek içerisinden açılan 1 santimetrelik bir kesiden karın içerisine yerleştirilir. Bunu takiben cerrahi aletlerin içerisinden geçtiği genellikle karın alt orta ve yanlarından gerektiği kadar 0,5 santimetrelik delikler açılarak operasyon yapılır.Bu sırada cerrah karın içerisinden elde edilen görüntüyü renkli bir televizyon ekranı olan monitörden izler.Karın içerisinde cerrahi işlemi yapmak için pensler,makaslar,elektrikle yakma ve yıkama cihazları,laser,otomotik veya elle dikiş atma aletleri kullanılabilir.İşlem bittikten sonra bazan kesilen dokular karın alt kısmında yapılan küçük bir cerrahi kesiden çıkarıldıktan sonra karın içi yıkanıp, kanama olmadığından emin olunduktan sonra aletler çıkarılır. Karındaki karbondioksit gazı en son çıkan alet aracılığı ile boşaltıldıktan sonra karındaki kesiler dikilerek kapatılıp hasta uyandırılır.
Hasta genellikle aynı gün veya ertesi sabaha kadar takip edildikten sonra evine gönderilebilir