Karaciğer yağlanması belirtileri hakkında bilgi

Alkole bağlı olmayan karaciğer hastalığı (NAFLD) çok az veya hiç alkol kullanmayan kişileri etkileyen koşullar dizisinin açıklamasını yapar.

Bunun en hafif tipi, basit karaciğer yağlanmasıdır (steatosis) ki burada karaciğerin içinde toplanan yağ, çoğunlukla karaciğerde hiç tahribat yapmaz. Potansiyel olarak daha ciddi bir tip ise alkole bağlı olmayan steatohepatitis (NASH) dir ki, burada karaciğere zarar veren iltihaplanma ve bazen de lifli doku (bağ dokusu) teşekkülü görülür. Bazı durumlarda, bu durum ilerleyerek gittikçe artar ve geri dönüşümü olmayan karaciğer yaralarına veya karaciğer kanserine neden olan siroza dönüşebilir.

Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalığı, kadınları erkeklerden daha fazla etkiler ve çocuklar da dahil olmak üzere bütün yaş gruplarında görülebilir. Çoğunlukla fazla kilolu ve obez orta yaşlı insanlarda ve beraberinde diyabet ve yüksek kolesterol ile trigliserit seviyeleri (hiperlipidemi) de görülen kişilerde bu hastalık teşhis edilmiştir.

Batı ülkelerinde gittikçe yükselen obezite ve diyabet vakaları sıklığına bağlı olarak alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalığı da büyüyen bir problem haline gelmiştir. Gerçek yaygınlığı bilinmemesine rağmen, bazılarının bu konudaki tahminleri ,Amerika’daki yetişkinlerin üçte birinin bu hastalıktan etkilenmiş olduğu yönündedir.

Başlangıç halindeki alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalığında çok seyrek semptomlar görülmesi nedeniyle bu hastalığın tespiti bu hastalıkla ilgili olmayan nedenlerle yapılan karaciğer testlerinden elde edilen anormal sonuçlar neticesinde olmaktadır. Tavsiye edilen tedaviler, kilo verme, egzersiz, diyabet kontrollerinin geliştirilmesi ve kolesterol düşürücü ilaçların kullanımını kapsamaktadır. Daha özel tedavilerin geliştirilmesi için araştırmalar devam etmektedir.

Bulgu ve Belirtiler

Basit karaciğer yağlanması (steatosis) veya alkole bağlı olmayan steatohepatitis (NASH) durumlarında, belirti ve semptomlar olmayabilir. Semptomlar olduğunda bunlar genellikle belirsiz ve spesifik değildir ve şunları kapsar:
Yorgunluk
Kırıklık
Karın boşluğunun sağ üst tarafında belli belirsiz bir ağrı ki bu büyümüş bir karaciğerin işareti olabilir.

Siroz gibi daha ilerlemiş safhalarda alkole bağlı olmayan yağlanmış karaciğer hastalığı, şunlara sebep olabilir:
İştah yokluğu
Kilo kaybı
Mide bulantısı
Cildin altında ufak, örümceğe benzer kırmızı damarlar ve cildin kolay berelenmesi
Güçsüzlük
Yorgunluk
Derinin ve gözlerin sararması ve idrarın koyu, kola rengine benzemesi
Esophagus veya bağırsaktaki damarlara kan hücum etmesi sonucu bu damarların kanaması
Sekse duyulan ilginin kaybı
Karın boşluğunda sıvı olması (ascites)
Ellerinizde, ayaklarınızda ve dolayısı ile bütün vücudunuzda kaşınma
Sıvı toplanması sonucu bacaklarınızın ve ayaklarınızın şişmesi (ödem)
Mental konfüzyon; unutkanlık veya konsantre olmakta zorluklar (ensepalopati) gibi

Sebepleri

Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalığına, neyin sebep olduğu belirgin değildir. Fakat birçok araştırmacı metabolik sendromun – diyabet, kalp hastalığı ve inme riskini arttıran düzensizlikler kümesinin – bu hastalığın gelişmesinde önemli bir rol oynadığına inanmaktadır. Metabolik sendromun semptomları şunlardır;
Obezite, özellikle bel çevresinde (abdominal obezite)

Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)

Bir veya daha fazla anormal kolesterol seviyesi – kandaki bir yağ tipi olan trigliseridin yüksek seviyede oluşu veya yüksek yoğunluklu lipopretein’in (HDL) düşük seviyede oluşu ki buna iyi kolesterol de denmektedir.

Kanınızdaki şeker miktarını ayarlamaya yardım eden bir hormon olan insülin’e karşı direnç

Bütün bunların içinde basit karaciğer yağlanması (steatosis) ve alkole bağlı olmayan steatohepatitis (NASH) i tetikleyen en önemli unsur insüline karşı dirençtir. Her iki rahatsızlıkta çok az zarar vererek senelerce durağan konumda kalabildikleri halde araştırmacılar karaciğere vurulan bir “ikinci darbe” ile durumun tetiklenip siroza doğru ilerleyebileceğini ifade etmişlerdir. Olası tetikleyiciler viral enfeksiyonlar, karaciğerde aşırı demir birikmesi (hemachromatosis) ve orta seviyede alkol kullanımı olarak isimlendirilebilir.

Gene karaciğerin nasıl yağlandığı kesin olarak belirli değildir. Yağ vücudunuzun diğer bölgelerinden geliyor olabilir veya karaciğeriniz bağırsaklarınızdan daha fazla miktarlarda yağ emiyor olabilir. Diğer bir muhtemel izah şekli ise karaciğerinizin yağı dışarı atılabilecek bir şekle sokma yeteneğini kaybediyor olması olabilir. Fakat bir şey kesindir: Tek başına yağlı yiyecekler yenmesi karaciğer yağlanmasına sebebiyet vermesi için yeterli değildir.