Kanserden Korunma Yontemleri

Kanserden Korunma; İkincil Koruma

“Kanser olmaktan korkma, geç kalmaktan kork” ya da “erken tanı hayat kurtarır” sloganları, erken tanının önemini açıklamaktadır. Özellikle kansere neden olan hiç bir etkenin bilinmediği durumlarda, bilinmeyenden korunma olamayacağından erken tanı önem kazanmaktadır. Günümüzde kanser belirtileri ve yakınmaları olmadan da bazı testler yapılarak, önceden kanser tanısı koymak mümkün ol­maktadır.

Asemptomatik kanserlerin erken tanısında, öncellikle risk altındaki bireylerin doktora gitmesi için yönlendirilmesi gerekir. Örneğin; Birden fazla kişi ile cinsel ilişkide bulunan, erken cinsel ilişkiye gi­ren, sigara içen, papilloma virüs enfeksiyonu geçiren 18 yaşın üze­rindeki kadınlar, serviks kanseri açısından risk altındadır. Bu kadın­ların her yıl “pap smear” testi ve pelvik muayene yaptırmaları gere­kir.

Kızkardeş ya da annede meme kanseri öyküsü varsa, memesinde prekanseröz hastalık, aşırı şişmanlık, çocuk doğurmama, geç do­ğum yapmışsa (30 yaşın üstünde) bu kadında meme kanseri geliş­me riski yüksektir. Bunlar menopoz döneminde ve 40 yaşın üzerin­deki kadınlar 1-2 yılda bir mamografi yaptırmalıdırlar. Mammografi ilk kez yapıldıktan sonra 2-3 yılda bir tekrarlanabilir.

Meme muayenesi

Meme muayenesi için en uygun zaman banyo/duş aldığı zaman ve menstürasyonun 4. gününden sonradır. Meme muayenesi aşağıda açıklandığı şekilde yapılır;
İyi aydınlatılmış bir ayna önünde, kollar yanda, ayakta durulur ve her iki meme genel görünümü yönünden izlenir. Kollar baş üzerine kaldırılır, her iki meme başında çekilme ya da kollar yukarı kaldırıldığında bir memenin daha yukarıda olup olma­dığı kontrol edilir.
Eller bele konulur ve göğüs kaslarını gevşetmek için aşağı bastırılır ve memelerin genel görünümü izlenir. Her iki meme eşit olmayabilir. Sırtüsü yatılır. Sağ memenin muayenesi için sağ omuz altına bir yastık/katlanmış havlu konulur. Sağ el başın altına yerleştirilir. Sol el parmakları düz olarak, memenin en dış tepe kısmından başlana­rak dairesel hareketlerle meme üzerinde gezdirilir. Bu harekete daire tamamlanıncaya kadar devam edilir. Daha sonra meme başına doğru 2-3 cm. ilerlenerek, meme başını da içine ala­cak biçimde memenin her kısmı dairesel olarak incelenir. Bu amaç için en az üç daire çizmek gerekmektedir. Her memenin alt taban dairesinde sert bir dokunun olması normaldir. Sol meme de aynı yöntemle incelenir.

Son olarak her iki meme başı başparmakla işaret parmağı arasın­da hafifçe sıkıştırılır. Kanlı ya da açık renkli herhangi bir akıntı gö­rülürse hemen doktora başvurulur.
Erkeklerin de düzenli olarak testis muayenesi yapmaları öneril­mektedir.