Kanda ve Cocuklarda Romatizma

Romatizma Hastalıklarıyla İlgili Soru ve Cevaplar

Kanda Romatizma ve Çocuklara Romatizma

52 Yaşında bir bayanım. Sırtımda ara sıra ağrılar oluyor. Gittiğim doktor ostoeporoz (kemik zayıflığı) olduğunu söyledi. Si­gara içtiğimi duyunca bırakmam gerektiğini belirtti. Sigara ile ke­mik zayıflığının ne ilgisi var?

Osteoporoz ileri yaşlarda ve menapoz döneminden sonra ka­dılarda görülen bir kemik zayıflığıdır. Kemik zayıflığının oluşma­sına yol açan bazı nedenler vardır. Sigara da bunlardan biridir. Sigaranın kemik hücreleri üzerine toksik etkisi olduğu için kemik yapımına zarar verir. Özellikle hanımların sigara içmelerinin menapozdan sonra kemik zayıflığı gelişmesini artırıcı etkisi vardır.

40 yaşındayım. Yumurtalıklarımı aldırdım. Sırt ve bel ağrıla­rım oluyor. Doktorum kemik erimesi olabileceğini söyledi, ya­şında kemik erimesi olur mu?

Kemik erimesi (Osteoporoz) hanımlarda menapozdan sonra ortaya çıkar. Menapozdan önceki dönemlerde üreme organlarında yapüan hormonlar kemik erimesini engellerler. Herhangi bir ne­denle erken menapoza girenlerde veya yumurtalıkları alınanlarda, kemiklerde yıkım hızlanır, yapımın önüne geçer ve erken yaşlar­da kemik erimesi görülebilir.

60 yaşında bir bayanım. Ev işlerimi kendim yapıyorum. Cam silerken sırtımda bir zorlama ve şiddetli bir ağrı oldu. Fizik dok-turuna gittim. Muayeneden sonra film çektirdi. Sırt kemiklerim­den birinde kırık olduğunu söyledi. Kemikler bu kadar kolay kırı­lır mı?

Osteoporoz (kemik zayıflığı) ileri yaşlarda ve hanımlarda sık görülen bir kemik hastalığıdır. Hastalığın klinik belirtileri başlan­gıç dönemlerinde ortaya çıkmaz. Hastalığın ileri dönemlerinde kemiklerdeki zayıflığa bağlı kırıklar oluşur. Kırıkların oluşması için kemik zayıflığının % 30 kadar ilerlemiş olması gerekir. Özellikle sırt, bel, kalça ve el bileği kemikleri kırılır. Kemiklerin kırılması için ufak bir zorlama çoğu zaman yeterlidir. Normalde çok zor kı­rılan kemikler osteoporozlu kişilerde çok kolay kırüabilir.

5 Yıldır osteoporoz (kemik zayıflığı) nedeniyle tedavi görü­yorum. Bazı doktorlar güneşe çıkmamı ve güneş ışınlarının kemik yapımını artırdığını söylüyorlar. Güneş nasıl kemikler üzerine et­kili oluyor?

Güneş ışınları çıplak cilde vurunca ciltte bulunan bir madde değişikliğe uğrar. Bu D vitaminin ön maddesidir. Karaciğere ve böbreğe gider, son şeklini alır ve kemik yapımına yarım eder.
Minyon tipli 28 yaşında bir bayanım. Annemin rahatsızlığı için gittiğimiz doktor anneme osteoporoz yani kemik zayıflığı ol­duğunu söyledi. Konuşmamızda bende de minyon tipli (küçük yapılı) olduğum için kemik zayıflığı ihtimali olduğunu, koruyucu önlemler almam gerektiğini söyledi. Bünyeyle osteoporoz ilgili mi? Yoksa annemden bana osteoporoz geçer mi?

Osteoporoz gelişmesine yol açan risk faktörleri içinde minyon tipli olmak ta vardır. Minyon tipli (küçük yapılı) bayanlarda ke­mik ağırlığı normal kişilere göre daha azdır. Bu kişilerde kemik zayıflığı daha sık ve kolay gelişmektedir. Osteoporozun aileden geme özelliği yoktur. Minyon tipli olanlara düzenli ve dengeli bir diyet, egzersiz, öneriler; sigara ve kolalı içecekler yasaklanırsa osteoporoz gelişme ihtimali azaltılabilir. Diyette günde 2 bardak süt veya yoğurt, yeşil sebze, peynir ve pekmez olması önerilir. Gerekirse kalsiyum tabletleri verilir.

52yaşında bayanım. 40yaşında menapoza girdim. 3-4yıl­dır özellikle sırtımda ve eklemlerimde ağrılar oluyor. Gittiğim dok­tor kemik erimesi olduğunu söyleyince dünyam başıma yıkıldı. Kemik erimesi ne demektir. İlerler mi? Tedavisi var mıdır?

Kemik erimesi menapozdan sonraki kadınlarda görülen ke­mik ağırlığının azalması ile karakterize sırt ve bel ağrısı yapan bir rahatsızlıktır. İlk belirtiler sırt ve bel ağrıları olmakla beraber ileri dönemlerde kırıklar, solunum problemleri, kamburluk, omurgada eğrilikler, boy kısalığı, halsizlik, kolay yorulma gibi belirtiler var­dır. Hastalığın tedvisi mümkündür. Hastanın hastalık hakkında bilgilendirilmesi tedavinin temelidir. Ayrıca kemik yapımını artırı­cı, kas gevşetici, ağrı kesici ilaçlar verilir. Fizik tedavi ve egzersiz­ler ile hastanın kasları güçlendirilerek vücut ağırlığını kemiklere değil de kaslara taşıtılmaya çalışılır. Egzersizler aynı zamanda kemikleri de kuvvetlendirme açısından da oldukça etkilidir.

Kadınlarda menapoz döneminden sonra kemik erimesi oldu­ğunu duydum. Ben de menapoza girmek üzereyim. Kemik erimesi bende de olabilir endişesindeyim. Önceden anlamak mümkün mü?

Kemik erimesi menapozdan sonra sık görülür. Kemik erimesi için klasik röntgen filimleri çekiliyor ve teşhis konuyordu. Bu filmlerde kemiklerin % 30’u kaybolduktan sonra veya kırık geliş­tikten sonra osteoporoz tanısı konulabiliyordu. Bugün gelişmiş kemik yoğunluğu ölçüm cihazıyla çok erkenden kemik ağırlığında % İlik kayıp dahi tesbit edilebilmektedir. Erkenden kemik kaybı tesbit edilir ve tedavi ile korunma için program düzenlenir.

Annem 64 yaşında, 1.68 boyunda. Son 3yıldır boyunda kı­salma olduğunu farkettik. Yaşlılarda boy kısalabileceğini duy­muştuk. Annemin boyundaki kısalma normal mi? Yaşlılarda boy neden kısalıyor? Boy kısalması ne kadar sürecek?

Yaşlılarda görülen osteoporozun bir diğer belirisi de boy kısalmasıdır. Osteoporozda omur kemiklerinin yüksekliği ve omur­lar arasındaki disklerin yüksekliğinde azalma olur. Bu durum boy kısalığına yol açar. Toplam 10 cm. kadar boy kısalığı olabilir.

58 yaşında boy ve kilosu normal sınırlarda olan bir baya­nım. Son yıllarda sırtımda hafif bir kamburluk oluştu. Çevremde­kiler gittikçe ilerlediğini söylüyorlar. Acaba sebebi nedir? Ne yap­malıyım?

Osteoporoz (kemik erimesi) görülen hanımlarda hastalığın ileri dönemlerinde sırtta kamburluk ortaya çıkabilir. Gerekli ön­lem alınmazsa kamburluk ilerler ve akciğerleri sıkıştırarak hasta­nın rahat nefes alıp vermesini engeller. Ayrıca kamburluk olan­larda mide sıkışarak hastanın rahat yemek yemesi engellenir. Hasta erkenden doyarak sofradan kalkar ve tam beslenemez.

50 yaşında hafif şişman bir beyim. Bir gece ayak başparma­ğımda şişlik ve şiddetli bir ağrı oldu. Gittiğim doktor kan tahlille­rinden sonra gut olduğunu ve gülerek gutun zengin hastalığı olduğunu söyledi. Gut ne demektir. Zenginlikle ne alakası var?

Gut hastalığı, kanda bulunan ürik asitin artması sonucu orta­ya çıkar. Orta yaş grubunda ve sosyo-ekonomik durumu iyi olan, şişman kişilerde ortaya çıkar. Bu nedenle “zengin hastalığı deni­lir. Özellikle et vb. gıdalarla beslenenlerde görülür. Hastalığın ilk belirtisi ayak başparmağında aniden ortaya çıkan şişlik, hassasi­yet ve ağrıdır. 1 hafta içinde düzelir. Bir süre sonra tekrar hasta nöbet geçirebilir. Şikayetleriniz tipik bir gut artriti atağını düşün­dürmektedir.

2-3 yıldır belimde ağrı oluyor. Değişik doktorlar değişik teş­hislerle değişik ilaçlar verdiler. Bir fizik doktoru şişman olduğumu ve bel ağrısının kiloya bağlı olduğunu söyledi. Şişmanlık bel ağrı­sı yapar mı?

Bel ağrısı yapan sebepler içinde şişmanlık çoğu zaman göz­den kaçmaktadır. Şişmanlık bel, sırt ve karın kaslarında devamlı bir yüklenme ve zolanma meydana getirmektedir Sonuçta kasla­rın elastikiyetleri azalır ve kaslar zayıflar. Kasların zayıflaması daha fazla yüklenmelerine sebep olur ve kronik bel ve sırt ağrıları ortaya çıkar. Tedavi için kilo verme ve karın, sırt ve bel kaslarının egzersizlerle kuvvetlendirilmesi gerekir.

6 ay evvel ani bir hareket esnasında belimde çok şiddeti bir ağrı oldu. Gittiğim doktorlar bel kayması olduğunu söylediler. Bazıları ameliyat gerektiğini bazıları ise fizik tedavi ile düzelece­ğini söyledi. Hangisini tavsiye edersiniz?

Bel kayması (disk hernisi) yada bel fıtığı denilen rahatsızlık çoğu zaman ani bir hareket veya bel zorlanmasını takiben ortaya çıkar. Bel fıtıklarının yaklaşık % 90’ı ameliyatsız düzelir. Bel fı­tıklı hastalarda ilk yapılacak, hastaya hastalığın ne olduğunun ve sabırlı olunması gerektiğinin anlatılmasıdır. Ağrılı dönemde ze­mini düz ve rahat bir yatakta kesin yatak istirahati önerilir. İsti­rahat süresi fıtığın ağırlığına göre 1 ila 3 hafta arasında değişir.

İstirahat süresi içinde mutlaka yatakta yatılması gerekir. İstirahat ile bel kasları dinlenir, gevşer ve bel fıtığının yerine gelmesine imkan verilmiş olur. Romatizma ilaçları, ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlar verilir. Fizik tedavi araçları içinde yüzeysel-derin ısıtıcı­lar ile masaj ve egzersiz bel fıtıklarının tedavisinde oldukça fay­dalı ve etkilidir. Elektirik akımları da kullanılabilir. Hasta sabırlı olursa, istirahatini tam olarak uygularsa, ilaçları etkili ve yan et­kisi olmayacak şekilde düzenlenirse ve iyi bir fizik tedavi progra­mı ve egzersiz uygulanırsa bel fıtıkları düzelir, ameliyata gerek kalmaz.

3 yıl evvel belimdeki ağrı için gittiğim doktor disk hernisi teşhisi koydu. Romatizma ilaçları ve kas gevşetici ilaçlar kulla­nınca rahatlıyorum. Ancak tamamen bir türlü düzelemedim. Disk hernisi nasıl oluyor. Tedavisi nasıldır?

Disk hernisi beldeki omurlar arasında bulunan disk denilen yatıkcıkların ani, ters bir hareket veya belin beklemediği bir zor­lanması sonucu bulunduğu yerden dışarı doğru taşmasıdır. Orta­ya veya yanlara doğru az veya çok taşabilir. Taşarak fıtıklaşan disk bazen bacaklara giden sinirlere çoğu zaman tek taraflı olmak üzere baskı yaparak bacaklara giden sinirlere çoğu zaman tek ta­raflı olmak üzere baskı yaparak bacaklara yayılan ağrıya yol açar. Çoğu zamanda belde şiddetli ağrı ve tutukluk vardır. Romatizma ilaçları, kas gevşetici ve ağrı kesici ilaçlar bel fıtığı olan kişilerde şikayetleri azaltır ve fıtığın yerine gelmesine sebep olurlar. Fıtık ne zaman yerine gelmese bile kayan fıtıkta meydana gelen şişlik ve fıtığın sıkıştırdığı sinirdeki şişmeyi gidererek hastayı rahatla­tırlar. Yani fıtık tam olarak yerine gelmese bile hastanın şikayet­leri kaybolur. Ancak ilaç tedavisi ile birlikte fizik tedavisi veya imkan yoksa bel kaslarının gücünü ve elastikiyetini artıran bir egzersiz tedavisi uygulanmalıdır. Egzersiz bel kaslarını güçlendi­rir ve elastikiyetlerini artırır. Bel kasları güçlenirse vücudun ağır­lığı disklere ve kemiklere değil kaslara taşıtılmış olur ve disk kay­masının ilerlemesi önlenir. Ayrıca bel kaslarının elastikiyetleri arttığı için hasta bel hareketlerini rahatça yapabilir.

Belimde iki yerde disk kayması var. Gittiğim doktor fizik te­davi önerdi. Ancak komşularım fizik tedavinin kemiklere zarar verebileceğini ileri sürerek beni tedaviden vazgeçirdiler, cevabını­zı bekliyorum.

Bel kayması bazen birden fazla diskte olabilir. Bel fıtığı hafif-de olsa ağırda olsa mutlaka fizik tedavi, egzersiz programı uygu­lamak lazımdır. Çünkü ameliyat edilen hastalarda ameliyattan önce fizik tedavi uygulanmazsa bel kasları güçsüz kaldığı için hasta ameliyattan pek faydalanmaz. Fizik tedavi kasları güçlen­dirdiği gibi bağları ve kemikleri de güçlendirir. Kemiklere herhangi bir zararı yoktur. Ancak fizik tedavi uygulanırken hastanın duru­muna göre tedavi programının süresi ve elektirik akımlarının dozları düzenlenmektedir. Rastgele kişilerin fizik tedavi uygula­ması halinde hastaya zarar verilebilir.