Önemli kanamalar; Kanama, İç Kanama, Dış Kanama
Kanama Nedir?
Kanama, kan kaybı ya da kandaki alyuvarların dışarı akması demektir. Bedende bir yaranın açılması ya da bir kan damarının kesilmesiyle başlar (atar ya da toplardamar veya kılcal damar). Dış kanamalarda, deride bir yara söz konusudur. Kanın akışı görülür (az ya da çok miktarda). İç kanamalar ise, vücut içindeki bir kan damarının ya da bir organın açılmasıyla başlar. Bu kanamalar, dolaşımdaki kan miktarında büyük kayıplara sebep olur. İlk belirti, bayılmadır Bazı iç kanamalar da, doğal boşalım yollarından dışa vurur.
Bir yetişkinde kan miktarı, 5 litredir. Kan kaybı önemliyse, hücrelere oksijen taşınması durur. Bu nedenle durum acilleşir.
Dış kanamalar (Kanama Hastalığı)
Dış kanamalar, genellikle deride yara açan zedelenmelerden sonra meydana gelir. Az derin bir yara genelde küçük damarları zedeler. Ancak bedenin küçük damarlar bakımından zengin bazı bölgeleri, diğerlerinden daha çok kanar (örneğin saç derisi gibi). Kanama etkileyici olsa da, bu tür kanamalar dezenfekte edildikten sonra sorun çıkarmadan iyileşir.
Ama atar ve toplardamarlarda daha önemli yaralar da açılabilir. Bu tür kanamalar önemlidir. Kirli kan taşıyan damarlarla, temiz kan taşıyan damarların zedelenmesini ayırt etmek Önemlidir. Temiz kan damarlarından çıkan kan, kısa aralıklarla fışkırır. Ancak iki halde de kurtarma girişimi, aynıdır: Kanamayı durdurmak (Bak, sonraki sayfalar), cerrahi temizliği sağlayacak, yarayı dezenfekte edecek ve gerekiyorsa tetanoza karşı önlem alacak tıbbi müdahaleyi sağlamak.
İç kapamalar
İç kanamalar, dışarıya vurmadığı takdirde, ilk yardımı yapacak kişi, ancak hastanın bayılması halinde durumu anlayabilir. İç kanama, derhal bir doktor çağırılmasını gerekli kılar. Bu arada hastayı sırt üstü yatırmak, bacaklarını yukarı kaldırmak, kendisini teselli etmek gerekir. Özellikle kendisine su, hele alkol asla vermeyin. Ameliyata alınabileceğinden, anestezi sırasında kusmamasına dikkat etmek gerekir. Ayrıca kazazedeyi otomobilinize taşımaya kalkışmayın.
Karın içi başlıca iki kanama şunlardır:
Dalak patlaması
Karnın hafif bir zedelenmesi bile buna yol açabilir (bisikletten düşmek, otomobilin direksiyonuna çarpmak…). Acil yardım gerektirir. Kazazede bayılabilir ve şiddetli sancılar çekebilir. Bu sancılar olaydan bazen saatlerce, hatta günlerce sonra ortaya çıkabilir.
Rahim dışı gebelikte boru patlaması
Rahim dışı gebelik anormal bir durumdur ve cenin rahim yerine, rahim borusunda oluşur. Ceninin gelişmesi, daha gebe kaldığının farkında bile olmayan kadının rahim borusunu patlatabilir. Karnın sağ veya sol yanında bir ağrı hissedildiği zaman, hele bir de bayılma varsa, durumdan şüphelenmek gerekir.
Bu arada iç kanamaların karın ya da göğüs kafesi dışında da meydana gelebileceğini bilmek gerekir. Örneğin her türlü kırılmada, kırık çevresinde bir iç kanama meydana gelir, örneğin uyluk kemiğinin kalça hizasında kırılması, en azından bir litre kan kaybına sebep olan iç kanamaya yol açabilir.
Dışa vuran kanamalar
Çok önemli olmasalar bile, can sıkıcı olaylardır. Burun kanamaları, pek ender olarak ciddidir. Ayrıca idrar yollarından ya da anüsten gelen kanamalar da, mutlaka doktor tarafından denetlenmelidir. Aynı şekilde sık sık kanlı kusmalar da, doktor müdahalesini gerektirir.