Kalp yetersizliği (Kalp yetmezliği)

Yeryüzündeki yaklaşık 15 milyon kişide kronik kalp yetersizliği vardır. Kronik kalp yetersizliği, hastaneden taburcu edilen hastalarda, 65 yaşın üzerinde en sık karşılaşılan teşhistir. Diğer kaynaklardan gelen verilere göre sanayileşmiş ülkelerde yaşayanların %1 kadarında kalp yetersizliği vardır. Bu hastalığın teşhisi, özellikle erken dönemlerde olmak üzere zor olduğundan, henüz teşhis konulmamış vaka sayısının çok fazla olduğu kabul edilmektedir. Kalp yetersizliğinin ileri dönemlerindeki ölüm, uygulanan tüm tedavi stratejilerine rağmen son derece yüksektir.

Kalp Yetersizliği Nedir?

Konjestif kalp yetersizliği ya da daha basit adıyla kalp yetersizliği; kalbin diğer organlara ve dokulara kan pompalama yeteneğinin yavaş yavaş kaybolarak çok sayıda, sıkıntı veren semptoma ve sonunda ölüme neden olduğu iyi bilinen bir sendromdur.

Kalp Yetersizliği Belirtileri:

Ödem, efor intoleransı ve nefes daralması, bu sendromun başlıca belirtileridir.

Ödem, dokularda aşırı miktarda sıvı bulunmasıdır, bu sıvı çoğu zaman akciğerlerde ve/veya alt uzuvlarda toplanır. Sıvı akciğerlerde birikirse, hırıltılı veya öksürük ile birlikte nefes alıp vermekte güçlük çekilir ve köpüklü balgam çıkarılabilir. Sıvı ayak bileği çevresinde birikirse, ayak bilekleri şişer ve parmakla derinize bastırdığınızda ortaya çukurluklar çıkabilir.

Efor intoleransı, kalp yetersizliği olan hastaların merdivenlerden yukarıya çıkmak, yürümek gibi günlük yaşamdaki normal fiziksel aktiviteleri, gitgide daha az yapabilecek duruma gelmesi olarak tarif edilebilir. Orta şiddette kalp yetersizliği olan hastalarda nefes darlığı, düz zemin üzerinde yürürken bile ortaya çıkar.

Nefes daralması, hasta hafif bir egzersiz yaptığında ya da hastalık ilerlediğinde, istirahatteyken bile gelişebilir. Şiddetli kalp yetersizliğinde olan hastaların rahat solunum yapabilmeleri için dik durumda durmaları gerekebilir ve bu tip hastalar geceleri nefes daralmasıyla uykusundan uyanma durumunda kalabilir. Bunlar ana şikayetlerdir ama kalp yetersizliği çok sayıda sistemi birden ilgilendirdiği için, daha başka belirtilere de yol açar. Örneğin: ritm bozuklukları egzersize bağlı olarak gelişir, şiddetli vakalarda istirahat sırasında bile ortaya çıkabilir. Yorgunluk sık görülür ve subjektif bir duygudur ama; kas erimesi ve dermansızlık gibi objektif belirtiler de mevcut olabilir. İştahsızlık ve diğer sindirim sistemi semptomları, örneğin bulantı, kalp yetersizliğinin karaciğer ve gastrointestinal kanal üzerindeki etkilerinden kaynaklanır.

Kalp Yetersizliği Nedenleri:

Kalp yetersizliğinin kendi başına bir hastalık olmaktan çok, arka planda bulunan kalple ilgili ya da ilgisiz diğer hastalıkların bir sonucu olduğu bugün bilinmektedir. Gerçekten de herhangi bir kalp hastalığı, kalp yetersizliği ile sonuçlanabilir.

Kalp yetmezliği genellikle kalp kasının zayıflığı nedeniyle oluşur ve bu durumda kalp gerektiği kadar güçlü pompalama yapamaz. Kalp yetmezliği şu nedenlerle de oluşabilir:
Yüksek tansiyon

Koroner atardamarların daralması

Kalp kapakçıklarının sertleşmesi veya yetersizliği

Kalp kasının kendisinden kaynaklanan bir hastalık (genellikle virüslerden kaynaklanır) veya kardiyomiyopati (bir kalp kası hastalığı)

Kalp ritm bozuklukları

Kalp hastalığında hedefe yönelik en iyi tedavi, hastalık nedenlerinin göz önünde tutulduğu, uygun bir tedavi stratejisine yer vermelidir.

Kalp Yetersizliği Nasıl Teşhis Edilir?

Kalp yetersizliğinde yorgunluk, ödem gibi doktorun bizzat kendisinin gözlemleyebileceği klinik belirtilerin yanı sıra, doktorun teşhis olanaklarını büyük ölçüde genişleten, çeşitli teknolojik cihazlarla ortaya çıkarılabilecek hastalık kanıtları da vardır. Örneğin göğüs filmleri kalpteki herhangi bir büyümeyi ve sol kalp yetersizliğindeki akciğerde beliren damar kanamalarını gösterir. Ek olarak, doktora kalbin çapı ve boyutları hakkında bir fikir verir; bu, doktorun kalp yetmezliğinin nedenini bulmasına yardım eder. Ancak göğüs filmleri kesin teşhis sağlamaz.

Elektrokardiyografi (EKG), kalp yetersizliğinin nedenleriyle ilgili çok sayıda değerli ipucu verebilir.

Elektrokardiyografi kalbin boyutları, kalp kaslarının ne kadar güçlü ve kapakçıkların nasıl çalıştığı hakkında bilgi veren, ağrısız, basit bir testtir. Kalp yetersizliğinin çeşidi EKG ile saptanabilir.

Göğüs filmlerinin ve elektrokardiyogramın normal bulunması, kalp yetersizliğinin bulunma olasılığını iyice uzaklaştırır. Ancak bir EKG anormalliği, kalp yetersizliği teşhisi açısından yalnız başına yeterli ve spesifik değildir.

Kalp yetmezliği teşhisi için kan testlerine de ihtiyaç duyulur. Kansızlık, kalp yetmezliğini ağırlaştıracağı için hekim anemi durumunu öğrenmek için kan testi yaptırabilir. Böbrek fonksiyonları gözden geçirilir ve alkolden kaynaklanan karaciğer hasarı varsa, bunun da bulguları izlenir. Tiroid bezinin normal çalıştığından emin olmak için de kan alınabilir.

Klinik Seyir

Kalp yetersizliği ilerleyici bir hastalıktır; ancak herhangi bir hastada ilerleme hızını tahmin etmek imkansızdır. NYHA (NewYork Kalp Cemiyeti) sınıflandırması, hekimlerin en çok kulandığı kalp yetersizliği sınıflandırmasıdır. Hastanın durumu, normal fizik aktivite sırasında hiç semptom görülmemesinden önce hafif, sonra orta şiddette performans azalmasına ve sonunda da kalp yetersizliğinin en ağır evresi olan, semptomların istirahat sırasında bile mevcut olduğu evreye kadar değişir.

Kalp Yetersizliğinde NYHA (NewYork Kalp Cemiyeti) Sınıflandırması:

1- Belirti yok. Fiziksel aktivitede herhangi bir kısıtlanma söz konusu değildir; ama kalp hastalığının varlığı, tetkikler yapılarak doğrulanabilir.
2- Hafif kalp yetersizliği. Yokuş veya merdivenlerden yukarı çıkmak nefes daralmasına neden olur ama neredeyse normal bir yaşam biçimi ve çalışma hayatı mümkündür.
3- Orta şiddette kalp yetersizliği. Fiziksel aktivitede daha belirgin kısıtlanma, çalışma hayatını aksatır. Düz zemin üzerinde yürünmesi, belirtilerin ortaya çıkması açısından yeterlidir.
4- Şiddetli kalp yetersizliği. Belirtiler, istirahat sırasında bile mevcuttur, normal fizksel aktiviteyle bile alevlenir.

Kalp yetersizliği tedavisi

Kalp yetersizliği tedavisinin örneğin kalp yetersizliğinin ilerlemesinin yavaşlatılması, hastalara daha iyi bir yaşam kalitesi ve daha uzun bir ömür sağlanması gibi hedefleri vardır. Kalp yetersizliğinin kendi başına bir hastalık olmayıp, arka plandaki bir patolojinin sonucu geliştiği artık bilinmektedir.

Genel önlemler, ilaç tedavisinden önce gelmelidir. Ancak kalp yetersizliği vakalarının büyük bölümündeki arka planda yer alan patoloji, hipertansiyon veya koroner kalp hastalığı olduğundan bu primer rahatsızlıkların etkili bir şekilde tedavisini de düşünmek gerekir. Şiddetli kalp yetersizliği olan hastalar fizik aktivitelerini gittikçe azaltmalı, evre IV vakalar mutlak yatak istirahatine alınmalıdır. Solunum egzersizleri, ileri derecede yardımcı olabilir.

Eğer gerekiyorsa hastadan, zayıflaması da istenir. Kalp yetersizliğinde vücuttaki sodyum düzeylerinin yüksekliği söz konusu olduğundan, diyetle alınan tuz miktarı da azaltılmalıdır. Her gün alınan sıvı miktarının 1.5 litreyi aşmaması gerekir.

<!–
–>