Kalp Sesleri, Kalbin Sesi
Kalbi Dinleme Alanları
Klasik semiyoloji kitablarında kalbi dinlemek için 5 ana dinleme odağından bahsedilir. Bu odaklar şunlardır;
Mitral odağı: Kalb apexi
Aort odağı: Sağ ikinci interkostal aralığın stemuma birleştiği nokta Pulmoner odak: Sol 2.interkostal aralığın stemuma birleştiği nokta Trikuspid odağı: Sternum sağ alt ucu
Mezokardiak odak: Sol dördüncü interkostal aralığın sternuma birleştiği nokta.
Fonokardiyografi ile insan kalbinden 4 ayrı ses kaydedilir. Sistolün başında ve sonunda duyulan sesler [birinci ve ikinci sesler] sistolik sesler, di-astolün ortası ve sonunda duyulan sesler (üçüncü ve dördüncü sesler) diastolik sesler olarak adlandırılırlar. Birinci ve ikinci seslerin kolayca duyulmasına karşılık üçüncü ve dördüncü seslerin normal erişkinde duyulması nadirdir.
Kalp Ses
1. Ses; En iyi apekste duyulur.
a. Mitral kapağın pozisyonu
* Kapak kapanması için ventrikül hızla ve süratle dolmalıdır. P-R aralığı kısalmışsa 1. ses kuvvetlenir.
* Diastol süresi kısalmışsa (taşikardi)
* Şant var ve atriumdan ventriküle fazla kan geçiyorsa diastol sonunda kapaklar hala açıktır. (ASD’de 1. sesin triküspit kompanenti serttir)
* Mitral stenozda diastol sonunda kapak hala açık olduğundan ses kuvvetlidir. Ancak ileri derecede fibrozis ve kalsifikasyon varsa 1. ses şiddetli değildir.
b. Ventrikül kontraksiyonunun arttığı durumlar
* Sempatik uyarı
* Hipertiroidi
* Anemi
* Taşikardi
Kalp Atış Sesi
Sesin Hafiflediği Durumlar
a) Kapak erken kapanırsa
b) Myokard kontraksiyonu bozuksa
*Mİ
* Anjina pektoris *Şok
* Kardiomyopati
c) P-R uzamışsa
d) Aort yetmezliği, bazen aort stenozunda
Sesin Çiftleştiği Durumlar
a. Sağ dal bloğu
b. WPW Sendromu
Amfizemde göğüs deformitelerinde perikardial effüzyonda pacemaker varsa tüm sesler hafifler. Apekste 1. ses 2. sesten, kalp kaidesinde 2. ses 1. sesten şiddetlidir.
Taşikardi yoksa kontraksiyonun 1/3’ü sistol, 2/3’ü diastoldür.
2. Ses; kapak kapanması ile ya da atılam kanın geri çarpması ile oluşur. Önce A2 (aortik kompanent) sonra P2 duyulur, (pulmoner kompanent) . inspirasyonda sağ ventrikül ejeksiyonu uzar, A2-P2 uzar. Ve çift ses alınır; buna fizyolojik çiftleşme denir. Ekspirasyonda sağ ventrikül ejeksiyonu kısalır,
A2-P2 kısalır, tek ses alınır. 2. ses eksipirasyonda 0. 03-0. 04 saniye açıklık kalırsa geniş çiftleşme denir. Bu ya ventriküllerden birinin geç elektriksel uyarımından oluşur ya da WPW sendromlarının bir kısmında ya da sol ventrikül pace-makerlarında olur. Sağ ventrikülün pulmoner artere attığı volum artarsa A2-P2 arası açılır (ASD) yine ASD’de sabit çiftleşme olur. VSD, mitral yetmezliğinde geniş çiftleşme olabilir. Çünkü sol ventrikül kapanışı daha erken olur.
Paradoks Çiftleşme Önce P2 sonra A2 oluşur. Ekspiriumda çift, inspriumda tek ses duyulur. Sol dal bloğu, ileri derecedeki aort stenozu, myokardiopatiler, Mi, PDA’larda bazen görülebilir.
P2 hafiflemişse pulmoner stenoz, sertleşmişse pulmoner hipertansiyon düşünülebilir. A2 hafiflemişse kalsifiye aort stenozu sertleşmişse sistemik hipertansiyon düşünülebilir. 2. ses hem ekspirasyonda hem de ınspirasyonda tek ise ileri aort stenous (kalsifiye) , ileri Fallot tetralojisi, Eisenmenger sendromu, trunkus arteriosus düşünülür. A2-P2 çiftleşmesi apekste duyuluyorsa ya pulmoner hipertansiyon ya da sağ ventrikül dilatasyonu vardır. Kardiyoloji Hastalıkları
Ejeksiyon Sesi 1. sesten 60-100 msn. sonra duyulan, kanın aorta pulmoner artere atımı sırasında oluşan sestir. Ya darlıktan oluşur, ya da poststenotik dilatasyona aittir.
Aortik ejeksiyon sesi en iyi kalp kaidesinde duyulur. Apekse yayılabilir, solunumla değişmez. Pulmoner ejeksiyon sesi en iyi pulmoner odakta duyulur.
Mid Sistolik Klik: Mitral valv prolapsusunda apekste duyulan sestir. Sol ventrikül sistol yapınca mitral kapak prolabe olur. Ve kapak gerilir.
Diastolik Ses: A2’den 50-120 msn. sonra mitral açılma sesi duyulur (Opening Snap) . Kapak ya da kordonda fibrotik değişiklikler varsa kapak gerilmesi ile titreşim oluşur. Opening Snap en iyi apekste duyulur, pulmoner odağa yayılır, solunumla değişmez ve kapakta kireç varsa duyulmaz. Opening Snap relatif darlıklarda da duyulur.
3. Ses 35 yaşına kadar normalde de duyulur. Diastolde hızlı doluşta kan hızla ventriküle akarken ventrikül aşağıya uzar, esneklik sınırına gelince genişleme durur ventrikül duvarı.ve içindeki kan ve aşağıya çekilen mitral kapak çekilmesiyle duyulur. (2. sesten 100-180 msn. sonra) . 3. ses gençlerde duyulunce solunum ve pozisyonla değişiklik gösterir. Patolojik 3. seste bu değişiklik olmaz. Patolojik 3. ses myokart bozukluğu ile olur ve kalp yetmezliği kliniği ile beraberdir. Myokart yetmezliği olmadan da 3. ses duyulabilir. Anemi, hipertiroidi, beriberi, mitral yetmezliği, VSD, aort yetmezliği, PDA’da volum artışına bağlı olarak gerilme sonucu oluşur. 3. ses sağ tarafa aitse inspirasyonda şiddetlenir (kor pulmonalenin 3. sesi) .
4. Ses: Genelde ventikül esnekliğinin azaldığı durumlarda oluşur.
Hipertansiyon, Mi, myokardiopati, anjina pektoris, papiller adele rüptürü sonucu akut mitral yetmezliğinde duyulabilir. Sonradan oluşan 4. ses göğüs ağrısıyla beraberse koroner arter hastalğını gösterebilir.
