Memorial Hastanesi Klinik Laboratuvarlar Bölümü’nden Biyokimya Uzmanı Dr. Nilgün Tekkeşin, kalp hastalıklarında önemli bir risk faktörü olarak görülen Hemosistein ile ilgili bilgi verdi.
İlk olarak 1969’ da Dr. Kilmer S. McCully’ in bildirdiği ve homosistinüri (kanda homosistein düzeyinin aşırı artması) olarak tanımlanan genetik bir bozukluğa sahip bir bebeğin erken yaşta ölmesi üzerine incelemeler yapılmış ve bu hastanın damarlarında ileri derecede damar sertliği geliştiği tespit edilmiştir.1990’lara kadar maalesef bu aminoaistin kalp hastalığı ve inme üzerindeki etkisi üzerinde çok durulmamıştır.
Homosistein, birçok biçimde kan damarlarına hasar verir. Kan damarlarının iç yüzeyini döşeyen hücrelere zarar verdiği gibi damarların kalınlaşmasına da neden olmaktadır. Ayrıca kanın pıhtılaşma mekanizmalarına da etkiyerek kanın damar içi pıhtılaşmasına dayalı kalp krizi ya da inme riskini artırmaktadır.
Et Tüketimini Azaltmak ve Folik Asit İçeren Gıda Alımı Önemli
Uzun sağlıklı bir yaşamın anahtarlarından biri homosistein düzeyini düşük tutmaktır. Bu, daha az et tüketerek ve folik asit, B6 ve B12 gibi B vitamini türevlerini içeren besinlerin ( Yapraklı yeşil sebzeler ve mercimek gibi hububatlar) günlük beslenmeye dahil edilmesi ile mümkündür. B vitamini, homosisteini tüketen ve kan içersinde seviyesinin düşmesine neden olan enzimlerin etkinliği için gerekmektedir.
Bu vitaminlerin düşük olması vücudun daha fazla homosisteini parçalayıp dolaşıma vermesine neden olur ve artık tehlikeli bir birikim başlar. Ancak bu gibi gıdaların alınımı ile düşürülen homosistein düzeyi ile kalp hastalığının riskinin kısmen önlenebildiği söylenebilir. Beraberinde düzenli egzersizlerle aşırı kilolardan kurtulmak, diabeti ve yüksek tansiyonu kontrol etmek, kötü kolesterol olarak da bilinen LDL düzeyini düşürebilmek ve sigara kullanımını sonlandırmak temeldir.
Basit Bir Kan Testi İle Kalp ve Damar Hastalıklarının Önüne Geçebilirsiniz
Kimler kan homosistein düzeyini ölçtürmelidir sorusuna net bir öneri yok. Yükselen homosistein düzeyi karşısında tedavi amacıyla alınacak folik asit ve diğer B vitaminlerinin normal dozu ne olmalı konusunda da netleşmiş bir değer bilinmiyor.
Bu nedenle kan homosistein düzeyinin bilinmesindeki gerekliliği doktorunuzla paylaşmak en doğrusudur. Homosistein seviyesinin ölçümü özelikle aile geçmişinde kardiovasküler hastalıklar bulunan ancak sigara kullanımı, yüksek kolestrol ve kan basıncı gibi kalp ve damar hastalıkları için ana riskleri bulundurmayan kişilerde oldukça önemlidir.
Homosistein’in basit bir kan testi ile günün herhangi bir anında ölçülmesi mümkündür. Ayrıca homosistein ölçümü için her hangi bir hazırlık yapılması da gerekmemektedir. Uygun takip ve beslenme ile kalp ve damar sistemimize zarar vermesi mümkün homosistein’in bedenden güvenle uzaklaştırılması yoluyla inme ve kalp krizi gibi ölümle sonuçlanabilen hastalıkların önüne geçilmesi mümkündür. Bedenimizin sesine ve günlük ihtiyaçlarına doğru yaklaşım benimsenmesi gereken olumlu bir davranış biçimidir.
Kaynak: Hastane.com.tr