Kalp damarlarının isimleri ve görevleri

Kalp veya yürek kırmızı kastan oluşan, temel görevi kanı diğer organlara pompalamak olan bir organımızdır.  Metabolizma faaliyetlerinin sürdürülmesi için vücut ısısının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin korunması, hormonlar ve enzimlerin vücudun gerekli bölgelerine taşınması gibi işlemler kalp ve damarlardan oluşan dolaşım sistemi tarafından yapılmaktadır.

Kalbin Bölümleri

Kalp bu sistem içerisinde bir motor görevi yapar. Kalp insanda dakikada 60-80 vuruş arasında değişen bir hızla, günde 9000 litre kanı vücuda pompalar. Kalp çeşitli bölümlerden ve damarlardan oluşmuştur. Memelilerin kalbinde 4 odacık ve 4 kapakçıktan oluşur. (Sağ atrium (Sağ Kulakçık), Sol atrium (Sol Kulakçık), Sağ Ventrikül (Sağ Karıncık), Sol Ventrikül (Sol Karıncık) Kalpte iki adet atrioventriküler kapak, iki adet de büyük damar kapakları (Semilunar kapak) olmak üzere 4 adet kapakçık bulunmaktadır.

Kalbin Damarları Nedir?

Tüm organlar gibi kalpte hücrelerden oluşmaktadır. Kalbi oluşturan hücrelerin de oksijene yani beslenmeye ihtiyacı bulunmaktadır. Kalbin dört odacığı da kanla dolu olduğu halde, kendi içindeki kanla değil Aort damarından ayrılan sağ ve sol kalp atardamarlarından beslenir. Vücuttaki en büyük damar, kanın kendisi aracılığıyla tüm vücuda doğru pompalandığı aort atardamarıdır. Kalbi besleyen bu damarlara Koroner arterler (Arteria coronaria) denir. Bunlardan sağda olanına sağ koroner arter (Arteria coronaria dextra), solda olanına ise sol koroner arter (Arteria coronaria sinistra) denir. Başlangıçta iki ana dal halinde olan bu arterler daha sonra kollara ve dallara ayrılarak tüm kalbi besler. Temel kan damarı tipleri atardamarlar (arter) ve toplardamarlardır (ven). Atardamarlar kanı kalpten alıp vücudun farklı bölümlerine taşırken, toplardamarlar vücudun farklı bölümlerinden kanı kalbe taşırlar.Bununla birlikte iki istisna bulunur: pulmoner arter kirli kan, pulmoner ven ise temiz kan taşır.

Kalbin venöz kanı; vena cordis magna, vena cordis media ve vena cordis parva adı verilen venler tarafından toplanır. Venler topladıkları venöz kanla birlikte sinus coronariusa açılır. Bu ven’de atrium dexter’e açılır. Aşağıdaki şemadan kalbin içerisindeki bu damarları görebilirsiniz. 

• Kan vücutta oksijeni ve besin öğeleri kullanıldıktan sonra vena cava adı verilen 2 adet ana toplardamar ile sağ kulakçığa gelir.
• Sağ kulakçıktan kan, yerçekimi ve kulakçık kasılması ile aradaki kapak olan triküsbit kapaktan (3 yaprakçıklı kapak) geçerek sağ karıncığa girer.
• Sağ karıncık kanı pulmoner atardamarı yoluyla akciğerlere pompalar.
• Sol bölüme kan akciğerlerden, oksijenden zenginleştirilmiş olarak gelir.
• Sol kulakçığa gelen bu kan, yerçekiminin de etkisi ve sol kulakçığın kasılması yardımı ile sonraki kapak olan mitral kapakçık adı verilen 2 yaprakçıklı bir kapaktan, sol karıncığa akar.
• Sol karıncıktan temiz kan, güçlü kasların kasılması etkisi ile aort atardamarı denilen ana atardamar vasıtasıyla vücudun çeşitli organlarına yollanır.