Kalitimin Kromozom Teorisi

Kalıtımın Kromozom Teorisi

MENDEL, kalıtım faktörlerinin doğası hakkında birşey bilmiyordu. Hücre ile ilgili yürütülen çalışmalar da gelişmiş sayılmazdı. Ancak HERTWIG adındaki bir biyolog 1875 yılında deniz yıldızı yumurtalarında döllenme olaylarını gözlemişti. HERTWIG sperm ve yumurta hücrelerinin çekirdeklerinin kaynaşmasından kalıtım faktörlerinin hücre çekirdeğinde olabileceği sonucunu çıkarmıştı. FLEMMING 1882 yılında SEMENDER larvalarında, çekirdek ipliklerinin ayrılmasını gözlemiş ve böylece her iki kromatidi ve onların arasındaki uzunlamasına yarığı görmüştü. ROUX ve WEISMANN 1883 yılında ilk defa, kromozomların kalıtım faktörlerinin taşıyıcısı olabileceğini tahmin etmişti. VAN BENEDEN 1884 yılında Ascaris’in sperm hücrelerinin basit kromozom seti içerdiğini gözlemişti. Bu gerçek, iki yıl sonra BOVERI tarafından, eşey hücrelerinin mayoz bölünme ile oluşturulduğu bulunarak doğrulandı. Nihayet HERTWIG 1890 yılında mayoz bölünmenin bütün safhalarını açıkladı. Hücrenin mikroskopla incelenmesinden elde edilen bu bilgiler, çaprazlama deneylerinde elde edilen sonuçların itirazsız olarak kabulüne yol açmıştı. Böylece CORRENS, BOWERI ve SUTTON 1904 yılında KALITIMIN KROMOZOM TEORİSİNİ açıkladılar. Bu teori kromozomların, genleri taşıyan yerler olduğunu ifade ediyordu. Kalıtım deneyleri ve hücre araştırma sonuçları arasında bir uyum vardır. Aşağıdaki örnek bu uygunluğu açıkça ortaya koymaktadır. MENDEL kalıtım denemelerinde, dihibrit kalıtımda yeşil/buruşuk bir tohumu, sarı/düz bir bezelye ırkı tohumu ile çaprazladı. İkinci oğul dölde, yeşil/buruşuk ve sarı/düz tohumların yanında, diğerleri de ortaya çıkmıştı. Atasal kuşağın özellikleri birbirinden bağımsız olarak tekrar kalıtlanmıştı; yani genler serbestçe kombine edilmişlerdi. Bu durum MENDEL’in 3. Kalıtım Yasası, BAĞIMSIZLIK YASASI olarak da tanınmaktadır.

Buna uygun olarak WEISMANN, kromozomların mayoz bölünmede, çeşitli şekillerde dağılabileceklerini ve eşey hücrelerinde değişik kombinasyonlarda ortaya çıkacaklarını anlamıştı. Bu araştırıcı, bir ailenin çocuklarının farklı oluşunu, bu şekilde farklı kromozom kombinasyonlarına bağlıyordu.