Meslek seçmek çok önemli bir karardır. Bazıları daha ilkokuldan kararını verir ve hayat gerçekten o doğrultuda ilerler. Bazıları plan yapar ama üniversite sınavı buna izin vermez. Bazıları isteyerek seçtiği mesleği sonradan sevmez bambaşka işler yapar. Seçtiğiniz meslek bazen sağlığınız için de belirleyici bir faktör olur. Bedenimizin sağlığı ve hayatta kalabilmemiz için enerjiye ihtiyaç duyarız. Enerji biterse makine çalışmaz. Bu sebeple besinler yani enerji kaynaklarımızın seçimi yaşam kalitemizi de belirler. Sağlık ve beslenme ilişkisine baktığımızda genetik faktörleri göz ardı etmek mümkün değil ancak genetik faktör kadar önemli olan diğer konu çevresel faktörlerdir.
Yaşam biçimi, etrafınızdakilerin alışkanlıkları, dış uyaranlar ve zorunlu yapılması gerekenler beslenmemizi etkiler. Hayatta kalma mücadelesi içinde enerji kadar önemli diğer birim ”para”. Hayatınızı devam ettirmek için para da kazanmak durumundayız. Hal böyle olunca para kazanmak için yaptığınız bazı işler sağlınızı çok yakından etkileyebiliyor.
Bazı meslekler ve sağlık riskleri
Sürekli oturmak zorunda olanlar (banka memuru gibi )
Kabızlık, dolaşım problemi, sırt ve bel ağrısı, hareketsizliğe bağlı şişmanlık, ara öğün atlama.
Çok sık seyahat edenler (uluslararası ticaret işi olanlar gibi)
Düzensiz öğün alışkanlığı, egzersize zaman ayıramama, dengeli beslenme güçlüğü, saat farkı kaynaklı öğün düzensizliği, su tüketiminde eksiklik, sindirim sistemi problemleri.
Uzun toplantılara katılmak zorunda olanlar (yöneticiler gibi)
Aşırı çay kahve tüketimi, yetersiz su içme, toplantılardaki yağlı ve şekerli kurabiye tüketiminde artış, öğün atlama.
Uzun süre ayakta durması gerekenler (eğitimciler, kuaförler gibi)
Sırt ve bel ağrıları, dolaşım bozukluğu , ara ve ana öğün atlama, yetersiz su tüketimi, tek öğünde çok fazla yemek yeme.
İşini yürüyerek yapmak durumunda olanlar (tıbbi satış mümessilleri gibi)
Öğün saatlerinde dengesizlik, sürekli dışarıda hazır yemekler yenilmesi, karbonhidrat ve yaÇ içeriği yüksek lif içeriği düşük beslenme, tuvalet problemi sebebiyle az su içme.
Sürekli aynı pozisyonda oturanlar (santral görevlisi gibi)
Sırt ve bel ağrıları, sindirim ve dolaşım sistemi bozuklukları, hareketsizlik sebebiyle kilo alımında artış.
Ağır işte çalışanlar (taşıma ve lojistik elemanları gibi)
Kalori ve protein dengesizliği, eksik besin alımı, vitamin ve mineral yetersizliği, iskelet ve kas yapısını koruyucu kıyafet ve beden egzersizleri konusunda eğitim eksikliği.
Gün içinde hep sokakta olanlar (taksi şoförü, kurye görevlisi gibi)
Öğün saatlerinde dengesizlik, sürekli dışarıda hazır ve aynı tür yemekler yenilmesi, karbonhidrat ve yaÇ içeriği yüksek lif içeriği düşük beslenme, tuvalet problemi sebebiyle az su içme.
Uykusuz ve düzensiz yaşayanlar (cerrahlar, akademisyenler, araştırmacılar gibi)
Düzensiz öğün alışkanlığı, egzersize zaman ayıramama, dengeli beslenme güçlüğü, geç saatte yemek yeme ve şeker içeriği yüksek atıştırmalar, su tüketiminde eksiklik, sindirim sistemi problemleri, uykusuzluk
Ev hanımları (bana göre en ağır mesleklerden biri)
Akşam ailece yemeğe hazırlanma sebebiyle öğün atlama, öğle öğününü geçip akşam üzeri aşırı yağlı ve şekerli besinler tüketmek, ev işlerindeki yorgunluğu egzersiz gibi düşünerek ihtiyacından fazla yemek yemek, çocuklardan artan yemekleri tüketmek.
Çalışanlar için pratik öneriler
Kabızlık problemi: Lifli besin ve su tüketimi artırılmalı mümkünse hareketli bir yaşam şekli tercih edilmelidir. Diyetin lif oranını artırmak için özellikle rafine edilmemiş, tam buğday, tam çavdar ve kepekli ürünler ile sebze, kabuğu ile yenebilen meyve ve kuru baklagillere yer verilmelidir.
Aşırı çay kahve tüketimi: Çay ve kahve, bileşimindeki antioksidan maddeler sebebiyle sağlığımız için önemlidir. Ancak ölçülü miktarın dışına çıkıldığı zaman ve bu durum su tüketimini engeller hale geldiğinde sağlık için tehlike çanları çalar. Özellikle çay kahve şekerli tüketiliyorsa durum daha da ciddidir. Bir küp şeker yaklaşık 20 kalori içerir. Her gün 100 kalori fazlalık ayda 3000 kalori eder. Bu yıllık olarak vücut ağırlığınızda yaklaşık 5 kilo artışa sebep olur. Yeterli su içtiğinizi anlamak için idrar renginizi kontrol edin. Açık sarı, renksiz olması normaldir.
Toplantılarda ikram edilen kurabiyeler: Bunlar yerine yağsız kraker, çeyrek simit, kuru kayısı, ceviz, peynirli kepekli sandviçler, çiÇ sebzeler ve bitki çayları, su daha iyi seçimlerdir.
Öğün atlama: Metabolizmayı hızlandırmak için az ve sık yemek zorundasınız başka şeylerden mucize beklemeyin. 2 – 3 saatte bir yanınızda taşıyabileceğiniz besinler atıştırın. Yağsız kraker ile ayran, kuru kayısı ile içine önceden yerleştirdiğiniz ceviz veya badem, 1 meyve, 1 avuç leblebi, yarım simit ile peynir, yağsız tost ve ayran her yerde bulabileceğiniz ve taşıyacağınız pratik besinler. Öğün atlamanız gece daha fazla acıkmanıza ve bir sonraki öğünde ihtiyacınızdan fazla yemenize sebep olur.
Hareketsizlik: Mümkün olduğunca esneme hareketleri yapın ve doğru oturuş pozisyonunu öğrenin. Dolaşım probleminiz için akşamları ayaklarınızı yükseğe kaldırmak veya doğru masaj uygulamaları da çözüm olabilir. Cep telefonuyla konuşurken hareket edin. Sürekli bacak bacak üstüne atmayın. Merdiven kullanın. Arkadaşınıza telefon etmek yerine ofis yakın ise yürüyün. Egzersiz sırasında mutluluk hormonu olan endorfin salınımının olumlu etkilerini de unutmayın.