İlaçla alınan kortizon vücuttan nasıl atılır?

Kortizon vücudumuzda böbrek üstü bezinden salgılanan bir hormondur. Kortizonun görevi kan şekeri sentezini ve proteinlerin yapı taşlarına parçalanmasını sağlamak ve hızlandırmaktır. Ayrıca tıbbi tedavilerde oldukça sık kullanılan ilaçlar kortizon içerirler. Çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan kortizonun ciddi yan etkileri vardır. Bu ilaçlar fayda- zarar dengesi kurularak hastaya önerilir. Bu yüzden hastalarına kortizonlu ilaçlar veren doktorlar, hastanın beslenme biçiminde nelere dikkat etmesi gerektiğini özellikle belirtirler. Kortizon kullanırken beslenmeye dikkat edenler ilacın yan etkilerinden daha az etkilenirler.

Kortizon ilaçları yüksek dozda ve uzun bir süre kullanıldığında omuzlar ve karında yağ toplanması, vücutta su ve tuz tutulumuna bağlı ödem ve tansiyon yükselmesi, kemik erimesi, kaslarda erime gibi problemler gibi ciddi yan etkilere neden olabilir. En yaygı görülen etkileri yüzde şişme ve yuvarlaklaşma, sırtta yağ birikimi olabilir. Kan şekerinin kullanılmasını sağlayan hormon olan insülinin etkilerine ters etki yaparak kan şekerinin yükselmesine neden olmaktadır. Gebelerde kortizon kullanımı gebelik şeker hastalığının ortaya çıkma riskini artırır.

Kortizon kullananlarda görülen vücutta su ve tuz tutulumundan kaynaklanan ödem ve yüksek tansiyon en yaygın an etkilerdir. Bu durum özellikle böbrek, kalp yetmezliği ve hipertansiyon hastalarında ciddi sorunlar yaratabilir.

Kortizon kullanırken nasıl beslenmeli?

Kortizon içeren ilaçların ciddi yan etkileri var. Bu yüzden kortizon kullanırken beslenme biçimine dikkat etmek gerekiyor

Tuz tüketimine dikkat

Kortizon kullananların tuz tüketimini azaltması gerekmektedir. Çünkü kortizon böbreklerden tuzun (sodyumun) geri emilimini artırır. Bu durumda tansiyonun yükselmesine neden olmaktadır. Kortizonun böbrek üzerinde tuz tutma etkisi dışında bir de potasyum atma etkisi vardır. Potasyum kaybı kasların gücünü yitirmesine neden olmaktadır. Ayrıca birçok hormonun salgılanma fonksiyonlarında ve kalbin kasılma işlevinde de olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu nedenle tuzu azaltırken, potasyum bakımından zengin beslenmeye, sebze-meyve tüketimini artırmaya dikkat edilmelidir. Tatlılardan ve yağlı besinlerden ise kaçınılmalıdır.

Bol kalsiyum almalı

Kortizon tedavisi uzun süren hastalarda kemik yıkımı hızlanır. Kortizon kalsiyumun bağırsaktan emilimini azaltarak osteoporoza neden olur. Bu nedenle bu kişilerin düzenli biçimde kemik mineral yoğunluğu ölçümü yaptırmaları ve kalsiyum açısından zengin olan süt, yoğurt, peynir (tuzsuz), yeşil yapraklı sebzeler, soya fasulyesi, kurubaklagiller, fındık ve küçük balıkları listelerine eklemeleri gerekmektedir.

Tatlılardan kaçının

Kortizon iştahı çok açtığından karbonhidrat içeren besinlere olan istek artar. Bunun nedeni vücudumuzdaki karbonhidrat (şeker) metabolizmasının bozulmasıdır. Kortizon kan şekerinin yükselmesine neden olduğundan iştahın artarak kilo almaya davetiye çıkarır.

Sodyum içeren besinlerden kaçının

Kortizon kullananlar hazır gıdalardan kaçınmalı, evde katkısız gıdalarla hazırladığımız yemekleri tüketmelidir. Tüm konserveler, midye, karides, havyar gibi deniz ürünleri, şarküteri ürünleri, domuz eti, sakatatlar, kereviz, rokfor, kaşar, otlu peynir vb. tuzlu peynirler, süt tozu, tuzlu veya peynirli krakerler, patlamış mısır ve gevrekler, böreklik yufka, kahvaltılık tuzlu margarinler, salata sosları, kabartma tozu, hazır çorbalar, ketçap ve turşu sodyum içeriği çok yüksek besinlerdir. Bu besinleri kortizon kullanırken tüketmeyin.