İdeal kilo yerine ‘gerçekçi’ kilo

Artık bu düşünceyi bırakın. Bilimsel verilerin büyük kısmı, önemli bir konuda fikir birliğine sahip ki o da şu; “En iddiasız miktarda kilo kaybı bile sağlık açısından büyük yarar sağlayabilir.” Yüksek tansiyon, diyabet, yüksek kolesterol, uyku bozuklukları ve birçok tıbbi sorun, en iddiasız kilo kaybı ile bile düzelme göstermiştir.

Hemen herkes, kendini daha iyi hissettiği ve sağlık risklerini azalttığı zaman sağlıklı bir kiloya ulaşabilir. İdeal kilo nasıl hesaplanmalı? Benimle tanışan pek çok kişi yaklaşık 10 – 15 dakikalık sohbet sonrası boy uzunluğunu söyleyip ideal kilosunu hesaplamamı rica ediyor. Keşke ideal kiloyu hesaplamak tek bir cümle ve 1 – 2 dakika ile mümkün olsa, ama öyle değil. Gerçekten üzerinde düşünülmesi gereken çok önemli bir konu.

Ben ideal kilo yerine ‘gerçekçi kilo’ kavramını kullanmayı tercih ediyorum. Çünkü yıllar geçse de boy uzunluğunuz değişmiyor. Ama yaşla birlikte kas kütlesi kaybı, metabolik hızda azalma ve bazı sağlık problemleri, boy – kilo tablolarını çok anlamsız kılıyor. İdeal kiloyu hesaplarken dikkatle değerlendirilmesi gereken önemli kriterler var. Tüm bunları sorgulamadan, sadece boy uzunluğuna bakıp ideal kilo belirlemek doğru olmaz.

Yaş ve boy uzunluğu:

Gerçekçi kiloyu belirlemede başlangıç noktasıdır, ama yeterli değildir. Aşağıdaki tüm kriterlerin detaylı incelenmesi, fikir birliğine varılması önemlidir. Vücut kas, yağ ve su miktarı: Vücut yağ analizi yapılarak vücuttaki yağ ve yağsız doku miktarı ölçülmelidir. Boy uzunluğu aynı olsa da kişilerin kemik yapısı daha geniş veya kas kütlesi daha fazla olabilir. Bu durumda aynı boyda olmalarına rağmen kişilerin farklı kiloları hedeflemeleri gerekecektir.

Son beş yıldaki en düşük ve en yüksek vücut
ağırlığı:

35 yaşında birinin 30 yaşındaki kilosunu hedeflemesi doğru değildir mutlaka içinde bulunulan yaş ve son beş yıl birlikte değerlendirilmelidir. Çünkü sadece kilo odaklı olup çok sıkı rejimler yapmak bazı yaşlar için bağışıklık sistemini zayıflatıp başka hastalıklara davetiye çıkaracağından tehlikeli olabilir. Genetik yapı ve aile öyküsü: Özellikle gençlerde aile öyküsü, doğum ağırlığından itibaren genetik kilo yapısı iyi değerlendirilerek kilo hedefi belirlenmelidir.

Bel çevresi: İdeal kiloyu belirlemede önemli bir kriterdir ve kesinlikle takip edilmelidir. Boyunuza göre kilonuz normal bile olsa bu bölgede yağlanma varsa metabolik obez olarak değerlendirme yapılıp tedbir alınmalıdır.

Sağlık durumu: Tiroid veya insülin metabolizmasında problem olan veya antidepresan ilaç kullanan bir birey için de kilo hedefi diğer bireylere göre farklılık gösterir. Daha önce yapılan diyetler: Daha önce uzun süre çok düşük kalorili diyet yapanların metabolizmaları, geriye dönüşü mümkün olmayan yaralar alabiliyor. Bu durumda 5 kilo fazlası bile olsa kişi bunu vermekte aylarca uğraşabiliyor. Bu nedenle gerçekçi kiloyu belirlemeden önce karşıdaki kişiyi çok iyi dinlemek ve değerlendirmek gerekiyor.

Aktivite düzeyi: Çok düşük bir kilo ve yağ oranını hedefleyen kişilerin mutlaka bunun bedelini egzersizle ödemesi gerekiyor. Aksi takdirde hedeflenen kilo gerçekçi olmuyor. Ömür boyuyapılabilecek uygun egzersiz tipi, süresi ve sıklığını ayarlama konusunda kesinlikle dürüst olunmalı.