Hipovolemik Şok Nedir
En yaygın olarak ortaya çıkan şok tipidir. Kan ve sıvı kaybına bağlı yetersiz intravasküler volüm ile karakterizedir. Venöz dönüşün azalması sonucu stroke volüm (atım hacmi), kardiyak output (kalp debisi) azalır. Volüm kaybı devam ederse kan basıncı düşer ve yaşamsal organlarda doku perfüzyonu yetersiz olmaya başlar. Kayıp tam kan kaybı olabildiği gibi, plazma veya diğer vücut sıvıları da olabilir. Ancak tam kan kaybı hipovolemik şokun en yaygın nedenidir. Hipovolemik şok erken saptanır ve tedavi erken başlatılırsa, hayatta kalma şansı yüksektir. Dekom-pansasyon ve anlamlı hipotansiyon gelişirse, mortalite oranı ciddi olarak yükselir.
Hipovolemik Şok Değerlendirme
Hipovolemik şoktaki hastanın değerlendirilmesinde yer alan başlıca veriler şunlardır.
Öykü: Hipovolemiye neden olabilecek; yaralanmanın zamanı, şiddeti, hematemez, hematüri, hemoptizi, vajinal kanama, burun kanaması, cerrahi insizyon, açık yaralar gibi dış kanamalar, ağrı, ortostatik baş dönmesi, yorgunluk, genel bitkinlik, hücresel de-hidratasyonda sekonder olarak oluşan susama, uzun süreli bulantı, kusma ve diyare, poliüri, aşırı terleme, fıstül veya ostomiden kayıp, yanıklar ve yaygın dermatitler gibi doku harabiyeti ile hamilelik olup olmadığı araştırılır.
Özgeçmişi: Önemli tıbbi hastalık ve cerrahi girişimlerin varlığı şok tipinin belirlenmesine yardım edebilir. Kronik bir hastalığın varlığında şoka karşı beklenen fizyolojik yanıt veya hastanın tedaviye yanıtı değişebilir. Sorgulanması gereken durumlar; diyabe-tes mellitus, diyabetes insipitus, hipopitüitarizm, addison hastalığı, özofagus varisleri, pankreatit, peptik ülser, aort anevrizması, yakın zamanda cerrahi girişim, plesanta previa, postpartum kanama, ablasyo plesanta, abortus, ektopik gebelik obstetrik durumlar ve hemotolojik hastalıklardır.
Kullanılan İlaçlar: Sorgulanması gereken ilaçlar; diüretikler, kardiyak ilaçlar, antikoagulanlar, aspirin, steroidlerdir. Bu ilaçlardan bir veya daha fazlasının kullanımı, şok tipinin saptanmasını, şoka karşı değişen fizyolojik yanıtların tahmin edilmesini ve tedaviye karşı hastanın yanıtındaki olası anormalliklerin anlaşılmasını zorlaştırabilir. Ayrıca hipovolomik şok için standart tedavinin değiştirilmesini de gerektirebilir.
Hipovolemik Şok Alerjiler (ilaç, besin, çevresel): Son öğünün zamanı aspi-rasyon olasılığı açısından önemlidir
Alkol ve bağımlılık yapıcı ilaçların kullanılması