Hemoroid nedenleri ve bilği

Hemoroidler Hakkında

Giriş Halk arasında basur olarak da bilinen hemoroidler, makat kanalındaki varistir. Burada, mukoza zarının iç astarının hemen altında, makat kanalının rektumla birleştiği yerin hemen üstüne kadar, deri seviyesinden 2-3 cm yukarı uzanan büyük bir toplardamar ağı bulunur. Bu ağdaki toplardamarlar kanla şiştiğinde hemoroid oluşur. Damar şişmesi ağın makat kanalının hemen üstündeki kısmını etkilediğinde, burası kas halkası (sfinkter) ile daha az desteklendiğinden, iç hemoroid oluşur. Eğer kanalın (derinin hemen altındaki) alt kısmı etkilenirse, dış hemoroid oluşur. Bazı kişilerde her ikisi de bulunur. Hemoroid yaygın bir problem olup, insanların %50’sini yaşamlarının bir aşamasında etkiler. Rahatsız ve mahcup edici olmakla birlikte, normalde ciddi bir hastalık değildir. Semptomlar Hemoroidin yaygın semptomları şunlardır:

• Makat etrafında kaşıntı

• Dışkı yaptıktan sonra tuvalet kağıdında kan izi (açık kırmızı).

• Dışkı sırasında ya da hemen sonra ağrı ya da rahatsızlık

• Makat etrafında görünen şiş

• Bağırsakların tamamen boşaltılmadığı hissi Bazen, makat kanalındaki hemoroidler makatın dışına sarkar.

Bunlara prolabe hemoroidler denir. Başlangıçta hemoroid kendi kendine tekrar içeri girebilir. Ancak sonra, parmağınızla kendiniz içeri itmeniz gerekebilir. Sarkan hemoroidler deri tahrişine ve rahatsızlığa yol açabilir. Ayrıca, tahriş olan mukoza zarından genellikle salgı görülür. Hemoroid iltihaplanabilir ve şişebilir. Ancak, makat yarılması (anal fisür) ile bağlantılı olmadığı takdirde çok fazla ağrı vermesi nadirdir. Hemoroid çok ağrı ve rahatsızlık veriyorsa doktorunuzla görüşmelisiniz.

Nedenleri

Hemoroidlerin kabızlık nedeniyle oluştuğu düşünülmektedir. Eğer belirli bir süre boyuca kabızlık çekerseniz ve çoğu kez sert olan dışkıyı çıkartmak için zorlanırsanız, makat kanalının duvarı zedelenebilir. Eğer bu durum sık sık tekrarlanırsa, toplardamarlar desteklerini ve korumalarını kaybederler. Bazı insanların toplardamarlarının bu tür rahatsızlığa özellikle eğilimli olduğu düşünülmektedir. Bu muhtemelen rastgele anatomik değişkenliklerden kaynaklanır. Hemoroidlerin nedeni soğuk sert yüzeylere oturmak, uzun süre ayakta durmak ya da hareketsiz yaşam tarzı değildir. Makat etrafındaki toplardamarlar, kanı karaciğere ve oradan da kalbe taşıyan daha büyük toplardamarlara boşalır. Büyük toplardamarlar sisteminin bu kısmında valf yoktur. Tüm kanın ağırlığı, sistemdeki en alt toplardamarlara yüklenir ve bu toplardamarlar gerilerek esner. Kanın bu toplardamarlardan yukarı doğru serbestçe akmasını kısıtlayan herhangi bir şey, damarlardaki basıncın artmasına yol açar. Hamilelik sırasında hemoroidlerin çok yaygın olmasının sebebi budur. Teşhis Hemoroidli çoğu insan, bu hastalığa özel semptomların farkına varabilirler. Eczacınızın tavsiyesine uyun. Eğer kuşkulu iseniz doktorunuzla görüşün. Makatınızda nedenini bilmediğiniz herhangi bir kanama varsa, en kısa zamanda doktorunuza kontrol ettirmelisiniz. Tedavi Hemoroidli çoğu kişide rahatsızlık hafif olup, reçetesiz ilaçlarla semptomlar giderilebilir. Hemoroidler er geç tedavisiz geçer. Hamilelik nedeniyle oluşan hemoroid genellikle bebek doğduktan sonra geçer. Semptomlar, ağrıyı dindirici ve genellikle merhem ve fitil şeklindeki maddelerle giderilebilir. Kortikosteroidler çoğu kez lokal anestezi ajanları ile birleştirilir ve kısa süreli (7 güne kadar) kullanımlar için faydalıdır. Bunlar, uzun süreli kullanımlar ya da çocuklar için tavsiye edilmez. Hemoroidlerin daha ciddi olduğu durumlarda ameliyat veya diğer tedaviler gerekebilir. Basurun ameliyatla alınmasına hemoroidektomi denir. Bant ligasyonu adı verilen etkili bir alternatif prosedür nedeniyle, basurların çoğunda hemoroidektomi uygulanmaz. Bu yöntemde, basurun boğazına sıkı bir kauçuk bant yerleştirilerek kan ikmali kesilir ve basur büzülerek kurur. Diğer yöntemler arasında, kanın pıhtılaşmasını sağlayan bir çözelti enjekte edilmesi, dondurma metoduyla yok etme ve lazer tedavisi sayılabilir.

Hemoroidektomi, basurların büyük ve dahili olduğu vakalarda kullanılır. Operasyon, kanamayı kontrol altına almak için basur tabanının iplikle sıkıca bağlanmasını ve dış kısmının kesilmesini içerir. Bu işlem, bağırsak duvarlarında açık alanlar bırakır. Operasyonu izleyen üç ya da dört haftalık süre içinde bu alanlar normal iç yüzey zarıyla (epitelyum) kaplanır. Bu süre zarfında dışkılar, metil selüloz gibi su tutan maddeler kullanılarak yumuşak tutulur. Operasyon genellikle iyi sonuç verir ve semptomlar ameliyat olanların sadece küçük bir kısmında tekrar görülür. Ancak, ameliyattan hemen sonraki

dönemde, erkek hastalar idrara çıkmakta güçlük çekebilmekte ve hafif inkontinans (idrar tutamama) görülebilmektedir. Hastalığın Önlenmesi Basuru önlemenin garantili bir yöntemi olmamakla birlikte, yüksek lifli beslenme iyi bir başlangıç noktasıdır. Bu tür beslenme, kabızlık riskini ve dolayısıyla dışkı çıkartma sırasında zorlanmayı azaltarak, hemoroid oluşma olasılığını düşürecektir. Genel öneriler şunlardır: • Bol bol (günde en az beş porsiyon) taze meyve ve sebze yiyin • Yağ miktarını (özellikle hayvan yağını), şekerli, rafine ve işlemden geçirilmiş yiyecek maddelerini azaltın • Baklagiller sınıfındaki yiyeceklerden (örn., bezelye, fasulye, mercimek) bol yiyin • Kepekli yiyecek maddelerinden (kepekli ekmek, kepekli makarna ve kepekli tahıl) bol yiyin • Alkollü içecekleri ölçüsünü kaçırmadan için. Halen hemoroidiniz varsa, yüksek lifli gıda maddeleri ile beslenmeniz önerilir. Bu tür beslenme, kabızlık riskini ve dolayısıyla dışkı çıkartma sırasında zorlanmayı azaltarak, hemoroidin ilerlemesini önleyecektir.

Mümkünse, iç hemoroidler, parmakla hafif basınç uygulamak suretiyle içeri sokulmalıdır. Bu işlem yatar pozisyonda yapılmalıdır. Eğer basur içeri girmiyorsa ya da rahatsız edici semptomlara yol açıyorsa tedavi gerekebilir. Hemoroidlerin yol açtığı kaşıntı ve rahatsızlık, çeşitli fitiller ve merhemlerle giderilebilir. Bu tür tedbirler sadece semptomları giderir; hastalığı iyileştirmez.