Hastane Enfeksiyonlari

Hastane Enfeksiyonları

Tanım: Hastane enfeksiyonlan hastanın yatış nedeninin dışında gelişen enfeksiyonlar olarak tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle, hastaneye başvurduğunda inkübasyon döneminde olmayan, daha sonra gelişen veya taburcu olduktan sonra ortaya çıkabilen enfeksiyonlardır.
Tüm enfeksiyonlarda olduğu gibi hastane enfeksiyonlarının oluşumunda da; konak, etken ve çevre faktörü rol oynar.

A-Konak

Konak “hasta birey”dir. Hastanın yaşı, hastalık tipi, uygulanan tedavi, tanı ve tedavi için yapılan tüm girişimler ve hastanede kalış süresi, kişide hastane enfeksiyonunun oluşmasında etkilidir.
-Yaş, Cins: Genellikle yaşamın ilk günleri ile yaşlı kişilerde enfeksiyon riskinin yüksek
olduğu kanıtlanmıştır. Cinsler arasında fark olmamasına rağmen kadınlarda idrar yolu
enfeksiyonlan sık görülmektedir.
-Hastalığın tipi: Bazı hastalıklar organizmanın doğal savunma mekanizmalannı etkiler ve
enfeksiyon riski artar. Diyabet, kanser, ağır beslenme bozukluklan, yanıklar v.b.
-Uygulanan tedavi ve girişimler: Yine doğal savunma mekanizmasını zayıflatan kemoterapi
ve kortikoterapi enfeksiyon oluşumunu kolaylaştırmaktadır. Bunun yamnda, venöz katater,
kataterizasyon, sistoskopi gibi epitel ve mukoza engellerini aşan her türlü tedavi yöntemi
savunma sistemini bozarak enfeksiyon oluşumuna zemin hazırlar.
-Hastanede geçen süre: Hastanede kalış süresinin uzamasıyla enfeksiyon alma riski
artmaktadır.

B-Etken Faktörü

Etken faktörü hastane enfeksiyonlanna neden olan mikroorganizmadır.

C-Çevre Faktörü

Konak ile etken arasında bağlantı kurulmasında en büyük faktördür. Başka bir deyişle, etkenin çeşitli yollara konağa bulaşmasıdır.
-Bulaşma yollan: 3 grupta toplanabilir;

1. Endojen
2. Eksojen
3. Kanşık(Mix)

1.Endojen Bulaşma

Hastanın kendi vücut florasında yani derisinde, burnunda, boğaz, ağız ve bağırsak boşluklarında bulunan mikroorganizmalann enfeksiyon oluşturmasıdır.

2.Eksojen Bulaşma

Endojen bulaşmanın dışındaki tüm bulaşmalar eksojen bulaşmadır. Etkenin kaynağa ulaşmasında eller, hava, damlacık yolu, girişimler, kullanılan aletler, ilaçlar, yiyecek, içecekler, ameliyat havası sorumlu tutulmaktadır.
-Eller: Temas yolu ile bulaşmaların, hava yolu ile bulaşmalardan daha önemli olduğu bildirilmektedir ve sıklıkla hastane personelinin elleri sorumlu tutulmaktadır. Hastane personeli infekte sekresyomkan, cerahat ile direkt temas, örneklerin taşınması sırasında ve kontamine aletlerden elleri aracılığı ile aldıkları mikroorganizmaları diğer hastalara (çapraz enfeksiyonlar) bulaştırırlar. Hastane enfeksiyonlarının önlenmesinde el yıkanması esastır.
-Hava ve Damlacık yolu ile: Enfeksiyon ajanı içeren toz partikülerin inhale edilmesi veya bu partikülün açık yara üstüne düşmesi sonucu oluşur.
-Tanı ve Tedavi için yapılan girişimler ve kullanılan aletler: İşlemde kullanılan kontamine iğne, enjektör, sonda, trakeal tüp, pansuman malzemeleri ve cerrahi girişimler sonucu olur.
-İlaçlar ve solüsyonlar: Açıldıktan sonra bekletilmemesi gereken ilaçlar,damar içine verilen sıvılar ile uygun şartlarda sulandırılmayan veya kullanım süresi dolmuş antiseptik solüsyonların kullanılması sonucu bulaşma olur.
-Yiyecek ve İçecekler: Genellikle gram(-) bakterilerle bulaşır. Hijyenik kurallardan yoksun, mutfak ve personel veya kontamine çiğ veya yeterince pişmemiş yiyecek ve içeceklerle olur.