Hastane Enfeksiyonlari

Hastane Enfeksiyonları

Hastaneye yatan bir hastada, yattığı süre içinde geli­şen enfeksiyona hastane enfeksiyonu veya nosokomiyal enfeksiyon denir. Bazen hastanede kazanı­lan bir infeksiyon ancak hasta taburcu edildikten sonra ortaya çıkabilir. Sağlık yörıünden bu kadar za­rarlı olan hastane enfeksiyonton büyük ekonomik kayıplara da neden olmaktadır. Hastane enfeksi­yonuna etken mikroorganizmalar Escherichia Coli, Klebsiella, Psendomonas, Salmonella, Proteus, Sta-phylococcu Aureus, Streptococcus Pyogenes, En-terobacter gibi gram (-) ve gram (+) bakterilerdir. Tanı ve sağaltım amacıyla yapılan birçok girişim, ameliyatlar, kateter uygulamaları, ponksiyon ve or­gan biyopsileri, endoskobik incelemeler, enjeksiyon ve transfüzyonlar mikroorganizmalar için giriş kapı­ları yaratmakta, hastane enfeksiyonu olasılığını art­tırmaktadır.

-Hastane enfeksiyonlarının kaynakları ve bulaşma yolları iki şekilde olur:
1. Endojen kaynaklı: Hastanın derisinde, ağız, burun, boğaz ve bağırsak boşluklarında, varsa enfekte lezyonlarında taşıdığı mikroorganizmalar enfek­siyonu oluşturur.

2. Ekzojen kaynaklı: Bu enfeksiyonlar çapraz yada çevreden bulaşma ile oluşur. Çapraz enfeksiyon kaynakları servisteki diğer hastalar, hastane per­soneli, cerrahi ekipteki personeldir. Hastanede çalışan ve çeşitli mikroorganizmaları taşıyıcı du­rumda olan hekim, hemşire ve diğer görevlilerin bu mikroorganizmaları nasofarinkslerinde taşıyıp, damlacık yoluyla havaya ve doğrudan hastalar vermelerine, yada elleri ve yiyecekleriyle enfekte hasta ve kontamine gereçlerden aldıkları mikro-organizmalan diğer hastalara taşımalanna “Çapraz Enfeksiyon” denir.

Çevreden bulaşma; hastanede kullanılan eşya, sağal­tım amacıyla uygulanan tıbbi araçlar, operasyon sırasında kullanılan araçlar, ameliyathane havası, be­sinler ve içeceklerle olur.

Hastane enfeksiyonlarında enfeksiyon etkeni ile en­feksiyona eğilimli birey arasındaki bağlantıyı kesmek çok önemlidir. Burada enfeksiyon kaynağı olan bi­reyin izolasyonu, hastanın ve taşıyıcıların sağaltımı temel ilkedir. Hastane personelinin izole edilen has­taya mümkün olan, en iyi bakımı vermesi gerekir. Bir hastanede izlenmesi gereken izolasyon yöntemleri enfeksiyon türüne göre değişiklik gösterir, izolasyon yöntemleri şunlardır:

1. Kesin izolasyon
2. Solunum izolasyonu
3. Enterik izolasyon
4. Yara ve deri izolasyonu
5. Akıntı izolasyonu
6. Kan izolasyonu

Kesin İzolasyon: Bütün bulaşıcı hastalıklarda haya ve temas yoluyla olan bulaşıcılığı önlemektir. Hasta ile ilişkiye giren birey maske ve gömlek kullan­malıdır. Özel odada olmalı, odanın lavabo, tuvalet ve banyosu bulunmalıdır. Eller odaya giriş ve çıkış­larda yıkanmalıdır. Hasta için kullanılan araç-gereçler mümkünse disposable olmalıdır.

Solunum izolasyonu: Amaç solunum yoluyla, öksü­rükle, çevreye verilen mikro-organizmaların damla­cık yoluyla bulaşmasını önlemektir. Hasta özel odada bakılmalı ve maske kullanılmalıdır. Boğmaca, kıza­mık, aktif akciğer tüberkülozu gibi enfeksiyonlarda bu tür izolasyon uygulanır.

Enterik izolasyon: Enfekte maddelerle, örneklerle, feçesle yayılım yapan hastalıklarda direkt veya in-direkt bulaşmayı önlemektir. Kolera, tifo, dizanteri, bulaşıcı sanlıklı hastalar bu şekilde izole edilir. Uygun el yıkama, gömlek ve eldiven giyme teknikleriyle, dışkı izolasyonu bu izolasyon kontrolünde yeterlidir.

Yara ve Deri izolasyonu: Bu yöntem doğrudan temas yoluyla çapraz enfeksiyon olabilen hasta­lıklarda uygulanır. Bazı izolasyon hastayla temastan önce ve sonra el yıkamayı, iki takım eldiven kul­lanmayı (eski pansumanı değiştirirken bir eldiven, ikinci eldiveni takmadan önce el yıkamayı) maske ve gömlek giymeyi, steril alet kullanma ve pansumana dokunmamayı içerir. Gazlı gargren, impetigo ve yay­gın yara enfeksiyonlarında kullanılan bir yöntemdir.

Akıntı İzolasyonu: Doğrudan ilişki yoluyla bulaş-ma olasılığı bulunan enfekte yaralar ve kızıl gibi has talıklarda uygulanır. Hastaya temastan önce ve son- ra el yıkanmasını, pansuman değiştirirken steril araç gereç kullanılmasını gerektirir. Kirlenmiş olan araç gereç ve pansuman malzemesini çift torba içinde muhafaza etmek ve pansuman jyapılan materyale de dokunmama tekniğini kullanmak gerekir.

Kan İzolasyonu: Kanla kontamine maddelerle te mas sonucu bulaşabilecek enfeksiyonlardan hastayı ve personeli korumayı amaçlar. Serum hepatiti, bulaşıcı hepatit, malarya gibi enfeksiyonlarda uy gulanan bir yöntemdir.