Hangi Durumlarda Histerektomi Gereklidir?

Hangi Durumlarda Histerektomi Gereklidir? Histerektomi, ameliyatla uterusun alınmasına verilen isimdir. "Orta yaşa gelmiş bir kadının her zaman uterusunu aldırtma tehlikesi vardır." Uterusun kadın yaşam tarihinde özel bir önemi vardır. Mısırlılar Milattan 20 yüzyıl önce uterus sarkmasını yazıtlarında belirtirler. Aristo, uterusu kadınlığın eğeri olarak tanımlar. O zamanlar uterus kadının ruhuna gömülmüş olan ve vücudunun ayrılmaz bir parçası olan bir organ olarak düşünülür. Bu nedenle 19. yüzyılın başına kadar uterusla ilgili tüm sorunlar uterusa dokunmadan çözümlenmeye çalışılmıştır. Bunlardan bazıları çok ilginçtir. Örneğin Hipokrat zamanında sarkan rahimi geri yerine itmek için kadın kollarından ve bacaklarından tahta bir çerçeveye bağlanır ve baş aşağı çevrilir. Bu pozisyonda kadın kuvvetle bir aşağı, bir yukarı sarsılırmış. Yani yerçekimine karşı bir güç yaratılmaya çalışılırmış. Yine bu devirlerde aklınıza gelebilecek ve gelemiyecek yüzlerce çeşit madde vajen içine yerleştirilerek uterus sarkmaları önlenmeye çalışılmış. Cerrahlar 1800’lü yıllarda başından beri değişik aletler icat ederek özellikle uterusu vajinal yoldan çıkarmaya çalışmışlardır. Ameliyatlar o zamanlar genellikle hep ölümle sonuçlanmıştır. Çünkü damar bağlamak, kanama durdurmak ya da mikroplara karşı koymak gibi kavramlar hiç gelişmemişti. Modern cerrahi yöntemler yerleşmeye başladıktan sonra uterusu aşağıdan ya da yukarıdan çıkarma işlemi hızlanmıştır. Özellikle urlu uterusları çıkarma işlemi hızla yaygınlaşmıştır. Kadınların uterusunu kaybetme şansı… ABD de 60 yaşına gelene kadar kadınların %40’a yakını rahimlerini aldırmak zorunda kalmaktadır. 15-44 yaşı arasındaki dönemde histerektomi oranı 1000 kadın başına 8.5 kişidir. Ancak 35-44 yaş arasında bu oran 1000 kadında 20 kişiye yükselmektedir. Histerektomi olma şansı 40-44 yaş arasında maksimuma ulaşmaktadır. Hangi durumlarda Histerektomi Gereklidir? Estetik sorunlar: yani rahim ve idrar kesesinin sarktığı durumlar. İyileşmiyen adet sancıları, Tedavilere rağmen geçmiyen kanamalar. Sebebi bilinemiyen rahim ve yumurtalıkla ilgili urlar ve kitleleler. Hangi durumlarda Histerektomi gereksizdir? Kısırlaştırma Kanserden korunma Basit kanamalar Basit Hiperplaziler, Histerektomi tipleri… 1-Abdominal histerektomi. Karını yararak uterusun çıkarılması. Bizim ülkemizde en çok tercih edilen yoldur. 2-Vajinal histerektomi: Alttan vajinal yoldan uterusun çıkarılmasıdır. 3-Laparoskopik histerektomi: Karını yarmadan laparoskopi yardımıyla uterusun çıkarılmasıdır. Vajinal yoldan çıkarma işlemi karından yapılan ameliyatlara göre daha az riskli ve kadın için daha konforludur. Ancak bu yoldan ameliyat hekim deneyimi gerektirmektedir. Bu nedenle çoğu hekim daha kolayına geldiği için karından uterusu çıkarmayı yeğlemektedirUterus çıktıktan sonra…Ruhsal sorunlar… Uterusu çıkarıldıktan sonra karşılaşılan önemli bir durum depresyondur. Özellikle ameliyat öncesi ruhsal açıdan iyi hazırlanmamış kadınlarda bu oran artar. Kadınlar kadınlıklarının kaybolduklarına inanır. Erkekler de olaya böyle yaklaşmaktadır. Eğer bir kadın üreyebilme yani gebe kalma yeteneğini kaybetmişse cinselliğini de kaybetmiş gözü ile bakılmaktadır. Kültürel farklılıklar ve yetişme şekilleri olaya yaklaşımda büyük farklılıklar yaratmaktadır. Gebe kalma işlevini yitirmiş kişinin benlik algısı eğer içinde yaşadığı toplumsal ortamda annelik ve aile bakımı ön planda ise daha fazla etkilenir. Gelişmiş toplumlarda iş yaşamında kadın ve erkek eşitliğinin yakın olması birçok kadında uterus kaybının etkisini azaltmıştır Histerektomi kadının yaşamında birçok olayın ruhsal etkileri olduğu bir döneme denk gelmektedir. Çocuklar ile sorun vardır genellikle. Ya büluğ sorunları ile mücadele etmektedir, ya da çoğunlukla evden ayrıdırlar. Eşi de yaşdönümü sorunları yaşıyor ve bu nedenle aksileşmiş olabilir. Ya da erkek kadının sorunlarına karşı ilgisizdir. Kadının ise yaşlanma döneminin diğer sağlık belirtileri ile de sıkıntıları olabilmektedir Özellikle hekim ile histerektomi konusunu tartışılırken ameliyat sonrası ruhsal bozukluk sorunu da göz önüne alınmalıdır. Gerekirse ve aciliyet yoksa bir ruhsal ön hazırlık yararlı olacaktır. Histerektominin Gerekliliğine Kim karar verecek? Ne yazıkki ABD de bile uterusun çıkarılması ameliyatı gereğinden çok fazla uygulanmaktadır. Bu konuda Amerikan bilimsel kamuoyunda yoğun tartışmalar yapılmaktadır. Genellikle kadın doğum uzmanları birçok yakınmada kolaylıkla ameliyat kararı vermekte va histerektomi yapmaktadırlar. Bunun birinci nedeni özellikle her kadın doğum uzmanının rahatlıkla yapabildiği bir ameliyatdır. Ikincisi birçok yakınmaları kesin olarak ortadan kaldıran bir yöntemdir. Özellikle ağrı, kanama ve büyüme nedeniyle uterus alınmaktadır. Ver kurtul gibi birşey. Gereksiz bir operasyonun riski nedir? Öncelikle en basit sanılan ameliyatlarda bile birçok hayati risk vardır. Diğer yandan her operasyonun hem olana hemde topluma ekonomik bir yükü vardır. Bu nedenle hekimin histerektomi kararı önerirse konuyu nedenleri ile enine boyuna tartışması gerekir. Ya da başka hekimlere de danışarak ikincil görüş alınmalıdır. Ayrıca ameliyat kararı verildi ise özellikle yumurtalıkların korunması konusunda ısrarlı olunmalıdır. Biz kadın-doğum uzmanları genellikle 35 yaşın üstündeki kadınların yumurtalıklarını almaya pek meraklıyız. Halbuki ülkemizde menopoza girme yaşı 48 civarındadır. Yani bu yaşa kadar yumurtalıkların çalışma şansı vardır. Eğer ailesel olarak daha ileri yaşlarda menopoza girme durumu varsa bu yaş daha da ileri çekilebilir. Uterusun idrar yolları, bağırsaklar ve idrar kesesi ile yakın ilişkisi vardır ve ameliyat sırasında bu organların zedelenme şansı mevcuttur. Ameliyat olan kadının sağlık durumu da ameliyatın başarı şansını etkilemektedir. Yumurtalıkların alınmasına gereken Durumlar.. Hasta 50 yaşına yakınsa, yumurtalıklarda kist, iltihap, tümör gibi hastalıklar var ise, ailesel yumurtalık kanseri hikayesi var ise ve ameliyat sonrası estrojen kullanmakta sakıncalı bir durum yok ise yumurtalıkların çıkarılması düşünülür. Neden yumurtalıklar sebepsiz çıkarılır? En çok korkulan yumurtalık kanseridir. Çünkü yumurtalık kanserini erken dönemde teşhis etmek güçtür. Bu nedenle hekimler hazır ameliyat olmuşken kadının yumurtalıklarını almak eğilimindedir. Ayrıca yumurtalıkları almanın hiçbir zorluğu da yoktur hekim için. Basit iki hareketle yumurtalıkları çıkarabilmektedir. Diğer önemli bir nokta da menopozdan sonra bile yumurtalıkların kısmen faaliyet göstermesidir. Düşük dozda erkeklik hormonu salgılarlar. Bu hormon birçok açıdan yararlıdır.

bilgi