Hamilelerin pekço?unda alerji veya bilinen nezle, grip gibi rahats?zl?klar olmad??? halde burun t?kan?kl??? görülüyor. Gece burun t?kanmalar?yla birlikte nefes alamama hissi, öksürük krizleri ve burun ak?nt?s? ile kendini gösteren bu durum, anne adaylar?na büyük s?k?nt?lar ya?at?yor. Op. Dr. Atilla ?engör, hamilelik nezlesi ve tedavisi hakk?nda bilgi verdi.
“Hamilelik nezlesi”, “hamile nezlesi” veya “hamilelik riniti” ad? verilen bu durum, genellikle hamileli?in son 1,5-2 ay?nda ortaya ç?kar ve ba?lang?c?ndan iki hafta kadar sonra belirtiler tamamen ortadan kaybolur. Ancak baz? durumlarda tüm gebelik dönemi boyunca da burun t?kan?kl??? olabilir ve hatta do?um sonras? bir süre devam edebilir.
Öksürük nöbetleri ve uykusuzluk ile seyredebilir
Hamile nezlesinde burun t?kan?kl??? ile birlikte genellikle burun ak?nt?s? da olur. Burun t?kan?kl??? nedeniyle gece a??z solunumu yap?ld???ndan bo?azda kuruluk olu?ur. Ayr?ca beraberinde; gece nefes al?nam?yormu? hissi, öksürük ve uykusuzluk görülebilir. Mukoza ?i?mesi ve sonuçta sinüs bo?luklar?n?n havalanmas?nda azalmaya ba?l? olarak ba? a?r?s? da geli?ebilir.
Annelik hormonlar? tetikliyor
Hamilelik döneminde art?? gösteren ve bir annelik hormonu olan östrojen, burun içerisini dö?eyen dokular?n ?i?mesine katk?da bulunur ve burunda salg? art???n? da tetikler. Bunun d???nda annelik döneminde vücuttaki kan dola??m?n?n hacminin artmas? da kan damarlar?n?n geni?lemesine ve burun mukozas?n?n ?i?mesine neden olur. Bu olayda di?er annelik hormonlar?n?n da rolü olabilir. Bunlar?n sonucunda geli?en burun t?kan?kl??? hamilelik nezlesinin temelini olu?turur.
Hamilelik nezlesi sinüzitle veya di?er hastal?klarla kar??t?r?l?yor
Sinüzit veya gripte burun t?kan?kl??? d???nda iltihabi burun ak?nt?s?, halsizlik, ate?, ba? a?r?s?, bo?az a?r?s? gibi belirtiler birlikte görülür. Alerjik nezlenin belirtileri aras?nda ise gözler, burun ve bo?azda ka??nt?lar ve hap??rmalar bulunur. Hastan?n daha önceden ?ikayetlerine neden olan toz veya polen gibi alerjenlere hassasiyeti hamilelikte artabilir.
Burun t?kan?kl??? ya?ayan hamileler için önemli öneriler
• Hamile nezlesi özellikle yatar pozisyonda rahats?zl?k vericidir. Bu nedenle ba??n yükseltilmesi burundaki dolgunlu?u (konjesyonu) azaltabilir.
• Bol s?v? al?m? bo?az belirtilerinin rahatlamas?n? sa?lar; bo?az-burun salg?lar?n?n yo?unla?mas?n?-kurumas?n? önler.
• S?cak banyo ve buhar solunmas? burun t?kan?kl???n? rahatlatabilir.
• Yürüyü? ve baz? hafif egzersizler iyi gelir.
• Tuzlu su spreyleri ile burun y?kama s?v?lar?n?n tekrarlanan kullan?mlar?, burun mukozas?n? büzü?türebildiklerinden ve burnun mekanik olarak temizlenmesine yard?mc? olduklar?ndan, oldukça faydal?d?rlar.
• Burun kanad?n? geni?leten bantlar, buruna hava giri?ini art?rd?klar?ndan yararl? olabilirler.
• Nemlendirme cihazlar? da kullan?labilir; ancak bunlar?n mikrop bar?nd?rabilen s?v? haznelerinin ve filtrelerinin temizli?ine gereken özen gösterilmelidir.
• Sigara duman?, tozlu ortamlar, hava kirlili?i ve ani ?s? de?i?imleri burun i?leyi?ini olumsuz etkilediklerinden, t?kan?kl???n artmas?na neden olurlar. Bu tip ortamlardan uzak durulmal? ve engelleyici önlemler al?nmal?d?r.
Mutlaka bir uzmana ba?vurun
Hamileli?in ilk üç ayl?k dönemi bebe?in olu?um evresi oldu?undan bu dönemde burun y?kama solüsyonlar? d???nda herhangi bir ilaç kullan?lmas? tercih edilmez. Bu dönemden sonra, al?nan önlemlere kar??n burun t?kan?kl???n?n devam etti?i ve s?k?nt? veren durumlarda, burun aç?c? veya ödem giderici spreyler doktor kontrolünde s?n?rl? olarak uygulanabilir. Zorunlu kal?nd???nda baz? ak?nt? kesici ve antialerjik ilaçlar kad?n do?um uzman?n?n da görü?ü al?narak uygulanabilir. Baz? burun-sinüs y?kama solüsyonlar?n?n tekrarlayan uygulamalar?, hamilelik nezlesinin yönetiminde oldukça etkili ve güvenlidir.
Ancak her ?eye ra?men burun t?kan?kl??? devam ediyorsa ve geçmiyorsa, belirtilerin nedeninin ba?ka hastal?klar olabilece?i akla gelmelidir. Kemik e?rili?i veya burun e?rili?i olarak bilinen septum deviasyonu d???nda, konka ?i?mesi ve sinüs hastal?klar? da anatomik daralmalara neden olarak burun t?kan?kl??? yapabilirler. Bu sorunlar?n varl???na hamilelik nezlesi de eklendi?inde durum daha fazla rahats?z edici olabilir. Hamilelik sonras? dönemde bu sorunlar?n tedavisine gidilmesi gerekebilir.