İstanbul Cerrahi Hastanesi Damar Cerrahisi ve Varis bölümünden Doç. Dr. Sadettin Karacagil, varis oluşumunun nedenleri ve tedavisi hakkında soru ve cevaplarla bilgi verdi.
Bacakta dolaşım nasıldır?
Atar damarlar (arter) kalpten temiz kanı bacaklara getirir. Toplar damarlar da (ven) kirli kanı kalbe geri götürür. Bacakta yüzeysel ve derin toplar damarlar vardır. Toplar damarların içinde kapakçıklar bulunur. Baldır kaslarının kasılmasıyla, kan kalbe doğru yollanır ve kapakçıklar kanın geri kaçmasını engeller.
Varis nedir?
Damar içindeki kapakçıkların yetmezliği sonucu, bacaktaki yüzeysel toplar damarların genişleyip kıvrıntılı bir biçime gelmesine varis denir.
Varis neden olur?
Erişkinlerin % 30’unda varis hastalığı vardır. Tam olarak neden kaynaklandığı bilinmemektedir. Ancak genetik bazı faktörler ile çok uzun süre ayakta durmayı gerektiren mesleklerin etkili olduğu bilinmektedir.
Şikayetleri nelerdir?
Çoğunlukta şikayet sadece kozmetiktir. Bacakta dolgunluk hissine, bazen de ağrı ve kramplara neden olabilir. İhmal edilirse bazı hastalarda egzama, deride renk değişiklikleri ve sonuçta da zor kapanan bacak yarasına neden olabilirler.
Tanı nasıl konulur?
Klinik muayene ve damar ultrasonu ile gerekli olan tedavi planlanır. Tedavi planı tecrübe gerektirir. Ultrasonla varisler görüntülenir ve içindeki akım incelenir. Hangi damarların tutulduğu tespit edilerek değişik tedavi yöntemlerinden hastaya uygun olanı seçilir.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
1-Varis çorabı
Gündüzleri devamlı kullanılırsa çok etkilidir ve kanın aşağı akmasını önler. Varisleri geçirmez fakat ilerlemesini önler.
2-Açık klasik ameliyat
Genel narkozla kasıkta ve bacakta birkaç küçük kesi yapılarak yüzeysel damarlar özel bir aletle çıkarılır. Açık ameliyat olduğu için birçok hasta en az bir hafta raporlu olur. Sonuçları çok iyidir.
3-Lazer veya radyofrekans tedavisi ile venin kapatılması
Yüzeysel damar (varis) diz seviyesinde lokal uyuşturmayla bulunur ve içine özel kateter sokulur. Bu kateter ultrason yardımıyla kasığa kadar itilir. Her iki yöntemin de sonuçları iyidir. Hastanın tercihi ve varisin büyüklüğü, iki yöntemden birinin seçilmesine yardımcı olur. Hastalar aynı gün taburcu olup ertesi gün de normal yaşama dönebilir. Hasta seçimi ve ultrason tecrübesi, sonuçları çok etkileyen iki unsurdur.
Lazerle yüzeyel varis damarlarının kurutulması
Radiofrekans dalgası ile yüzeyel varislerin kurutulması
4-İğne tedavisi
Yüzeyel varislerin içine damarları kurutan madde verilemesidir. Basit, uzun zaman almayan ve ağrısız bir yöntemdir. Sonuçları ve hasta seçimi tartışmalıdır. Az da olsa komplikasyonları vardır ve birçok seanslara bölünerek yapılır. İyi seçim yapılırsa başarılı olabilir.
Sonuç olarak varis hastalığı;
Varis hastalığı yaygındır.
- Tanı ve tedavisi tecrübe gerektirir.
- İhmal edilmesi bazı vakalarda ciddi sorunlar çıkarabilir.
- Damar ultrasonu, tedavinin planlanmasında çok önemlidir.
- Yeni gelişen yöntemler ile tedavisi daha da basitleşmiştir.