Grip aşısı yaptıralım mı, yaptırmayalım mı?

Sonbahar geldiğinde havada ani ısı değişiklikleri nedeniyle grip riski artmaktadır. Gripten korunmak için önerilen grip aşısı her yıl Ekim- Kasım aylarında yapılmaya başlanıyor. Ancak grip aşısıyla ilgili birçok doktorun da görüş ayrılıkları bulunuyor. Bazı doktorlar ilaç firmalarının ticari olarak aşı piyasaya sürdüğünü belirtirken, bazıları ise aşı yapılmasının gribe yakalanmayı ve ölümleri engellediğinin bilimsel olarak kanıtlandığını söylüyor. Bu tür yazıları okuyunca ise grip aşısı olalım mı, olmayalım mı, karar vermekte zorlanıyoruz.

Mevsimsel grip döneminde bu hastalıktan dünya genelinde 3 ile 5 milyon şiddetli vakaya, 250 bin ile 500 bin civarında ölümle sonlandığına dair bilgiler bulunuyor. Gribin yoğun olarak görüldüğü sonbaharda, her yıl grip aşısının gerekliliği tartışılmaya başlanıyor. Grip aşısının gripten korunmakta yetersiz olduğunu söyleyenlerin yanında, tersini savunanlar da bulunuyor. Bazı doktorlar ise risk grubundakilerin mutlaka aşılanması gerektiğini savunuyor. Bu nedenle grip aşısı olalım mı, olmayalım mı, Fitoterapist Dr. Ümit Aktaş’a sorduk.

Grip aşısı gerekli mi, değil mi?

Dr. Ümit Aktaş, grip aşısının gribi önlemekte işe yaramadığını savunuyor. Sürekli mutasyona uğrayan grip virüsleri nedeniyle grip aşısının da mutasyon geçirdiğini belirten Aktaş, “Önümüzdeki günlerde gribe neden olacak virüsün hangisi olduğunu bugünden bilmek mümkün değil. Grip aşıları, bir önceki senenin grip virüsü suşlarına (ailesine, alt grubuna) göre yenileniyor. Yani geçmiş dönemde hastalık yaptığı belirlenen virüslerden korumak amaçlı yenilenen grip aşısı, yeni grip virüslerinden korumakta yetersiz kalabilir” dedi.

İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Viroloji ve İmmünoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Badur ise gribin, özellikle çocuklar ve yaşlılarda daha fazla etki göstererek bulaşıcı hastalıklara zemin hazırladığını, orta kulak iltihabı, zatürre, beyin zarı ve beyin dokusu enfeksiyonlarına neden olacağını belirterek, aşının etkinliğinin bilimsel olarak kanıtlandığını söyledi.

Hiç bir aşı %100 koruyamaz

Badur, “Grip aşısının giribe yakalanma oranını, hastaneye yatışları ve ölümleri engellediğine dair çok sayıda bilimsel çalışma bulunuyor. Ancak hiç bir aşının %100 koruyucu olduğu söylenemez. Ayrıca grip aşısı bağışıklık sistemi daha zayıf olan yaşlılarda istenilen oranda yanıt veremez. Bağışıklık sistemizayıflayanlar için de daha fazla koruma sağlayacak aşıların hazırlanması için çalışmalar yapılıyor” şeklinde konuştu.

Grip aşısı masum mu?

Dr. Aktaş’a göre gripten korunmak için yapılan grip aşılarının da yan etkileri bulunuyor: “Grip aşısının felçlere neden olan Guillain-Barre sendromuna yakalanma riskini arttırdığına dair araştırmalar bulunuyor. Avrupa’da bazı ülkelerin geçtiğimiz yıllarda grip aşılarını piyasadan toplattığı belirtildi. İtalya, İspanya, Fransa ve Almanya Sağlık Bakanlıkları, insan sağlığını tehdit edebilecek kalite hataları olan aşıları piyasadan toplattı. Bir hekim olarak ben hastalarıma grip aşısını önermiyorum, ifadesini kullanan Dr. Ümit Aktaş, hiç bir ülkenin zorunlu aşılama programında olmayan grip aşısı hakkında bunları söylerken, Prof. Selim Badur, Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu aşıyı yaptırması gerekenlerin belirlendiği ve birçok ülkenin bu gruplara ücretsiz aşılama yaptırdığını belirtti.

Grip aşısı konusunda tamamen zıt görüşte olan uzmanlar gripten korunmada hijyen ve beslenmenin önemi konusunda aynı görüşü savunuyorlar. Prof. Dr. Selim Badur “Kişisel hijyen kurallarına dikkat ederek, bağışıklık sistemimizi güçlendirecek besinler tüketmek ve nihayet koruyucu aşılardan yararlanmak suretiyle gripten korunmaya çalışmak uygun bir yaklaşımdır. İmmün sistemin sağlıklı çalışması için beslenme çok önemlidir. Ancak genel anlamda, doğru beslenme alışkanlıkları dışında, spesifik olarak influenza virüslerine direkt etki eden bir besin maddesi yoktur. Bitki çaylarının, C vitamininin ve diğer gıdaların doğrudan grip etkeni üzerine bir etkisi henüz saptanmamıştır.”